Archeokroniek

In deze special staan nieuwe archeologische bevindingen uit de Gelderse Archeologische Kroniek.

Lees intro

94 verhalen

In deze special staan nieuwe archeologische bevindingen uit de Gelderse Archeologische Kroniek. De Archeologische kroniek van de Gelderse Archeologische Stichting verscheen van 2014 t/m 2018 in het Historische jaarboek voor Gelderland van de Vereniging Gelre. Sinds 2019 verschijnt de kroniek alleen digitaal op mijnGelderland.

Door te klikken op het jaartal, spring je naar de overzichtspagina's van de kronieken 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 en 2021.

Betrokken organisaties

Filmdoosje van Moerman met vondsten uit het Spelderholt © AWA, H. Schotman, CC-BY-SA 4.0

Het Grote Zand

Tot het begin van de twintigste eeuw lag tussen Beekbergen en Hoenderloo het ‘Grote Zand’, een enorme zandverstuiving waarover de dominees O.H. Heldring en R.H....

Een van de ringbitten van het Kops Plateau (brons, Ø 9,8 cm) © Tekening R.P. Reijnen, Radboud Universiteit, Nijmegen

Kops Plateau, onderzoek paardentuig

In het kader van een promotieonderzoek naar de samenstelling en bewegingen van het Romeinse leger in het Nederrijnse gebied in de eerste eeuw na Christus...

Leisteen met een ingekraste tekening van een kind, in 1980 gevonden bij het archeologisch onderzoek van kasteel Heumen © Gelders Archeologisch Centrum Museum G.M. Kam

Vondsten kasteel Heumen

Vanaf oktober 2014 heeft de werkgroep Archeologie van het Erfgoed Platform Heumen zich beziggehouden met de vondstverwerking van materiaal uit kasteel Heumen. Dit materiaal, opgegraven...

Hof van Holland: nauwkeurige documentatie van de profielen © Paul Franzen

Hof van Holland in Nijmegen-Noord

In het kader van de ontwikkeling van Nijmegen-Noord wordt regelmatig archeologisch onderzoek uitgevoerd. In 2016 is begonnen met de ontwikkeling van plangebied Hof van Holland,...

Het profiel over een, vermoedelijk middeleeuwse, houtskoolmeiler wordt opgeschaafd © Gemeente Apeldoorn, CC-BY 4.0

Opgraving Uddel 2014

In juni 2014 heeft de Faculteit Archeologie van de Universiteit Leiden drie weken lang onderzoek gedaan naar prehistorische grafheuvels in de Uddeler Heegde, een gebied...

De locatie van het onderzoek op het kadastrale minuutplan uit 1811-1832 © Econsultancy, CC-BY-NC-SA

Proefsleuvenonderzoek Lochem, Nieuweweg

Soms wordt een archeologische verwachting simpelweg geen bewaarheid. In het geval van een proefsleuvenonderzoek door Econsultancy aan de oevers van de Berkel, in Lochem, werden...

In de achteruitkijkspiegel: ontwikkelingen in Eerbeek, Epe en Eefde

Met de pandemie in volle gang zou je misschien verwachten dat 2021 een rustig jaar was, wat archeologie betreft. Niets is echter minder waar! Juist...

Vondsten © Foto: Lourens van der Feijst, ADC

Een romeins grafveld in Huissen

Tussen 29 augustus en 9 oktober 2014 is door het ADC, in samenwerking met de AWN (Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie), een Romeins grafveld...

Het opgraven van een kuil met runderkadavers. © Gemeente Zutphen

Noorderhaven, Zutphen

In de nieuwbouwwijk ‘Noorderhaven’ ten noorden van het stationsgebied van Zutphen is in 2019 een groot molencomplex onderzocht. Tijdens het archeologisch onderzoek zijn de...

De Gasselte-B boerderij en andere erfgerelateerde sporen op de zogenaamde allesporenkaart © EARTH Integrated Archaeology

Opgraving Epe, Korte Kuipersweg

In november en december 2018 werd in het hart van Epe een opgraving uitgevoerd door EARTH Integrated Archaeology, ter voorbereiding op de nieuwbouw van een...

Engelenburg omstreeks 1750, aan de linkerkant is het kasteel op de hoofdburcht te zien met aan de rechterkant de voorburcht. © J. de Beijer/PD

Herwijnen – een bodemonderzoek op kasteelterrein Engelenburg

Op het terrein van het voormalige kasteel Engelenburg heeft in de periode november 2019 t/m februari 2020 een interessant bodemonderzoek plaatsgevonden. Archeologisch adviesbureau RAAP en...

Het plangebied (blauwe cirkel) op een kaart uit 1714. De kenmerkende langgerekte vorm van het stratenpatroon is goed zichtbaar. © Utrechts Archief

Volmiddeleeuwse bewoningssporen onder het gemeentehuis

Het voormalige gemeentehuis van Geldermalsen aan het Kuipershof is verouderd en voldoet niet meer aan de wensen van de huidige tijd. De gemeente West...

Zilveren lepel van Kops Plateau © G. Bovenberg, Museum Het Valkhof - CC-BY-NC-SA

Romeinse lepels van het Kops Plateau bij Nijmegen, eten of meten?

In het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten van Gelderland in Nijmegen is nog veel te ontdekken. In het kader van een stage zijn onlangs elf Romeinse,...

De zuidoostelijke kasteeltoren met aansluitend de oostelijke kasteel-/stadsmuur © Synthegra CC-BY-NC

Restanten van zestiende-eeuws kasteel van Wageningen teruggevonden

In het Bowlespark stond in de zestiende eeuw het kasteel van Wageningen. Deze versterking werd in 1526 door de hertog van Gelre gebouwd in de...

Opgraving Hengelo Winkelskamp Grafveld © Archol CC-BY-NC

Erven, wandgreppelhuis en grafveld gevonden in Hengelo

Eén van de meest interessante opgravingen uit 2015 in de Achterhoek is het archeologisch onderzoek in het gebied Winkelskamp Oost in Hengelo. Al in 2010...

Grote Boel: nederzetting uit de ijzertijd en nieuwbouw © Paul Franzen

Plangebied Grote Boel in Nijmegen

Het plangebied Grote Boel is gelegen binnen een zone, waar minstens vanaf het middenneolithicum bewoning is geweest. Dit plangebied wordt gefaseerd ontwikkeld. Gezien de kans...

De contouren van een van de middeleeuwse boerderijen met palissade of bijgebouwen tekenen zich af © Van Uffelen Multimedia CC-BY-NC

De Graaf van Gelre en wildfosters in middeleeuws Barneveld

Voorafgaand aan de bouw van het bedrijventerrein Harselaar Zuid werd in 2015 in opdracht van de gemeente Barneveld een opgraving uitgevoerd. Op basis van een...

Opgravingsput voor de Eusebiuskerk © Archeologisch Rapport Arnhem 110

Opgraven om te herbegraven

In mei 2019 heeft Team Archeologie van gemeente Arnhem een opgraving uitgevoerd ten westen van de toreningang van de grote Eusebiuskerk. De aanleiding tot dit...

Bodemscan van het onderzochte deel van de Bijland © Rijkswaterstaat, bewerkt door J Verhagen (Kroniek 2015), CC-BY4.0

Mysterie onder water

In 2014 zijn door de AWN-afdeling Zuid-Veluwe en Oost-Gelderland samen met de Landelijke Werkgroep Archeologie Onder Water inspectieonderzoeken uitgevoerd naar de Romeinse resten in de...

In 2018 in de tuin van het klooster Berchmanianum gevonden oorlogsgeld. © Rob Mols, Gemeente Nijmegen

In de oorlogsjaren achtergehouden munten

Op 10 mei 1940 wordt Nijmegen als een van de eerste steden in Nederland bezet. Voor de inwoners verandert er in het dagelijks leven niet...

Romeinse sporen in de Schuytgraaf

Tussen 20 en 23 augustus 2019 is een opgraving uitgevoerd op een bouwveld in de Arnhemse wijk Schuytgraaf. Het veldwerk werd uitgevoerd door Team Archeologie...

Onder begeleiding zelf graven. Ruim 2300 volwassenen en kinderen konden het zelf ervaren: archeoloog zijn, echte vondsten vinden © P. Franzen

Nijmegen – Waalbandijk, publieksopgraving 2014

Met steun van vrijwilligers van onder andere de awnen met een financiële bijdrage van de provincie Gelderland heeft de gemeente Nijmegen in het voorjaar van...

Voorbeeldfoto van een proefsleuf © Rijksdienst Cultureel Erfgoed, CC-BY 1.0

Proefsleuvenonderzoek bij de Willem III-kazerne

Op het terrein van de Koning Willem III-kazerne was men van plan drie keerwanden aan te leggen en de hindernisbaan te vernieuwen. Omdat hier het...

Gelderse Archeologische Kroniek 2017

De Gelderse Archeologische Kroniek 2017 is in eerste instantie op papier uitgebracht in Bijdragen en Mededelingen Gelre van de Vereniging Gelre. Naderhand is een groot...

Overzichtskaart: De ligging van de grafheuvels bij Eibergen © A. Lugtigheid

Een zoektocht naar de Eibergse grafheuvels

Voor het schrijven van haar bachelorscriptie heeft Annemieke Lugtigheid in 2017 en begin 2018 onderzoek gedaan naar de grafheuvels bij Eibergen, gemeente Berkelland. Het onderzoek...

Penning uit Roskilde, veertiende eeuw © Archeologie Zutphen CC-BY-NC

Bijzondere vroegmiddeleeuwse vondsten in Zutphen

De Groenmarkt is in de periode 2014-2016 flink op de schop gegaan. Deze herinrichting is uiteraard archeologisch begeleid. De markt is direct te verbinden met...

Gelderse Archeologische Kroniek 2021

De Archeologische kroniek van de Gelderse Archeologische Stichting verscheen van 2014 t/m 2018 in het Historische jaarboek voor Gelderland van de Vereniging Gelre. Sinds 2019...

Bügelplattenfibel uit de Late Bronstijd, Culemborg. V 1136. Schaal 2:3. © R. den Boer (Fotograaf); G. Berkenbosch (Tekenaar)

Nederzettingssporen uit de vroege bronstijd en ijzertijd

Enkele kilometers westelijk van de historische binnenstad van Culemborg ligt Parijsch-zuid, een omvangrijke nieuwbouwwijk waar sinds 2013 wordt gebouwd aan 1350 woningen. De wijk Parijsch...

Boorpuntenkaart voor de Abraham Kuyperstraat en Troelstralaan, inclusief aangetroffen bodemhorizonten © RAAP Archeologie

Booronderzoek in Twello

Hoewel gravend onderzoek voor veel mensen ‘echte’ archeologie is, moet niet worden vergeten dat juist de archeologische bureau- en booronderzoeken de basis vormen van menig...

Fragmenten van hakzilver, gevonden bij het onderzoek van de vindplaats Tiel-Passewaaij. Datering: 350-450 n.Chr. © Vrije Universiteit / Stijn Heeren

De zilverschat van Tiel – Passewaaij

In verband met onderzoek naar een schatvondst uit de vijfde eeuw bij Pey (gemeente Echt-Susteren, Limburg) heeft archeoloog Stijn Heeren in 2014 ook nieuw onderzoek...

Kaart Econsultancy, De Sporen op kaart uit achttiende eeuw en huidige topografische ondergrond ©

Opgraving Duiven, 2016

Tijdens een opgraving aan de Impact is vastgesteld dat er een archeologische vindplaats aanwezig is uit de bronstijd-ijzertijd. Daarnaast is een greppel uit de middeleeuwen...

Een intacte Siegburg kan wordt geborgen uit één van de waterputten. © Archol

Opgravingen in Smachtenburg

In de zomer van 2017 is door Archol het laatste deel uitgevoerd van een langlopende opgraving in de nieuwbouwwijk Smachtenburg, gelegen tussen de Dorpsstraat en...

Het wrak in het Zwarte Schaar bij laag water © Archeologie Zutphen CC-BY-NC

Scheepswrak gevonden in Doesburg

In 2015 werd door de archeologen van de gemeente Zutphen een scheepswrak gedocumenteerd dat grotendeels vrij op de drooggevallen oever van het Zwarte Schaar in...

Notitieboekje van Casper Reuvens, 1834: opgravingsvlak met vondstnummers, waaronder nr. 6 'omgevallen potje, half afgebroken' © Collectie Rijksmuseum der Oudheden, Foto van N.Vossen

Opgraving van de Wittewijvenbult in Eefde

Wist u dat de eerste goed gedocumenteerde opgraving van een grafheuvel in Eefde was? En dat deze werd uitgevoerd door de eerste hoogleraar archeologie ter...

Een van de vondsten: de kaasvorm © Team Archeologie, Gemeente Zutphen, CC-BY-NC-SA

Een bijl, een Vikingnaald en oude kaas op de Holsterkamp (Zutphen)

In juni 2020 heeft Team Archeologie van de gemeente Zutphen een opgraving uitgevoerd in het wegcunet van een nieuw aan te leggen verbindingsweg vanaf de...

In het depot, aardewerkonderzoek © Rubicon Erfgoed CC BY NC

Een grafheuvel in Elst

In 2011 werd op de plek van de huidige Albert Heijn aan de Valburgseweg in Elst, gemeente Overbetuwe, een grafheuvel opgegraven. Door omstandigheden werd het...

Deel van de plattegrond van een huis uit de IJzertijd bij de opgraving in plangebied De Driehoek. © Archol

Een opgraving op bedrijventerrein Harselaar-Oost

In juni en juli 2017 is door archeologisch onderzoeksbureau Archol uit Leiden een grote opgraving uitgevoerd in het gebied tussen Harselaar-Oost, de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn en...

Deksel van een kist Nebelkerven, gevonden bij Hoog Soeren © Gemeente Apeldoorn, CC-BY 4.0

Munitiedepot bij Hoog Soeren/Uddel

Sinds 1998 vindt in opdracht van Kroondomein Het Loo en de gemeente Apeldoorn een onderzoek naar niet gesprongen explosieven plaats in de bossen bij Hoog...

Archeologen ontmantelen waterput © M. Wispelwey, CC-BY-NC-SA

Opgraving in Putten, Rimpeler

In Nederland zijn de grote ontwikkelingen qua woningbouw of industrieterreinen jaarlijks op de vingers van één hand te tellen. In Putten werd in 2017 bedacht...

De stenen hamerbijl © AWA, H. Schotman, CC-BY 4.0

Na tachtig jaar opgedoken

Soms duurt het even voor een vondst wordt gemeld. De heer Brakke uit Beekbergen meldde via de Archeologische Werkgroep Apeldoorn de vondst van een stenen...

Verbrand graan © G. Bovenberg, Valkhof Museum - CC-BY-NC-SA

Kleine vondsten ontdekt bij de ArcheoHotspot in Nijmegen

Sinds 2016 bestaat in het Valkhof Museum in Nijmegen de ArcheoHotspot, als zogenaamd ‘citizen science’ project. De ArcheoHotspot wordt bemenst door vrijwilligers en iedereen kan...

Archeologen aan het werk op de Markt in Culemborg met zicht op de Lanxmeerpoort © ADC archeoprojecten

Afvalcontainers in de binnenstad van Culemborg

In de historische binnenstad van Culemborg zijn 32 ondergrondse afvalcontainers geplaatst. De binnenstad van Culemborg is op de Archeologische Monumentenkaart geregistreerd als een terrein...

Nijmegen – Dr. Claas Noorduynstraat, opgraving 2014

Aan de oostzijde van het historische stadscentrum van Nijmegen is voorafgaand aan nieuwbouw een deel van een Romeins grafveld opgegraven. Eerder werden op het terrein...

Bierbrouwer en een 14-15e-eeuwse brouwoven in het 'Hausbuch der Mendelschen Zwölfbrüderstiftung' © Stadtbibliothek Nürnberg, Amb. 317.2° (via RAAP-rapport 5526), PD

Ammersoyense brouwoven

Nederland staat bekend om zijn hoge kwaliteit bier: het grootste biermerk wereldwijd is van Nederlandse oorsprong. In Nederland werd in de veertiende eeuw de smaak...

Team Archeologie Zutphen legt 19e-eeuws muurwerk vrij van de oude Zutphense IJsselkade. © Erfgoedcentrum Zutphen

Geen peil op te trekken?

In september en oktober 2021 is door Team Archeologie van de gemeente Zutphen archeologisch onderzoek uitgevoerd voorafgaand aan de herinrichting van de IJsselkade. Hierbij is...

Kaart van Tiel, gemaakt door Jacob van Deventer in 1557. Het onderzoeksgebied is met stippellijnen weergegeven. © Bewerking VUhbs CC-BY-NC

Middeleeuwse nederzetting Zandwijk

In 2014 zijn bij een archeologische opgraving resten van het middeleeuwse dorp Zandwijk aangetroffen. Het onderzoeksgebied ligt op een steenworp afstand ten noordoosten van het...

De windvaan © Ronny Meijers/Museum Het Valkhof

De windvaan van Kasteel de Dikke Tinne in Hattem

Het kasteel van de hertogen van Gelre in Hattem heeft de bijnaam de Dikke Tinne. In de tachtiger en negentiger jaren van de vorige eeuw...

75 jaar bevrijding, oorlogsarcheologie op de Noord-Veluwe

Op 18 april 1945 trokken Canadese soldaten Harderwijk binnen en waren Harderwijk en Ermelo bevrijd. Buiten de verhalen van overlevenden resteren er ook nog relicten...

De depressie in het zuidoostelijke deel van het plangebied wordt onderzocht. © RAAP

Het verhaal van Huis Schoonbroek bovengronds

In opdracht van de gemeente Apeldoorn heeft het archeologisch bedrijf RAAP in de periode november – december 2021 een proefsleuvenonderzoek en opgraving uitgevoerd in het...

Vuurstenen bijl met waaiervormig blad (12,6 x 7,2 x 2,2 cm) © H. de Kruijf CC-BY-NC

Diverse prehistorische vondsten in Gorssel

Voorafgaand aan de realisatie van de nieuwbouwlocatie Grooterkamp, direct ten zuiden van Gorssel, zijn er bij archeologisch onderzoek enkele toevalsvondsten gedaan. Het betrof enkele stukken...