OrganisatiesOrganisaties SpecialsSpecials CanonsCanons Regio'sRegio's TijdvakkenTijdvakken Geschiedenis GelderlandThemas RoutesRoutes In de buurtIn de buurt ActueelActueel

Hier start het Verhaal van Gelderland

Deze website vertelt de geschiedenis van Gelderland, in canons, routes, specials en losse verhalen.

U vindt hier ook dé culturele agenda van Gelderland en een overzicht van de bijbehorende culturele en historische organisaties.

Wees welkom, kijk rond in de rijkdom van de Gelderse geschiedenis!

Hoog bezoek op kasteel Cannenburch

 De Oranjes brengen bezoeken aan kasteel Cannenburch

In dienst van de Oranjes De banden tussen de Gelderse adel en de koninklijke familie waren goed. Verschillende bewoners van de kastelen en huizen van…

Meest recente verhalen

Franciscus T.J.H. Dobbelmann © Regionaal Archief Nijmegen CC-BY-SA
De ‘schoonste’ fabriek van Gelderland
In 1854 koopt de uit het Duitse Sieberg afkomstige Johann Peter Dobbelmann in Nijmegen een fabriek voor zijn zoon Theodoor Dobbelmann. Het gebouw staat aan...
15 van deze amuletten met Hebreeuwse teksten zijn in Groenlo gevonden. Ze werden door Joden gebruikt om rampspoed af te wenden. © Museum het Valkhof
Geloof en bijgeloof in Joods Groenlo
Vanaf halverwege de zeventiende eeuw wonen er joden in Groenlo in de Achterhoek. Joden waren relatief veilig in Nederland in vergelijking met landen als Duitsland,...
Oude gewassen in de Romeinse tuin © Stichting Boomgaard De Steenen Camer
Romeinse tuin
Uit historische gegevens is gebleken dat de Limes, de grens van het grote Romeinse Rijk, van ca. 70 tot 300 na Christus, precies over het...
Rumpt NH Kerk
Gallus-kerk in Rumpt
Het langgerekte dorp Rumpt strekt zich voor een groot deel uit langs de Lingedijk. Prachtige boerderijen en eenvoudiger arbeiderswoningen wisselen elkaar af.
Baggermolen in uiterwaarden langs de Waal omstreeks 1950. © Fotopersbureau Gelderland, fotocollectie Regionaal Archief Nijmegen
Zandwinning bij de Waal
In het rivierengebied wordt niet alleen klei, maar ook veel zand gewonnen. Het wordt gebruikt als bouwmateriaal in cement, bijgemengd met klei voor baksteen en...
Bezoekers bewonderen skelet © Museum Zutphen
Vikingaanval te Zutphen leidde tot blauwdruk van de stad
Zo’n 1150 jaar geleden was Zutphen een belangrijke plaats van bestuur en rechtspraak van de graven van Hamaland, een toen erg machtige familie in het...
Tamboerbosjesschool in oorspronkelijke staat
De verdwenen Tamboerbosjesschool
Waar in Arnhem nu de Amsterdamse weg loopt en het nieuwe station staat, stond van 1918 tot 1999 de Tamboerbosjesschool. De school was een opvallend...
Kasteel Slangenburg
Landgoed Slangenburg
Ten oosten van Doetinchem vormt een bosgebied het landgoed Slangenburg. Centraal in dit landgoed staat kasteel Slangenburg omgeven door een gracht. De naam van het...
Deze amfoor is ooit van de Romeinse ruiter Sextius Basus geweest. in dergelijke kruiken olijfolie werd uit Spanje aangevoerd, waarna ze werden hergebruikt als watertank of urinevat. © Museum het Valkhof
De amfoor van Sextius Basus
In gebieden waar Romeinen hebben gewoond, worden veel amforen teruggevonden, zo ook bij het vroege Sint-Canisiuscollege in Nijmegen. Van wie was deze amfoor en waar...
Globale indicatie van de inundatiegebieden en belangrijkste versterkingen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. © Niels Bosboom CC-SA 3.0
De Hollandse Waterlinie aan de Waal
Water is een effectief middel om de vijand op afstand te houden. Om het rijke West-Nederland te beschermen werden lage gebieden onder water gezet. Juist...
Drikus Veer
Drikus Veer
De Achterhoek en snelle motoren horen bij elkaar. Motorliefhebbers treffen elkaar op de Zwarte Cross-festivals in Lichtenvoorde of bij de streekwedstrijden in het oosten van...
Het college van B en W van Zutphen in 1925. In het midden mr. J. Dijckmeester, burgemeester van Zutphen van 1917 tot 1944 (Bron: Stedelijk Museum Zutphen)
Een liberaal bolwerk in Zutphen
In 1896 werd Nederland opgedeeld in honderd Kamerkiesdistricten waarin evenzoveel volksvertegenwoordigers werden gekozen. De zetel ging naar de kandidaat die de absolute meerderheid van de...
Huis Zelle (Foto:Peter van der Wielen)
De bestemmingen van landgoed het Zelle
In 1838 wordt het landgoed door de erven van A.J. Grothe verkocht aan R.E. baron van Dorth tot Medler. Nog steeds wordt Huize Zelle door...
'Embrica' Gezicht van de overzijde van de Rijn op Emmerik, 1575, ingekleurde ets van G. Braun en F. Hogenberg © Gelders Archief 1551-634
De Gelderse stad Emmerik
Vanaf 1233 is Emmerik een Gelderse stad. Emmerik krijgt verschillende privileges van Gelderse graven. Hierdoor wordt het qua aanleg en vormgeving een typisch Gelderse stad....
Huis Old Putten te Elburg met geheel rechts de wagenschuur, 2010. Het negentiende-eeuwse huis is gebouwd op de fundamenten van het veertiende-eeuwse kasteel van het geslacht Van Putten. © Kasteelbeer via Wikimedia CC-BY-SA
Huis Old Putten bij Elburg
Herbern van Putten wordt berucht omdat hij vele conflicten uitvecht met de bisschop van Utrecht en met de steden rond de Zuiderzee. In de veertiende...
'Kaart van Lochem en omstreken' 1920-1940 (uitgegeven door het Verfraaiingsgezelschap Lochem) © Gelders Archief (0509 kaartenverzameling 1140)
Engelse wapendropping voor het Achterhoeks verzet
Op 11 november 1944 vond in het Grote Veld, een op sommige plaatsen slechts dun begroeid bos- en heidegebied, tussen Lochem en Vorden een ‘wapendropping’...
Het huis op Hof te Dieren in 1850, gemaakt tijdens de verbouwing van het huis. Op de voorgrond is een gedeelte van de parkaanleg van J.D. Zocher jr. te zien (Bron: Twickel archief, Delden)
De natuur als inspiratiebron
Bij de inval van de Franse troepen in 1795 ging het huis op Hof te Dieren door brand verloren. Het duurde tot 1820 voor er...
Flipje viert feest
Het succes van Flipje
Als je Tiel met jam verbindt kom je bij Flipje uit. De grote held van Tiel heeft zelfs een eigen standbeeld en een eigen museum....
Kasteel Batenburg 1776 © Gelders Archief
Het geslacht Batenburg en Bronckhorst
Geslacht Batenburg wordt voor het eerst in de bronnen vermeld in 1076. In de veertiende eeuw trouwde de enige dochter van Dirk van Batenburg (†...
Deel van de plattegrond van een huis uit de IJzertijd bij de opgraving in plangebied De Driehoek. © Archol
Een opgraving op bedrijventerrein Harselaar-Oost
In juni en juli 2017 is door archeologisch onderzoeksbureau Archol uit Leiden een grote opgraving uitgevoerd in het gebied tussen Harselaar-Oost, de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn en...
Een tekening van Frissestein in 1680 (Bron: Historische Vereniging Den Ouden Dijk)
Kastelen Frissestein en Engelenburg
Het kasteelterrein van het voormalig kasteel Frissestein is buitendijks gelegen. Het wordt ook wel het 'Huis te Herwijnen' genoemd.
Zijaanzicht van de dikke toren bij de Waal (Bron: John Scholte)
De dikke toren in Varik
Het zicht op Varik wordt sinds mensenheugenis bepaald door de oude, dikke en stompe toren. Omstreeks 970 wordt in geschreven bronnen voor het eerst melding...
Het laatste restant van de kazerne in gebruik als vleermuisbunker. © jeoudekazernenu.nl
De geschiedenis van de Generaal Winkelmankazerne
Begin jaren '50 had de landmacht grote behoefte aan nieuwe kazernes vanwege de gewenste grotere omvang van het leger. Men liet onder meer zijn oog...
De Oude Sint-Victorskerk in Batenburg © Stichting Oude Gelderse Kerken CC-BY-NC
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
Gouverneur-generaal Daendels, door Raden Saleh © Rijksmuseum PD
Herman Willem Daendels (1762 – 1818)
Het levensverhaal van Daendels, door Multatuli gekenschetst als ‘een drama’, leest als een spannend jongensboek. De patriot uit Hattem raakt in allerlei intriges verzeild en...
Midwinterhoornblazers (Bron: Federatie van Gelderse Midwinterhoorngroepen)
Midwinterhoornblazen
Over de herkomst van het midwinterhoornblazen doen verschillende verhalen de ronde. Was het een oud heidens gebruik om de geesten te verjagen en het licht...
De Puthof , woonhuis anno 2013 © Marianne Poorthuis. CC-by
De Puthof, boerenhoeve met een put
Boerderij De Puthof is ruim drie eeuwen oud. Naast de boerderijfunctie diende het ook nog lang als pastorie en kosterij annex school. De voormalige boerderij...
Eerbeek huis vooraanzicht Foto: Stichting Geldersch Landschap Geldersche Kasteelen
Huis te Eerbeek
De naam Eerbeek duikt in de elfde eeuw voor het eerst in geschriften op. Het landgoed Huis te Eerbeek is aangelegd op de grens van...
Deze ets van Mattheus Berkenboom uit 1705 laat niet alleen de verdedigingswerken van Generaal Coehoorn zien, maar ook de bedrijvigheid op de Waal. © Via Collectie Gelderland, Museum het Valkhof
Opkomst en bloei van de Hanze
In de middeleeuwen ontwikkelde de handel in onze contreien zich sterk. Ook de handel over de Rijn en de Waal bloeide. Gelderse steden als Nijmegen,...
Schoolklas in Lienden, circa 1900 (Bron: Regionaal Archief Rivierenland, Tiel, foto: fotocollectie Lienden)
De invoering van de leerplichtwet
Al voordat op 1 januari 1901 de leerplicht werd ingevoerd, was het schoolverzuim in Nederland flink gedaald. De leerplicht vormde als het ware het sluitstuk...
't Raathuijs in Groningen 1636, tekening J. Stellingwerf © Groninger Archieven (PDM)
Groningen onder de hertog van Gelre
In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
De gerestaureerde Burgerzaal aan de Lange Hofstraat 4 te Zutphen © Lian van der Zon
De Burgerzaal van Zutphen
Zutphen ontvangt in 1190 stadsrechten van Otto I, de graaf van Gelre en Zutphen. Deze zogenaamde stadsbrief of handvest maakt het mogelijk een schepenbank in...
Dikke Tinne enige overgebleven resten
Burcht de Dikke Tinne in Hattem
De voormalige burcht de Dikke Tinne was strategisch gesitueerd in het noordelijkste punt aan het Gelderse deel van de IJssel. Nu nog zijn in Hattem...
De Ijzergieter © C. Ellfers, Collectie Gelderland, DRU
IJzerproductie in de Oude IJsselstreek
In de bodem van Oost-Nederland komt veel ijzeroer voor van hoge kwaliteit. Om kwalitatief hoogwaardig ijzer te kunnen maken is echter meer nodig. Zoals kalksteen,...
Devotieprenten © Katholiek Documentatie Centrum CC-BY-NC
Papieren erfgoed
In het voorjaar van 2018 ontving het Katholiek Documentatie Centrum (KDC) een schenking van 88.500 devotieprentjes van pater Leers uit Wijchen. Wat in de volksmond...
Schilderij met als voorstelling een gezicht op Arnhem vanaf Bovenover (Bron: Historisch Museum Arnhem)
Panorama Arnhem
Arnhem: vroeger geroemd om de heuvels, de omliggende bossen en de oude bouwwerken. De stad is talrijke malen vastgelegd op schilderijen, waarbij de kunstenaar afhankelijk...
In Amsterdam zamelen Achterhoekse vrouwen met het verkopen van bloemen geld in voor de slachtoffers van een tornado in Borculo uit 1925 © Bron: Nationaal Archief Den Haag, maker onbekend, alle rechten voorbehouden
Structurele hulpverlening bij rampen
Niet alleen noodhulp, maar ook structurele hulpverlening was na de zo rampzalige watersnood noodzakelijk. De schade was enorm, vooral in het Land van Maas en...
Willem Joseph baron van Ghent (1626-72). Luitenant-admiraal, Jan de Baen (toegeschreven aan), 1667 - 1702 © Rijksmuseum PD
Willem Joseph van Ghent
Willem Joseph van Ghent werd op 14 mei 1626 gedoopt in de kerk van het Gelderse dorpje Winssen. Willem Joseph was de tweede zoon van...
Het lezen van de Thora
Joden in Arnhem
De Joodse gemeenschap in Arnhem is een van de oudste van de Noordelijke Nederlanden. Na eeuwenlange verspreiding en omzwervingen bereikte het joodse geloof aan het...
De familie Hu © Collectie familie Hu CC-BY-NC-ND
Familie Hu en cafetaria ‘De Buren’
De familie Hu bestaat uit vader Yong Gui, moeder Xiao Tao en dochters Dong Ni en Anni. Samen wonen ze in Hengelo. Na één jaar...
Anya Janssen, Shapeshifter
Oogmerk: Anya Janssen
In 2012 is Plaatsmaken begonnen met het filmen van Gelderse kunstenaars in hun atelier. Bijzondere werkprocessen van kunstenaars, en gedachten die daarbij horen, worden zo...
Kasteel Rosendael in 1577. © Universiteitsbibliotheek Utrecht
Kasteel Rosendael in beeld
Kasteel Rosendael is meer dan zeven eeuwen oud. Uit nood, praktische overweging of omwille van veranderende smaak, wijzigen kasteel en omgeving met regelmaat. Schilderijen, tekeningen,...
Hervormde kerk Maasbommel aan noord-oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Hervormde Kerk Maasbommel
Na de overdracht van de middeleeuwse kerk aan de katholieken hebben de hervormden van 1800 tot 1842 gebruikgemaakt van een kerkruimte aan...
Thea van der Linden met haar neo-renaissance stoel, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck.
Hoe een Culemborgse stoel een erfstuk werd
Al vele jaren koestert de Culemborgse Thea Van der Linden – de Jager een houten stoel, die haar houders na hun trouwen in 1926 aanschaften.
Veerweg Druten. Bron: Gelderland in Beeld, Gelderland Bibliotheek
De veerdam van Druten in 1944
Het is 17 september 1944. Operatie Market Garden is begonnen. Honderden vliegtuigen ronken boven Maas en Waal. De jonge Duitse soldaten die de veerpont in...
Hemmen en Irinka © Negin Zendegani CC-BY-NC-ND
Het klopte gewoon
Hemmen uit Koerdistan komt als asielzoeker naar Nederland. Helaas wordt zijn aanvraag voor asiel afgewezen. Hemmen staat op het punt zijn pas opgebouwde leven in...
Het Gelders Archief in Arnhem
Familienamen onderzoeken
Wie op zoek gaat naar de achtergrond van zijn familienaam, komt via dit onderzoek niet alleen meer te weten over zijn voorouders, maar ook over...
Celalettin Yilmaz © Saban Tezel CC-BY-NC-ND
We heten allemaal Turko
Vanaf 1960 is het een komen en gaan van de mannen in het Turkse dorp van Celalettin Yılmaz. Ze werken een paar jaar in Europa...
Huis de Lathmer voor 1860 © via Collectie Gelderland Gelderland in Beeld
Huis de Lathmer in Wilp
Ridders met de naam Van den Latmer duiken al in de dertiende eeuw op, maar in 1414 wordt ook het tiendgoed Lathmer voor het eerst...
Sanatorium in Beekbergen
Honderd jaar strijd tegen tuberculose
Ruim een eeuw geleden zijn cholera en tuberculose (tbc) nog doodsoorzaak nummer één in Nederland. Tegenwoordig komt tbc in Nederland niet meer veel voor en...

Inschrijven nieuwsbrief

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

T 026-3521690
E info@mijngelderland.nl
erfgoed gelderland
© 2018 - mijnGelderland
Disclaimer Colofon
Facebook Twitter Youtube