OrganisatiesOrganisaties SpecialsSpecials CanonsCanons Regio'sRegio's TijdvakkenTijdvakken Geschiedenis GelderlandThemas RoutesRoutes In de buurtIn de buurt ActueelActueel

Hier start het Verhaal van Gelderland

Deze website vertelt de geschiedenis van Gelderland, in canons, routes, specials en losse verhalen.

U vindt hier ook dé culturele agenda van Gelderland en een overzicht van de bijbehorende culturele en historische organisaties.

Wees welkom, kijk rond in de rijkdom van de Gelderse geschiedenis!

Het antependium

 Altaarkleed van het Nijmeegse schippersgilde

Hoewel delen van het werk zijn vergaan en veel kleuren sterk zijn gesleten is de voorstelling nog goed leesbaar. Op de omslag aan de bovenkant, waarme…

Meest recente verhalen

Galina Korjakowa © Galina Korjakowa, 1943, Werkkamp “Hamburgerplatz”, Witten-Annen, Duitsland CC-BY-NC-ND
Beschadigd, van Sovjetunie naar Bemmel
In 1942 voeren de Duitsers de Russische Galina Korjakowa af naar werkkamp Hamburger Platz in Witten-Annen. Galina wordt daar verliefd op een Nederlander uit Bemmel....
Celal Tezel © Celal Tezel aan het werk, 1980 - Saban Tezel CC-BY-NC-ND
Weer wennen aan elkaar
Het is 1966. Met zijn gezin woont Celal Tezel in Şarkışla, Turkije. Omdat ze niet goed kunnen rondkomen, wil Celal zijn geluk beproeven in Europa.
Gezichtshelm van ijzer, bekleed met verzilverd brons van tussen 50 en 100 na Chr., gevonden in de Waal bij Nijmegen. De uitdrukkingsloze gelaatstrekken moesten, zo nemen we aan, angst aanjagen bij de tegenstander. © collectie Museum Het Valkhof, Nijmegen
Castella, kastelen en steden
Grote rivieren zijn in tijden van strijd en oorlog van enorm strategisch belang. Door hun goede bevaarbaarheid spelen ze een grote rol bij de aanvoer...
Grafsteen met vermelding van de dam en het Carvium © Museum Het Valkhof, cc-by-sa
Romeinen sturen de Rijnlopen
Ooit was de Rijn een rivier die vrij door de delta stroomde, zich vertakte, naar believen overstroomde en soms een andere loop nam. De prehistorische...
Duitse oorlogsgraven. Bron: Gelders Archief © Collectie L.P.J. Vroemen
Alfred Steckhan
In de Tweede Wereldoorlog was Alfred Steckhan als Bootsmann ingedeeld bij de Duitse Kriegsmarine. Oorspronkelijk gestationeerd in Frankrijk moest hij na de geallieerde landingen terugtrekken...
Voorbereidingen voor de aanleg van het Twentekanaal bij Lochem, 1930 (Bron: Nationaal Archief Den Haag)
De Achterhoek wil kanalen
Op 1 juli 1933 is het eerste deel van de werkzaamheden voor de aanleg van het Twentekanaal officieel afgesloten met de opening van het sluizencomplex...
Protestantse Kerk Appeltern vanaf de noordzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Protestantse Kerk Appeltern, gewapenderhand verkregen
Deze kerk is ongetwijfeld een van de oudste kerken in het Land van Maas en Waal, wellicht beduidend ouder dan de eerste...
Huis Loenen en oprijlaan
Huis te Loenen
Het huis te Loenen, of Loinen, zoals de archaïsche schrijfwijze luidt, dankt zijn naam waarschijnlijk aan zijn positie. Het woord Loenen, dat 'waterloop' betekent, wijst...
De zegels aan de verbondsbrief uit 1418 in het Regionaal Archief Zutphen © Ridders van Gelre (Omroep Gelderland)
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Barlham op een tekening uit 1743
Het verdwenen kasteel Barlham
Een van de oudste kastelen rond Doetinchem waarvan niet meer dan een heuvel met een gracht bij een boerderij over is, is Barlham. De boerderij...
Bril © CC0
Landmeters bij de opticien
Iedereen die vanaf het station van Arnhem de bus neemt zal de naam Holsboer Optometrie wel eens hebben gezien. Heel wat minder mensen zullen aan...
Het verwoeste Borculo na 10 augustus 1925 © Weerstation Borculo
De stormramp van Borculo
Borculo was op 10 augustus 1925 over de hele wereld nieuws toen het door een cycloon grotendeels werd verwoest.
Stoomtimmerfabriek met aangrenzend woonhuis
Stoomtimmerfabriek in Wehl
In 1907 begon Th.W.A. Damen met de bouw van de Stoomtimmerfabriek in Wehl. Voor de locatie koos hij een plek aan de spoorlijn, zodat grondstoffen...
Het Parool, 28-08-1946, pagina 2, via Delpher
April-meistakingen
De april-meistakingen braken op verschillende plaatsen in heel Nederland en Gelderland uit als protest tegen een bekendmaking van opperbevelhebber van de Wehrmacht in Nederland Friedrich...
Antoni C.W. Staring
Antoni Staring
Het geslacht Staring is een begrip in de hele Achterhoek. Zeker drie generaties Staring zijn belangrijk geweest voor Lochem, de Graafschap en Nederland.
Het wapen van Gelderland
Vlag, volkslied en wapen
Zoals elke provincie heeft ook Gelderland een eigen vlag, wapen en zelfs een volkslied. De vlag en het wapen zijn officieel goedgekeurd door de Hoge...
Opening van de Paralympische Spelen in Arnhem. Prinses Margriet met de fakkel, naast haar mr. Pieter (Bron: Nationaal Archief, fotograaf: Croes, Rob C. / Anefo)
Olympische spelen in Arnhem
Bijna iedereen kent de Paralympics, de Olympische Spelen voor sporters met een handicap. Wat minder bekend is, is dat dit sportevenement in 1980 in Arnhem...
Steenfabriek bij Deil, 1954 © Gelders Archief, 0245 - 1318, PDM
Nieuwe experimenten in de steenindustrie
Om te concurreren met betonstenen en asfalt voor wegenaanleg en gelet op de eisen van een toenemend wegverkeer was reeds in 1915 een proef genomen...
Romeinse tempel Elst
Een Romeinse tempel in de Betuwe
Honderd jaar na Christus was de Betuwe nog een grote open vlakte, ingeklemd tussen de Rijn en de Waal. Omdat er toen nog geen dijken...
Een tekening van kasteel Drakenburg (Bron: Historische Vereniging Den Ouden Dijk)
De middeleeuwse burcht Drakenburg
Herwijnen was een rijk dorp en kende in de Middeleeuwen vier belangrijke kastelen. Een daarvan was kasteel Drakenburg.
Loop van de Nieuwe Wetering vanaf Appeltern © Gemeente Wijchen
Nieuwe Wetering
Na het sluiten van de dijkringen van het land van Maas en Waal (rond 1300) kon het land niet meer vrij op de rivier afwateren...
Rhenoy Oudenborch kasteelterrein
De Oudenborch van Rhenoy
Rhenoy kende twee kastelen: de Oudenborch, een ringburcht aan de oostkant en het 'Huys te Rhenoy' aan de westkant.
Detail van aquarel van Jan van den Call (1656-1706) van het Valkhof en omgeving. Bij de Veerpoort een schipmolen. © Jan van den Call, dianegatief, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. CC-BY-SA
Schipmolens op de Waal
Al in de middeleeuwen werd de energie van het stromende Waalwater gebruikt om molens aan te drijven. Die oude schipmolens zijn een inspiratie van nieuwe...
Touw © cco
Langman touw: historisch innovatief
Zwarte pietjes van de V&D, Italiaanse designertassen, een Singaporees hotel en gigantische Hollywoodproducties als Pirates of the Caribbean en The Hobbit. Wat hebben ze met...
Het antependium van het Nijmeegse schippersgilde, 1475-1500 © Museum Het Vaklhof
Het antependium
Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
De zuidoostelijke kasteeltoren met aansluitend de oostelijke kasteel-/stadsmuur © Synthegra CC-BY-NC
Restanten van zestiende-eeuws kasteel van Wageningen teruggevonden
In het Bowlespark stond in de zestiende eeuw het kasteel van Wageningen. Deze versterking werd in 1526 door de hertog van Gelre gebouwd in de...
De ondergang van Herwen in de Waal inspireerde kunstenaar Alphons ter Avest tot het kunstwerk Tuimelende Huizen © Alphons ter Avest, project Verdronken dorpen 2011
Dorpen spoelen weg
De bewoners van de dorpen van de Waal stonden machteloos tegenover een zich uitschurende rivierbocht. Verschillende dorpskernen zijn in het water verdwenen.
Vooraanzicht van Huys te Schengen
Heerlijkheid Beek
Heerlijkheid Beek is een fraaie, op een steile heuvelrand gelegen landstreek met een grote afwisseling van loof- en naaldbos en bouw- en weiland. Daarnaast zijn...
Tekening C. Pronk, Balgoy 1732. Bron: Pagus Balgoye
De Oude Toren van de parochie Balgoy en Keent
Voor 1100 hoorde de parochie Balgoy waarschijnlijk bij het bisdom Utrecht. In de elfde of begin twaalfde eeuw werd, waarschijnlijk door...
Hof te Dieren, 1770-1795 (Bron: archieven.nl)
Landgoed Hof te Dieren
De eerste beschrijvingen over het huidige Hof te Dieren dateren van het jaar 1168. Daarvoor is bekend dat er een boerderij heeft gestaan.
Achterzijde van de statige woonboerderij Dorpsstraat 84-86 Wamel © Gerard Kouwenberg, 2014
Historische bebouwing in de Dorpsstraat in Wamel
In Wamel vindt men de meest historisch interessante bebouwing aan de Dorpsstraat en de uitlopers daarvan aan de Kerkstraat en de Waalbandijk. In de Dorpsstraat,...
Huis Duistervoorde vóór de verbouwing te zien vanaf de visvijver © Via Collectie Gelderland Gelderland in Beeld
Huis Duistervoorde in Twello
Tussen de wegen naar Zutphen en Deventer ligt Huis Duistervoorde. Het dorp Voorst langs de westoever van de IJssel wordt in 893 voor de eerste...
J.C.E. graaf van Lynden (Bron: Wikimedia)
De eerste gouverneur van Gelderland
De huidige commissaris van de koning in Gelderland heeft in de afgelopen twee eeuwen vijftien voorgangers gehad. Aanvankelijk werden deze niet commissaris, maar gouverneur genoemd.
Dit schilderij van J.D.C. Veltens laat de watersnood van 1855 als een soort stripverhaal zien met het kruiende ijs, de dijkdoorbraak en het ondergelopen land. © Museum het Valkhof
Dagelijks leven aan de Waal
Vanaf de zestiende en zeventiende eeuw werd steeds vaker het dagelijks leven langs de Waal geportretteerd, van scheepvaart, bedrijvigheid en landbouw tot pontjes en bruggen....
Groeten uit Saxenheim (Bron: delcampe.net)
Oudste camping van Nederland
Saxenheim, gelegen in de bossen tussen Vierhouten en Nunspeet, is een van de oudste campings van Nederland.
Havezate de Magerhorst (Bron: Havezate de Magerhorst)
Havezate de Magerhorst
Veel Liemerse voormalige havezaten lijden aan enige vorm van verval. De huidige eigenaar van de Magerhorst streefde ernaar om zijn huis zoveel mogelijk iets van...
Verkiezingsuitslagen aan de gevel van het gebouw van de Nieuwe Apeldoornsche Courant aan de Kanaalstraat in Apeldoorn, jaren twintig (Bron: Archief Wegener, Apeldoorn)
De komst van het nieuwe kiesstelsel
Het nieuwe kiesstelsel bracht grote veranderingen teweeg in het politieke krachtenveld. Alle mannen boven de achttien jaar - na 1919 aangevuld met alle vrouwen boven...
Bij de toren van de Hervormde Kerk staat de bakstenen pomp (Foto: John Scholte)
De stadspomp in Buren
Goede watervoorziening is voor de stad Buren in de achttiende eeuw van levensbelang.
Stemlokaal in Elden, 1966 (Bron: Gelders Archief)
De Arnhemse kabouterbeweging
De Arnhemse kabouterbeweging ging op 26 februari 1970 van start in een leegstaand gebouw aan de Oeverstraat. Toen de vredelievende kaboutergemeenschap hier regelmatig werd bedreigd...
Portretten van koningin Wilhelmina © Geldersch Landschap en Kasteelen
Hoog bezoek op kasteel Cannenburch
De Oranjes zijn graag geziene gasten op de Gelderse kastelen. Vanaf hun uitvalsbasis op Paleis Het Loo zijn verschillende bezoeken gebracht aan het naastgelegen kasteel...
Het Agnietenconvent
De zusters van het ‘gemeene leven’
Het vrouwenklooster Agnietenconvent in Zutphen ontstond uit twee in 1397 geschonken huizen, waarvan een van Hendrik Adaman. Daarom wordt het klooster ook wel 'Adamshuis' genoemd....
Potloodtekening van het vroegere Kasteel Bevervoorde bij Gelselaar © Joh. Siebers Borculo
Havezate Bevervoorde in Berkelland
Riviertjes zoals de Berkel en beken, waaronder de Baakse Beek, snijden door het zandgebied in de Achterhoek. In de nabijheid van deze grensbepalende stromen ontstaan...
Veerweg Druten. Bron: Gelderland in Beeld, Gelderland Bibliotheek
De veerdam van Druten in 1944
Het is 17 september 1944. Operatie Market Garden is begonnen. Honderden vliegtuigen ronken boven Maas en Waal. De jonge Duitse soldaten die de veerpont in...
Een mars voor meer rechten voor vrouwen
Het Mildred Rutgers Huis
In 1971 opende de eerste abortuskliniek haar deuren in Arnhem: het Mildred Rutgers Huis. Abortus was in die tijd nog steeds strafbaar, de Arnhemse kliniek...
In Brakel moest in 1975 onder meer het voormalige gemeentehuis voor dijkversterking wijken. Sinds 1980 staat op de plek van het gemeentehuis het Vrouwtje van Brakel, dat zorgelijk over de Waal tuurt. © Via Collectie Gelderland, Gelderland in Beeld, gemeente Zaltbommel
Van dijkversterking naar Ruimte voor de Rivier
Na de Watersnoodramp van 1953 moesten eveneens de dijken in het rivierengebied versterkt worden. De rigoureuze aanpak daarvan leidde tot veel protest. Ondertussen ontstonden in...
Luchtfoto kasteel Leyenburg in Vuren, 1964 © collectie KLM Aerocarto, Nederlandse Kastelenstichting, CC-BY-SA
Kasteel Leyenburg in de Lingewaal
De in 1986 gevormde gemeente Lingewaal bestaat uit een in de middeleeuwen omstreden grensgebied tussen Gelre en Holland. Verschillende takken van de familie Van Arkel...
De kapel in Bemmel (Foto: M. Janssen Reinen)
Onze Lieve Vrouw van de Bloeiende Betuwe
Tussen Bemmel en Huissen staat een klein kapelletje bovenop een heuvel. Het kapelletje, ter ere van Onze Lieve Vrouw van de Bloeiende Betuwe, is er...
Het logo van Vitesse in de jaren '70 van de vorige eeuw
Voetballen bij Vitesse
De voetbalclub Vitesse, opgericht in 1892, bestaat inmiddels al een ruime eeuw. De club is verhuisd van een klein veldje bij de ijssalon naar het...
Dit doosje van been is gevonden in het graf van een van de rijkste Romeinse vrouwen van Nijmegen. © Museum het Valkhof
De rijkste vrouw van Nijmegen
In 1982 werd in Nijmegen het graf gevonden van een onbekende vrouw uit de Romeinse tijd. De grafgiften toonden dat dit ze een van de...
Metaalverordening Ede © Collectie NIOD, via Oorlogsbronnen
Klokkenroof tijdens de Tweede Wereldoorlog
Klokkenvordering, ook wel ‘klokkenroof’ genoemd, is een gebruik tijdens oorlogen dat eeuwen terug gaat. Er worden dan kerkklokken uit de torens gehaald, met als voornaamste...

Inschrijven nieuwsbrief

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

T 026-3521690
E info@mijngelderland.nl
erfgoed gelderland
© 2018 - mijnGelderland
Disclaimer Colofon
Facebook Twitter Youtube