Kasteel Rosendael in beeld

Oudste afbeelding

De oudste afbeelding van Rosendael dateert uit 1577. Deze tekening in de collectie van de Universiteitsbibliotheek Utrecht toont het kasteel na de verbouwing door de familie Van Scherpenseel in het midden van de 16de eeuw. Zij laten de weermuren afbreken en het kasteel opnieuw opbouwen na een periode van verval. Het kasteel verliest hiermee zijn verdedigbare karakter.

Grootse verbouwingen

Uit de zeventiende en achttiende eeuw zijn veel afbeeldingen bewaard, voornamelijk prenten en schilderijen. Deze geven het kasteel onder andere weer in zijn gedaante tussen 1615 en 1721, na een ingrijpende verbouwing door het echtpaar Van Dorth-toe Boecop. De afbeeldingen tonen een tweebeukig huis met bijgebouwen en een ommuurd voorplein. De middeleeuwse donjon, de dikke ronde toren, wordt behouden om de ouderdom van de plaats aan te geven. Een portret van Johanna van Arnhem toont het kasteel prominent in de achtergrond. Een omvangrijke prentreeks van Rosendael wordt rond 1700 vervaardigd door Petrus Schenk. Hij brengt het kasteel in beeld met de door het echtpaar Van Arnhem nieuw aangelegde tuinen.

Herkenbaar

In 1721 vindt er weer een grote verbouwing plaats. Het hoofdhuis wordt kubusvormig en heeft veel weg van een grachtenhuis. Ook veranderen de bijgebouwen en er verschijnt een koepel op de donjon. Deze bouwfase is door de in het oog springende aanpassingen heel herkenbaar. Naast schilderijen en prenten verschijnt er in de achttiende eeuw zelfs een Chinees porseleinen servies met afbeeldingen van Rosendael.

Rosendael als permanente woning

In de negentiende eeuw komt het gebruik van de lithografie en de fotografie op. Met deze nieuwe technieken wordt ook Rosendael in beeld gebracht. Het kasteel is dan geen buitenhuis meer, maar een permanente woning. Op de litho’s en foto’s is te zien dat de achttiende-eeuwse hoofdstructuur van het kasteel hetzelfde blijft, alleen de bijgebouwen en zijvleugel veranderen in aanzien. Bijzonder is een oude foto van het kasteel, van voor 1891. De vele afbeeldingen uit de afgelopen eeuwen bewijzen vooral dat de bewoners, maar ook anderen, trots waren op kasteel en park Rosendael.