Spelen op de kastelen

Vrije tijd, speelgoed en spellen

De verdedigingsfunctie van huizen en kastelen neemt in de loop der tijd af en vanaf de 17de eeuw worden kastelen en (buiten)huizen steeds meer een plaats van wonen en ontspannen. Een van de vrijetijdsbestedingen van de bewoners is het spelen van spellen.

Speelgoed

Diverse huizen en kastelen hebben oorspronkelijk een vertrek dat is ingericht voor de kinderen. Hier kunnen de jonge kinderen zich vermaken. Op Verwolde is een kinderkamer ingericht met veel stukken speelgoed zoals een poppenstoel, speelgoedkeuken en puzzels. Spellen zoals bingo en domino zijn er ook terug te vinden.

Rijkelijke spellen

Niet alleen kinderen, maar ook volwassenen spelen regelmatig. Een potje schaak, trictrac of biljart bijvoorbeeld. Deze spellen zijn vaak luxueus uitgevoerd. Het zijn statusobjecten om indruk te maken op gasten. In de bibliotheek van kasteel Rosendael staat de originele 19de-eeuwse biljarttafel gemaakt in opdracht van de kasteelbewoners. Het komt vaker voor dat speelgoed wordt vervaardigd in kostbare materialen, bijvoorbeeld in ivoor.

Buitenspelen

De kasteelbewoners spelen ook buiten. Bij huis Verwolde en kasteel Cannenburch zoeken zij vertier op een tennisbaan, waar de bewoners spelen met elkaar en met hun (koninklijke) gasten. Een typisch wintervermaak is het schaatsen op de kasteelvijvers. Op de vijver van kasteel Rosendael schaatsten niet enkel de kasteelbewoners, maar het hele dorp geniet mee van de ijspret.

Schaak- en trictracspel

Het bovenstaande inzetstuk bevat een schaakspel, maar er kan ook Trictrac of Backgammon mee worden gespeeld. De verschillende benodigde borden zijn verwisselbaar. Door het deksel dat het schaakbord vormt uit te nemen, verschijnt het trictrac-spel. De speelstukken van ivoor kunnen worden opgeborgen in een lade/ruimte onder het bord. De rand is gedecoreerd met inlegwerk in verschillende houtsoorten.