Eleonora van Engeland (1318-1355) staat ook wel bekend als Alianora van Woodstock, naar het kasteel in Oxford waar zij is geboren op 3 juni 1318. Ze is de oudste dochter van Eduard II van Engeland en Isabella van Frankrijk.
In haar jeugd beleefde Engeland een minder voorspoedige periode. Als gevolg van oorlogen en algehele economische neergang waren er overal in het land voedseltekorten. Eleonora’s vader, Eduard II, kreeg dan ook voortdurend veel kritiek van de adel en het Engelse volk.
Vanaf 1325 bereidde de moeder van Eleonora, Isabella, in Holland een staatsgreep voor samen met Roger Mortimer (haar minnaar) en de graaf van Holland. In oktober 1326 greep het paar de macht en in 1327 zou Eleonora’s vader onthoofd worden. Het zou echter niet lang duren tot de volgende staatsgreep. In 1330 greep Eduards broer, Eduard III, de macht. Hij verbande Isabella en liet Mortimer onthoofden. Eduard III was zeer gesteld op Eleonora en organiseerde voor haar twaalfjarige verjaardag een groot riddertoernooi, om te vieren dat zij de volwassenheid had bereikt. Vanaf toen kreeg ze ook een eigen hofhouding tot de beschikking.
Eleonora kreeg een huwelijk toegeschoven wat haar veel macht in Nederland bezorgde. Nadat een aantal kandidaten uit koningshuizen waren afgevallen als huwelijkskandidaat, werd namelijk de veertigjarige weduwnaar Reinald II van Gelre als kandidaat opgeworpen. Op 28 april 1332 vertrok Eleonora op veertienjarige leeftijd uit Engeland om zich te vestigen in Gelre, waar ze met alle pracht en praal werd opgewacht. Vervolgens trok de stoet, nog zonder Reinald, naar Nijmegen, waar op 17 mei het huwelijk voltrokken werd. Dankzij dit huwelijk kreeg Eleonora de titel Gravin van Gelre toebedeeld; Reinald was immers Graaf van Gelre. Reinald en Eleonora namen hun intrek in kasteel Rosendael, nabij het tegenwoordige Velp.
Eleonora van Engeland, gravin van Gelre, heeft veel betekend voor diverse kloostergemeenschappen in (de omgeving van) Gelre. Zo heeft ze de bouw van een kloosterkerk in Deventer mede mogelijk gemaakt, door hier met eigen geld in te investeren. Ook aan de stichting van een klooster voor kartuizers in Arnhem heeft ze bijgedragen. In de annalen van deze kloosters komt haar naam dan ook regelmatig naar voren.
Eleonora stierf op 22 april 1355 als weduwe te Deventer, waar ze haar laatste jaren had doorgebracht. Ze werd begraven in de Broerenkerk in Deventer onder een eenvoudige grafsteen, met alleen haar familiewapen en voornaam erop. In Engeland staat echter aan de zuidkant van het graf van Philippa van Henegouwen in de Westminster Abbey een beeltenis van haar en haar echtgenoot.
Verder lezen:
• Biografisch woordenboek van Gelderland
• Het vrouwenlexicon
• I. Pontanus, Historiae Gelrie (Harderwijk 1639), blz. 241-242.
Elmar van de Ree, CC-BY-NC