Bijzondere vroegmiddeleeuwse vondsten in Zutphen

De Houtmarkt en Zaadmarkt zijn in 2004-2005 al een keer op deze wijze in kaart gebracht. In combinatie met het onderzoek van 2015 blijkt dat de gracht op de Groenmarkt 4,10 meter diep is. De ringwal was ruim vijf meter hoog en de gracht ruim 20 meter breed. Dit betekent dat de vijand een hoogteverschil van bijna 10 meter moest overwinnen bij een aanval op de nederzetting.

Bijzondere vondsten

Dankzij de boringen tijdens het archeologisch onderzoek is het ook mogelijk om inzicht te krijgen in de geschiedenis van de gracht. Eerder was al gebleken dat de ringwalburg in de elfde eeuw een make-over heeft gekregen. In de dertiende eeuw werd de gracht al grotendeels opgevuld met mest. Hierdoor zijn de vondsten goed bewaard gebleven: van aardewerk tot leren schoenen. Zo werd in deze laag ook een houten wegdek gevonden, bestaande uit elzenhouten stammetjes en planken. Tot de metaalvondsten behoren onder meer een verkoperde ijzeren bel, een bracteaat (een dunne, eenzijdig gestempelde middeleeuwse munt) uit Deventer en een lood-tinnen ring met een bloemdecoratie. Bijzonder is ook een zilveren penning die begin veertiende eeuw in het Deense Roskilde is geslagen. Er is slechts een handvol middeleeuwse Deense munten bekend uit Nederland, hoewel er toch intensief op Denemarken werd gevaren door de Hanzeaten. Uniek is verder een aardewerken bootsmansfluitje uit de dertiende eeuw, waarmee nog steeds een harde snerptoon (113,5 db) kan worden geproduceerd.

Een middeleeuwse of zeventiende-eeuwse waterput?

Verder kwamen resten van allerlei kelders en pothuisjes aan het licht. Deze zijn terug te vinden op oud kaartmateriaal. Een laatste vondst was die van een grote openbare waterput. De put is volgens een historische bron in 1625 aangelegd, maar lag op de plek waar al in de middeleeuwen een put vermeld wordt. De put is nog watervoerend en is in 2017 een reconstructie van de 19e-eeuwse gietijzeren stadspomp geplaatst.

Dit verhaal is afkomstig uit de Gelderse Archeologische Kroniek 2016.

Rechten

Bert Fermin, Michel Groothedde, Darinka Thijs (red.), Gelderse Archeologische Kroniek 2016, CC-BY