Ter hoogte van de stuw bij Beekvliet voegt de Slinge zich bij de Berkel, maar dat is niet wat we bedoelen met 'Slinge wordt Berkel'. Ooit was het namelijk de Slinge zelf die hier verder stroomde en via Lochem en Zutphen de IJssel bereikte.
De Berkel ontspringt in de buurt van Billerbeck (Dld) en stroomt via Eibergen richting Neede. Dat was al zo in de vroege middeleeuwen, maar in die tijd smoorde de Berkel in de moerassen ten noorden van Borculo en van daaruit vond het water zijn weg naar het noorden via onder andere de Regge. De Slinge ontspringt achter Winterswijk en stroomt via Groenlo naar de westkant van Borculo. En in de vroege middeleeuwen vervolgde de Slinge haar weg langs Lochem naar Zutphen.
In de dertiende eeuw werd een verbinding gegraven tussen beide riviertjes. Misschien omdat de heer van Borculo op die manier water door stads- en slotgracht kon laten stromen, maar meer waarschijnlijk omdat Zutphen zich zo een handelsroute naar het Duitse achterland verschafte. De gegraven verbinding werd allengs de hoofdafvoer van het Berkelwater en zo werd het riviertje langs Lochem en Zutphen niet meer Slinge, maar Berkel.
Zulk ingrijpen in de waterlopen was meer regel dan uitzondering in het moerasgebied op de grens van Gelderland en Overijssel. Het beheersen van overstromingen, een betere waterafvoer ten behoeve van de landbouw en het bevorderen van vervoer over water vormden de aanleiding tot het verleggen van beken, het graven van nieuwe verbindingen (Schipbeek, Bolksbeek) of het rechttrekken van bochtige riviertjes. En tegenwoordig is juist het langer vasthouden van water de reden om beken opnieuw te laten meanderen.
Zie ook de websites van HG Lochem Laren Barchem & De Elf Marken.
Wout Klein 2021, CC-BY-NC-SA
Lochem
Landschap
1000-1500
Lochem
Achterhoek