Uitgelicht verhaal

Gevangenissen in middeleeuws en vroegmodern Gelderland

Loonde de misdaad?

In middeleeuws en vroegmodern Nederland waren vrijheidsstraffen een zeldzaam fenomeen. Het opsluiten van mensen vond voornamelijk plaats in afwachting van een veroordeling, als executiemiddel of als drukmiddel om betaling af te dwingen.

Vrijheidsstraffen voor 1795 De voornaamste vrijheidsstraffen vóór 1795 waren voornamelijk verbanning en de galeistraf. Bij verbanning mocht de veroordeelde zich niet meer in een bepaalde regio of stad vertonen. Bij de galeistraf werd de veroordeelde…

Lees meer

Sint-Janspoort te Arnhem, Abraham Rademaker, 1727 - 1733. © Rijksmuseum, publiek domein.

Kaart

Op deze kaart kunt u activeiten, verhalen en organisaties vinden.

Bekijk volledige kaart Toon legenda
  • Canons
  • Organisaties
  • Te bezoeken organisaties
  • Routes
  • Specials
  • Verhalen
Opening Rommelkist 4
De Rommelkist: Altijd iets te doen voor de jeugd
'Ik ben geboren en getogen op de Geitenkamp. Doordat ik op latere leeftijd vrijwilligerswerk ging doen in de speeltuin, zag de leidinggevende dat ik...
De Kinkelenburg in Bemmel (Bron: Wikimedia, foto: RCE, 20030375)
De Kinkelenburg in Bemmel
De Kinkelenburg is een kasteel in Bemmel ten noorden van Nijmegen in de gemeente Lingewaard in de Nederlandse provincie Gelderland. Vermoedelijk in de dertiende eeuw...
Distels
De proefboerderij
Sinds 1960 mag Cees van der Plaat zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat,...
Kerk met pastorie. Fotografie Hans Barten
Rooms-katholieke pastorie
De pastorie van Horssen werd omstreeks 1890 gebouwd als pastorie voor de oude Rooms-katholieke kerk. In de jaren vijftig van de vorige eeuw is het...
Hattem watermolen Molecaten
Watermolen Molecaten Hattem
Het oorspronkelijke bouwjaar van deze molen is niet bekend; wèl was dit een van de eerste papiermolens op de Veluwe.
Kasteel Wijchen door C.Pronk, 1732. Bron: RKD
Een kasteel voor een paarlen halssnoer
De beroemdste bewoners van het kasteel te Wijchen zijn Emilia van Oranje-Nassau, dochter van Willem van Oranje, en haar echtgenoot Emanuel van Portugal. Emilia's broer...
Pentekening van de Gruitpoort
Stadspoorten
Vlak na toekenning van de stadsrechten werd in Doetinchem gewerkt aan de stadsommuring. Er waren vier poorten die 's nachts en bij gevaar afgesloten konden...
Graaf Georg Frederik van Waldeck Pyrmont veldmaarschalk van het Staatse leger
Het Rampjaar
In 1672 trekken de grote buurlanden de Republiek binnen. Een land dat zelf wordt verscheurd door een burgeroorlog. De Franse koning Lodewijk XIV verovert in...
Campagnebeeld van de tentoonstelling Oorlogsrecht. © Slot Loevestein, publiek domein.
Tentoonstelling | Oorlogsrecht, grenzend aan geweld
Vanaf 26 september 2025 is de nieuwe tentoonstelling OORLOGSRECHT | Grenzen aan Geweld te zien in Slot Loevestein. Een indringende en actuele tentoonstelling over het...
Mobilisatiecomplex Alverna
Mobilisatiecomplex Alverna
Het mobilisatiecomplex Alverna ligt in de gemeente Wijchen, ten zuiden van de recreatieplas Berendonk. Het complex is 20 hectare groot.
Batavenketel
Grote bronzen ketel
Bij opgravingen in 1993 werd in een houten kelder van een huis in deze straat een grote bronzen ketel gevonden. Op deze plek lag de...
Ernst Frederik Hertog van Saksen Hilburghausen
Verkocht en met schulden beladen
In 1639 komt Culemborg in handen van de Duitse graven Van Waldeck-Pyrmont. Het graafschap raakt beladen met schulden. Verder oplopend door de verwoestingen in het...
T-boerderij Afferden, De Punt. Fotografie Hans Barten
T-boerderij
Deze opvallende, beeldbepalende T-boerderij met een middenlangsdeel bij de ingang van Afferden heeft een eenvoudige, harmonische architectuur. Het fraaie, smalle voorhuis staat als uitzondering haaks...
Schilderij van Gerard Terborch, Het sluiten van de Vrede van Munster op 15 mei 1648
Rheden in de tijd van de Tachtigjarige Oorlog
De Tachtigjarige Oorlog heeft ingrijpende gevolgen gehad voor de Nederlandse geschiedenis, maar ook voor onze regionale geschiedenis. Naast religieuze strijd die aanvankelijk om godsdienstvrijheid ging,...
De eerste ijsbaan van Arnhem op tennisclub De Hoogkamp in 1954
Tennisclub De Hoogkamp met de eerste ijsbaan van Arnhem
'Voor 1954 werkte ik als tennisleraar in Amsterdam, maar de sfeer onderling was niet goed. Ik hoorde dat er in Arnhem een tennisbanencomplex te...
mannen opbankje Geitenkamp
Hoe beklim ik een berg?
Vandaag de dag zie je, op de Geitenkamp, regelmatig een ouder iemand bij je in de bus stappen en de volgende halte alweer uitstappen. Dat...
Het 'nieuwe' Schoonbroek dat in 1977 gesloopt werd.
Schoonbroeck
In de late middeleeuwen groeien nederzettingen als Apeldoorn, Beekbergen en Loenen uit tot dorpen. Beetje bij beetje wordt het moerassige gebied tussen de Veluwerand en...
De binnenstad
De Binnenstad
De eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog staan in Nederland bekend als de tijd van de wederopbouw. Er viel inderdaad in ons land heel veel...
MGGelselaar
Stichting Erfgoed Gelselaar
De Stichting Erfgoed Gelselaar heeft als doelstelling het in stand houden van historisch erfgoed in het dorp Gelselaar. Zij neemt deel in projecten ter instandhouding...
Aquarel, generaal Hackett, 1944. Collectie Historisch Museum Ede
Onderduikadres Generaal Hackett
In 1944 heeft Hackett het commando van 4de Britse parachutistenbrigade tijdens Operation Market Garden. Hij wordt op 18 september 1944 warm ontvangen als hij, met...
Het Tielse stadhuis aan de Vleesstraat
Plooierijen
Als in 1702 stadhouder-koning Willem III kinderloos overlijdt, denken de grote Tielse regentenfamilies weer alle macht in de stad naar zich toe te kunnen trekken.
Willibrorduskerk Ruurlo
St. Willibrorduskerk Ruurlo
Lange tijd kerkten de enkele na de Reformatie overgebleven katholieken in schuilkerken in de omgeving van Ruurlo.
Elisabeth, vrouwe van Buren, anoniem, ca. 1590. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
De vrije heerlijkheid Buren
Heerlijkheid, afgeleid van 'heer', betekent overheidsgezag als particulier(!) bezit. Heerlijkheid bestaat in verschillende vormen met als hoogste vorm de vrije heerlijkheid. Hiervan zei men dat...
middeleeuwse stadsbewoners
Middeleeuwse stadsbewoners
Als je door de binnenstad van Harderwijk loopt, is het moeilijk voor te stellen hoe middeleeuwse Harderwijkers leefden. Een middeleeuwse stad werd bewoond door mensen...
Gezicht op de stadzijde van de Burchtpoort te Nijmegen
Burchtpoort
De Burchtpoort was een van de drie stenen toegangspoorten tot de stad toen in de 14e eeuw de eerste dubbele stadsomwalling met grachten werd aangelegd.
Het Belgenkamp
Het Belgenkamp
In augustus 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit, een naam die overigens pas na de Tweede Wereldoorlog algemeen gebruikt werd. Buiten Nederland wordt meestal over...
Synagoge in de Waterstraat Doetinchem
De eerste Joden in Doetinchem
In de 17e eeuw vestigen zich de eerste Joden in Doetinchem. In 1636 vraagt Salomon Ephraïm aan het stadsbestuur of hij zich als chirurgijn in...
Aanleg van de tramlijn, 1906. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
De tramlijn Tiel, Buren, Culemborg
17 november 1906 is het eindelijk zover. Na vijfentwintig jaar onderhandelen wordt de TBC-lijn, de tramlijn Tiel, Buren, Culemborg, geopend. De verwachtingen zijn hoog gespannen:...
/beeld/specials/druten/037b.jpg
Boerderij De Oude Dries
De kapitale boerderij De Oude Dries is gedateerd op een van de staafankers van het woonhuis, maar is van oorsprong ouder dan 1837. Het zeven...
Inhoudsopgave uit 1857, nr. 18 Strohalm, Kohle und Bohne uit Kinder- und Hausmärchen dat werd opgetekend door de gebroeders Grimm
Een sprookje uit Tiel
Er waren eens een strohalm, een kooltje vuur en een boontje. Ze zouden samen eens gaan wandelen. Toen zij een heel eind gewandeld hadden,...
Herberg-boerderij De Clef, nu verscholen in het groen
Herberg De Clef, de stoomtram stopte er
Herberg-boerderij De Clef uit de zeventiende eeuw ligt nu verscholen in het groen. Omdat de boerderij wat hoger ligt op de oude oeverwal van...
Kunstwerk Loden Lady
Rijke Merovingen
In de tweede helft van de derde eeuw na Christus heerste er grote chaos in onze streken. Aan het begin van de vierde eeuw herstelde...
Vooraanzicht van Ons Erf in Berg en Dal
Ons Erf
Ooit logeerden er jongeren in het indrukwekkende landhuis van Ons Erf in Berg en Dal. Zij volgden hier een verlovingscursus of een cursus voor de...
Buurmalsen Kom
De kom van Buurmalsen
Buurmalsen behoorde samen met Geldermalsen aan de familie Van Malsen.
Romaans doopvont in de Sint Victor.
Oude Sint Victor
De oude Sint Victor in Batenburg heeft een bewogen geschiedenis. Het moeten de eerste heren van Batenburg, oudste bron 1080, zijn geweest die het als...
Klompenwaard
Groen in Lingewaard
Al bij de opening van het Gannitacircuit in 1974 klonken er kritische stemmen: is de Polder wel de aangewezen plaats om een lint asfalt van...
1967 Vier woningen op kaatsbaan Huis Bergh
De kasteeltuin en de gaarde van Kasteel Huis Bergh
Het terrein tussen het kasteel en het parkbos de Plantage werd vroeger de Vynckenborch (Vinkenborg) genoemd. In 1560 liet Willem IV graaf van den Bergh...
Koning Willem I, J. Paelinck, 1819. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
Bestuurlijke onzelfstandigheid
Voor een eeuwenlang zelfstandige plaats als Buren is de hiërarchische bestuurlijke situatie sinds 1802 een ware beproeving. Steeds staat er een extra toezichthouder boven het...
De Voorst toegangshek
De Voorst
De Voorst is een gevarieerd cultuurlandschap, waar bos, cultuurgrond en boerderijen elkaar afwisselen. Er zijn statige lanen, schilderachtige laantjes, bosvijvers, weidepoelen, houtwallen en solitaire bomen...
Ingang Latijnse school toren met wenteltrap Catharinakerk
De Latijnse school in de Catharinakerk
Vanaf ongeveer 1600 was in Doetinchem de Latijnse school gevestigd in de Catharinakerk boven het voorportaal aan de Markt (nu Simonsplein). De leerlingen werden in...
Kasteel Hernen oude prent
Veldoven bij kasteel Hernen
Van groot belang voor de bouwgeschiedenis van kasteel Hernen zijn de veldovens. Deze liggen ongeveer 600 meter ten noordoosten van de burcht. In 2002 vonden...
Tekening urn van de hand van dichter Staring
Urnen op de kattenbelt
De Kattenbelt of Kattenbarg is de oude veldnaam voor een stuk land aan de weg van Ruurlo naar Vorden. Niemand minder dan dichter A.C.W. Staring...
Schilderij 'Nachtelijke brand in een dorp' van Adam Colonia (1685)
Dorpsbranden in de Bommelerwaard
Dorpsbranden kwamen in vroeger tijden vele malen vaker voor dan tegenwoordig. Oorzaken waren de noodzaak van het veelvuldig gebruik van vuur in huis én het...
Moderne raadzaal in het oude stadhuis
Het huis van de stad
Het oude Culemborgse stadhuis krijgt weer een functie als 'huis van de stad'. Een plek om te werken, te vergaderen, te trouwen of op...
Kolkschool in 1934 (Bron: archief Stichting Oud Nijkerk)
Het Nijkerkse Stadhuis
De voorste vleugel van het oude Stadhuis is vermoedelijk in 1743 gebouwd, tijdens de Nijkerkse Gouden Eeuw. Dit herenhuis diende eerst als woning voor de...
Wederopbouw in het centrum
Wederopbouw
Na de Tweede Wereldoorlog lag Nijmegen in puin. Het oorlogsgeweld had woningen, winkels, horecapanden, kerken, bioscopen, bankgebouwen, het stadhuis en het station verwoest. De stad...
Hoytema kelderfles 1880 1930
Jenever voor Afrika
De lange rij arbeidershuisjes aan de Veerweg herinnert nog aan de tijd van de Industriële Revolutie. In 1838 starten de broers Johan en Aleid van...
Meteren villa
Heerlijkheid Meteren
Meteren vormde ooit een Heerlijkheid. De laatste Heer van Meteren was Dhr. Coldeweij, die de titel kon kopen voor een luttel bedrag.
Schutterij de Eendracht Ulft
Kermis in Ulft
"Het koningschieten dat gebeurde op maandag, dan begon het koningschieten. Eerst werd er geschoten met geweer op de vleugels, de kop en de staart. En...
Hoog water in de Waal
Dreiging watersnoodramp
In januari 1995 steeg het waterpeil in de Waal tot angstaanjagende hoogte. Iedereen was bang dat de dijken zouden breken en dat de Ooypolder en...

Culturele en historische organisaties

Bekijk organisaties

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl