Aan de oever van de Vordense Beek ligt bij het dorp Vorden het gelijknamige huis Vorden, tegenwoordig ook Kasteel Vorden genoemd. De havezate is in de zeventiende en achttiende eeuw aantrekkelijk, omdat elke eigenaar kan toetreden tot de Ridderschap van het Kwartier van Zutphen.
Het goed in Vorden is in 1315 een leen van huis Keppel waarna Steven van Vorden het verkoopt aan zijn oom Dirk. Door huwelijk wordt huis Vorden in 1367 toegevoegd aan het bezit van het in de omgeving gelegen huis Hackfort.
Dat bezit wordt weer gesplitst in 1503 wanneer Hendrik als oudste zoon het huis Vorden en de tweede zoon Berend het huis Hackfort erft. Hendrick laat huis Vorden na aan zijn dochter Henrica die getrouwd is met een lid van de Groningse familie Ripperda. Dit echtpaar laat rond 1540 het stenen middeleeuwse gebouw met ronde toren verbouwen tot de huidige vorm.
Zoon Maurits Ripperda voert van 1560 tot 1620 een proces met zijn oom over het eigendom van huis Vorden. Intussen plunderen Staatse troepen in 1580 tijdens de Tachtigjarige Oorlog huis Vorden dat pas in 1600 wordt hersteld.
Door betaling in 1620 van 20.000 daalders blijft het geslacht Ripperda in bezit van huis Vorden. In 1666 wordt het huis echter wederom geplunderd, ditmaal door troepen van bisschop Van Galen uit Münster. Na herstel blijft de familie Ripperda tot 1724 in huis Vorden wonen.
Via vererving komt huis Vorden in 1772 na een lang proces in bezit van Sophia Juliana van Rechteren. Deze woont met haar man uit het geslacht Van der Borch tot 1793 in Vorden. Hun oudste zoon is landbouwdeskundige en verblijft zelf op het familiebezit huis Verwolde; huis Vorden wordt enkel gebruikt rondom de jacht. Na een lange periode van verhuur gaat in 1872 een kleinzoon uit de familie Van der Borch in huis Vorden wonen.
Het verwaarloosde huis wordt door Paul Anthony van der Borch gerestaureerd en gemoderniseerd. Het blijft familiebezit tot 1956, wanneer de exploitatiemaatschappij ‘De Renkense Heide’ het landgoed koopt voor woningbouw. Deze komt niet van de grond en het lege kasteel wordt in 1974 doorverkocht aan de gemeente Vorden en voor de laatste maal grondig gerestaureerd voor de functie van raadhuis. Vorden wordt in 2005 deel van de gemeente Bronckhorst en het kasteel wordt na verkoop weer particulier bezit. Het gebouw wordt nu gebruikt voor verschillende publieke functies.
Bronnen:
- Jan Vredenburg (eindred.), Kastelen in Gelderland, Uitgeverij Matrijs, Utrecht 2013, p. 164-169.
Ben Boersema, Erfgoed Gelderland, CC-BY