De overblijfselen van kasteel Brakel

Oorlogsgeweld heeft Brakel veelvuldig geteisterd. Zo werd de burcht in 1407 verwoest door troepen van graaf Willem VI van Holland, plunderden in 1574 Spaanse troepen het kasteel en bliezen in het rampjaar 1672 Franse troepen het op. Van kasteel Brakel zijn behalve de bovengrondse restanten ook nog de funderingen van de oude woontoren en een waterput aanwezig.

Landschapsstijl

Toen Brakel via een erfenis in handen kwam van Wilhelmus van Dam van Brakel in 1809, behield hij de restanten van het middeleeuwse kasteel. Deze werden in het park opgenomen dat hij in 1811-1823 liet aanleggen. Het opnemen van een bestaande ruïne als romantisch accent in een park in landschapsstijl kwam in de negentiende eeuw vaker voor. Brakel is van deze trend het enige bewaard gebleven voorbeeld in Gelderland.

Een romantische geest

Bij aanleg van het park werden de nostalgische en schilderachtige kwaliteiten van de ruïne aangezet. De zuidwestelijke toren werd gedeeltelijk hersteld en er werd een muur opgetrokken, waarin verschillende ter plaatse gevonden en van elders afkomstige oudheden werden ingemetseld, zoals grafzerken en gedenkstenen. De toenmalige eigenaar verzamelde oudheden en stichtte rond 1820 een museum in de middeleeuwse korenspieker Het Spijker. Dat hij een romantische geest was, bleek ook uit een uitvoerig gedicht dat hij aan de kasteelruïne wijdde.

In oude staat hersteld

In 1972 kreeg Het Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen Brakel in bezit. De ommuurde moestuin die naast de ruïne ligt werd door vrijwilligers ingericht als ecologische bloemen-, kruiden- en moestuin. Het oude parkgedeelte is weer in de begin-19e-eeuwse staat teruggebracht, met de ruïne als centraal element.