Het dorp Brakel

De oudste vermelding van Brakel stamt uit 1228 ('Bracle'). De naam is mogelijk een samenstelling van het Germaanse brako, dat varen betekent en lo, loofbos op een oeverwal.

Dit grote dorp, met meer dan 3000 inwoners, ligt nabij de samenvloeiing van de Afgedamde Maas en de Waal. In 1998 is de eerder zelfstandige gemeente Brakel opgenomen in de gemeente Zaltbommel. De gemeente Brakel omvatte Aalst, Poederoijen en Zuilichem. Tussen Brakel en Herwijnen (gemeente Lingewaal, provincie Gelderland) wordt een veerdienst over de Waal onderhouden.

Een van de zeven heerlijkheden

In de Middeleeuwen was Brakel een van de zeven lage heerlijkheden in de Bommelerwaard behorende tot het Kwartier van Nijmegen in het Hertogdom Gelre. De heerlijkheid Brakel wordt al in de dertiende eeuw vermeld als afsplitsing van de landen van Altena. Later, in 1595, behoorde Brakel tot de hoge heerlijkheid Poederoijen, blijkens een akte uit dat jaar.

Het bestuur

Van 1799 tot 1801 was Brakel onderdeel van de gemeente Bommelerwaard. Bij de invoering van gemeenten in Nederland rond 1810 werd Brakel een zelfstandige gemeente waartoe initieel naast het dorp Brakel ook het dorp Poederoijen behoorde, inclusief Munnikenland en Slot Loevestein. In 1811 werden deze echter afgesplitst en pas in 1955 werden ze weer toegevoegd, samen met de dorpen Aalst en Zuilichem en de buurtschap De Rietschoof. In 1998 ging deze gemeente tenslotte op in de gemeente Zaltbommel.

Bron: Gemeente Zaltbommel.

Het audiofragment bij deze tekst is afkomstig van Radiobaken, Robbert van der Horst. In het fragment vertelt Marianne Grim over het haventje bij de pont bij Brakel.