De aantrekkingskracht van Zaltbommel

In de dertiende eeuw werd Zaltbommel een belangrijk handelscentrum. Het kreeg stadsrechten en werd met muren omgeven. In die tijd werd ook begonnen met de bouw van de Sint Maartenskerk, die pas in de vijftiende eeuw werd voltooid. Prins Willem van Oranje en zijn zoon Maurits kwamen zich persoonlijk bezighouden met de versterking van de Bommelse vesting.

Philips

Zaltbommel is de bakermat van de familie Philips, die hier een bank en een tabakshandel bezat en later in een schuurtje in de Oliestraat met elektriciteit experimenteerde. Het geboortehuis van de gebroeders Philips, grondleggers van het Philipsconcern, vindt u aan de Markt.

Filosofen en kunstenaars

Een bekende gast van het huis van de Philips-broers was Karl Marx, die regelmatig zijn familie bezocht, en er werkte aan Das Kapital. Een andere beroemde bezoeker was de componist Franz Liszt, die per schip op weg was naar Rotterdam, langs Bommel voer en zo betoverd raakte door de klanken van het carillon, dat hij aan liet meren om kennis te maken met de stadsbeiaardier. Suzanne Leenhoff, de dochter van de beiaardier, ging op zijn aanmoediging naar Parijs om zich verder te bekwamen in het pianospel. Daar leerde zij de schilder Edouard Manet kennen, met wie zij in 1863 in Zaltbommel in het huwelijk trad.

Inspiratie

Een van de bekendere gedichten uit de Nederlandse literatuur is 'Ik ging naar Bommel om de brug te zien' (De moeder de vrouw), want ook de dichter Martinus Nijhoff vond in Zaltbommel zijn inspiratie. De in 1996 in gebruik genomen verkeersbrug in de Rijksweg A2 heet daarom Martinus Nijhoffbrug. Ook in de twintigste eeuw had Zaltbommel op een aantal vooraanstaande inwoners aantrekkingskracht, zoals de hier geboren Fiep Westendorp, illustratrice van Jip en Janneke en de wereldvermaarde violiste Emmy Verheij.

Bron: Nederlandse Vestingsteden, Geschiedenis Zaltbommel (vestingsteden.nl).