Oorlogsherinneringen van Teunis Jacobus Burgers

16 september 1944

'Mijn vader was jarig op 16 september en het is omstreeks deze datum geweest dat de narigheid begon. De eerste aanwijzing, zo bleek later, was een zeer zwaar bombardement op het vliegveld Deelen. De wind stond blijkbaar naar ons toe en ik weet nog goed dat, als je toen bij ons achter het huis op de weg liep, je zand [van het vliegveld] tussen je tanden kreeg.'

Na deze zestiende september 'volgde alles in snel tempo'. De Burgershoeve kreeg te maken met de gevolgen van de evacuatie van Arnhem: de vluchtelingen moesten over de buurtgemeenten verdeeld worden.

Burgershoeve

Ook de Burgershoeve ving tijdelijk evacués op: 'Onze belangrijkste gast was de eigenaar van hotel Pax in Arnhem.' Deze 'gast' bleek een zeer a-typische evacué: 'Mijnheer Pax zat goed in de slappe was (..) hij kocht (..) een paard met een kar. Het was een groot paard en eveneens een grote kar. Zijn oude vader, zijn vrouw en een aantal schilderijen en andere kostbaarheden vonden een plaats op de kar.' Deze 'mijnheer Pax' was echter snel weer weg: 'na een week is mijnheer Pax vertrokken naar Eerbeek waar hij een leegstaande villa kon krijgen.' Andere evacués bleven wel.

Gevaar

De hulp die de inwoners gedurende de oorlog verleenden was niet altijd zonder gevaar, al kwam Burgers er goed vanaf, zo getuigt de volgende anekdote. 'Het was wel een beetje mijn eigen schuld, want ik had voor een groepje een kaartje getekend, hoe ze moesten gaan om in Barneveld te komen. Deze mensen zijn in de omgeving van Apeldoorn aangehouden en de moffen vonden het kaartje. Het was op oudejaarsdag 1944 en ik was 's middags met mijn dochter Diet naar de Hank, om haar te leren schaatsenrijden. Toen kwamen er twee Duitse soldaten bij mijn vrouw, die zeiden dat ik met hun mee moest naar Apeldoorn, omdat ik dat kaartje had getekend. Ik was echter niet thuis en mijn vrouw was aan het oliebollen bakken. De soldaten hebben een poos gewacht, een aantal oliebollen gekregen en zijn toen weer vertrokken. Toen ik thuiskwam was er groot alarm, want ze zouden terugkomen. Ik heb toen een paar nachten bij mijn vader en moeder geslapen.' 

Verder lezen:

Burgers besluit de inleiding van zijn relaas door de hoop uit te spreken 'dat men later zal zeggen, het is toch wel aardig dat wij dit allemaal kunnen lezen'. Nieuwsgierig geworden naar de volledige, 'aardig te lezen', terugblik op de Burgershoeve in oorlogstijd? De Oudheidkundige Kring Rheden-Rozendaal heeft deze online staan. Klik hier voor een PDF.

Rechten

Erfgoed Gelderland, CC-BY-NC-SA