Wederopbouw in de Achterhoek

Na de Tweede Wereldoorlog werd de Achterhoek weer opgebouwd.

Lees intro

93 verhalen
Bekijk volledige kaart

Tegelijkertijd deden veel vernieuwingen hun intrede in het dagelijks leven. Hoe beleefden inwoners van de Achterhoek deze periode en wat zijn de belangrijkste herinneringen aan deze tijd? Voor het project ‘Een nieuwe tijd! Wederopbouw in de Achterhoek’ vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in de Achterhoek in de periode 1940-1965. Het project is een initiatief van elf Achterhoekse gemeenten, uitgevoerd door Gelders Genootschap en Erfgoed Gelderland.

Uit dit grote voorraadblik schepte moeder Venderbosch de koffiebonen voor de klanten © A.J.J. Driessen cc-by
Vijand op de koffie
<p>Tijdens de oorlog waren in veel plaatsen in de omgeving scholen in beslag genomen. Deze werden gebruikt voor Duitsers, die een paar weken weg mochten...
Bennie haalt de paarden uit de weide © CC0
Opgroeien zonder moeder
<p>Toen de lang verlangde bevrijding daar was moesten de meeste landbouwwerktuigen hun intrede nog doen. Bennie Ankersmit (1945) vertelt over het boerderijleven van na de...
Een Philips Experimentele Televisie uitzending (Eindhoven, 1948) © CC0
Rijksdaalders uit de kassa
<p>De heer B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent zag zijn eerste televisie-uitzending in Nijmegen. Hij was daar in militaire dienst. Een leverancier van tv-toestellen en radio’s...
Bennie en Paulien te Roller 2 © CC0
Er was geen stroom en stromend water
<p>Bennie te Roller, geboren op 20 januari 1935, is opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. De oorlog zelf was voor hem min...
Gerrit Scholten © CC0
Het café ingeruild voor de officiersmess
<p>Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
Annie Lurvink-Boschker © CC0
Kerk, knikkeren en kwade zusters
<p>Als kleuter ging mevrouw Lurvink-Boschker (1937) naar de bewaarschool in Lichtenvoorde. Daarna ging ze naar de St.-Jozefschool, die inmiddels afgebroken is. De St.-Jozefschool grensde aan...
Trude Pleiter © CC0
Schrale tijden
<p>Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
Portret Wim Elferink © Maran Olthoff cc-by
‘Maar dat waren allemaal NSB-ers’
<p>Wim Elferink werd net na de oorlog geboren maar kreeg van zijn ouders veel te horen over de oorlog. Hij vertelt hier over wat er...
Jan en zijn familie voor hun huis © CC0
De Soldoatenkiste
<p>Jan Groot Roessink (1927) liet samen met zijn vrouw Hermien het boerenleven uit Hengelo achter zich om af te reizen naar Nederlands-Indië. Openhartig vertelt hij...
Ton Ruesink © CC0
‘Dus wij zijn bankstel geworden’
<p>Anton Bernard Ruesink (1946), geboren in Ulft, groeide op tijdens de wederopbouw. Hij had een fijne jeugd. Vervolgens studeerde hij en ging daarna aan het...
Ria Olijslager vertelt © Marja Bergevoet CC0
‘Kan die deerne wel koken?’
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze wist al...
In 1960 betrok mevrouw Lurvink het linker gedeelte van het huis van haar schoonfamilie © J. Lurvink CC0
Varkensvoer, vuile was en vuur
<p>Toen mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) klein was, maakte haar vader het houtgestookte fornuis altijd aan. Door zijn slechte longen zat hij veel op de stoel....
Trude Pleiter © CC0
Voordat de Tommies kwamen
<p>Trude Pleiter is geboren in de Molenstraat in Lochem. Het is een straat met veel middenstand, onder andere twee bakkers, een smederij-hoefsmid en de manufacturenzaak...
De Moezeköttel © Www.nieuwetijdachterhoek.nl
De Moezeköttel
<p>Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Dirkje Wagenvoort © CC0
Niet denken maar doen
<p>Een diploma had ze niet, maar ze voelde zich op haar plek en was goed in wat ze deed. Oud-kleuterleidster Dirkje Wagenvoort (1929) vertelt over...
Anton Metz © CC0
Dan was je een hele dag in ’n kippenschuur
<p>Anton Metz (1936) is geboren op boerderij Dijkakkers te Olburgen. Hij was dierenarts te Zeddam van 1962 tot 1996 en vertelt over het reilen en...
In 1960 betrok mevrouw Lurvink het linker gedeelte van het huis van haar schoonfamilie © J. Lurvink CC0
Douchen bij de buren
<p>Omdat mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) in 1960 ging trouwen, moest er woonruimte gevonden worden. Haar toekomstige man Jan had zijn oog op het middelste van...
Alie Faas Tragter © CC0
Een groot gezin
<p>Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt over haar herinneringen aan de...
Ineke met haar familie © Leander Grooten CC0
Het leven op de boerderij in de jaren ‘50
<p>Ineke is in mei 1947 geboren als eerste kind van haar ouders op het platteland, zo’n zes kilometer van het dorp Winterswijk. Ze groeide op...
Portret Gerrie de Bie © CC0
We hebben je van school gehaald
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is zes jaar als ze naar de lagere school gaat. Ze heeft altijd school gehad, ook in de oorlog. Ze...
Henny Hamer-Jansen © CC0
Van boerderij naar huishoudschool naar verpleging
<p>Henny Hamer-Jansen is geboren op 14 december 1945 in Warken. Voor de oorlog telde het gezin vier kinderen. Henny kwam net na de oorlog, haar...
Dhr. Riewald als jongeman © Eduard Reiwald CC0
Naar school in de jaren veertig
<p>Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
Herman Nossent © CC0
Een vluchtkoffertje stond klaar
<p>Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
Alie Faas Tragter © CC0
Verzet en herdenken
<p>Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me haar herinneringen aan de...
Jan van Hal © CC0
Wonen in een kippenhok
<p>Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Vanuit de kerk naar de bakker voor koffie, uitzicht vanuit het oudershuis van B. venderbosch op de St Werenfriduskerk in Zieuwent © CC0
Koffie bij de bakker na de vroegmis
<p>Voor ontspanning hoefde de heer B. Venderbosch (1930) niet ver van huis. Zijn vader was bakker en op zondag kwamen de boeren hun brood ophalen...
Portret Gerrie de Bie © CC0
Weer een vader die ook Hunteler heette
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is twee jaar als haar vader overlijdt. Ze vertelt over hoe ze een tweede vader kreeg en over haar jeugd.</p>
Trude Pleiter © CC0
Gezelligheid onder mekaar
<p>Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
Ina Groot Enzerink in september 2019 © CC0
Nooit vooraan in de trein zitten
<p>Ina Groot Enzerink is in december 1952 in Vorden geboren. Haar ouders waren kosters van de gereformeerde kerk. Ze hadden een rijwielzaak en werkplaats. Ina...
Mientje Rouwenhorst © CC0
De buurt hielp elkaar
<p>Mientje Rouwenhorst (1928) is tegenwoordig nog steeds actief. Ze doet de tuin (in de linkerhand de rollator en in de rechterhand het harkje) en ze...
Herman Regelink, 2019 © CC0
Honkvast...en...onderweg
<p>Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Wim klein Goldewijk © CC0
Postbezorging in het Zieuwent van vlak na de oorlog
<p>Wim Klein Goldewijk is geboren in Zieuwent op 5 augustus 1929. Hij is 10 jaar als de oorlog uitbreekt. Tijdens de oorlog zit hij op...
Portret Leijzer 2, 2019 © Rob van Dijk CC0
Een leven lang onderwijzer
<p>Wim Leijzer was net begonnen aan zijn eerste vaste baan als onderwijzer, toen hij werd opgeroepen voor militaire dienst. Meer dan drie jaar verbleef hij...
Dhr. Thijs Wentink bij de jeugdbeweging © CC0
Na de oorlog niet doorleren
<p>Thijs Wentink werd geboren op 6 december 1932. Het waren de crisisjaren. Er was niets, maar dat was bij iedereen zo, dus het was gewoon....
Dick Groot Obbink © CC0
De Tommy’s stoat op de komme
<p>Het was tweede Paasdag 1945 in Vierakker, toen geallieerde troepen arriveerden. Even later vonden verderop zware gevechten plaats met het verliezende Duitse leger. Dick Groot...
Binnenstad van Lochem, 1968 © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed cc-by-sa
Meteen na de oorlog naar school
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Trouwfoto Piet Fontein en An Gerritsen © CC0
Een passie voor vliegen
<p>Piet Fontein (1932) ging na afloop van de oorlog bij de Luchtmacht, gedreven door een passie voor vliegtuigen.</p>
Annie Lurvink-Boschker © CC0
Kermis, kaarten en breien
<p>Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Boerderijen ten zuiden van het kasteel langs de weg naar Zieuwent (Ruurlo, 1962) © Rijksdienst voor het cultureel erfgoed cc-by-sa
Ruimte voor de auto
<p>Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
Jan van Hal © CC0
Een kind in oorlogstijd
<p>Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
Portret Gerrie de Bie © CC0
Je kreeg geen zakgeld
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is opgegroeid in Lochem. Ze vertelt over haar jeugd.</p>
Een ouderwetse waterput in Trintelen © CC0
Je moest het maar doen zoals het het beste ging
<p>Ouderwetse houten wc’s, wasbeurten in een zinken teil waar zijn ouders zich ook in wasten, drinkwater uit een open put: de heer B. Venderbosch (1930)...
H.A. Ballast aan het melken in 'de maat' © Marja Bergevoet CC0
Groot huishouden
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Na haar volgden...
Siet Halbersma-Petri portretfoto © CC0
Ik was zes jaar toen de oorlog uitbrak
<p>Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die...
Wim Leijzer, 2019 © Rob van Dijk CC0
Op naar Indië
<p>Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
Aankondiging festiviteiten 1000-jarig bestaan Lichtenvoorde in de Nieuwsbode van 14 augustus 1946 © Delpher CC0
‘In de slaapkamer stond een opklapbed’
<p>Wegens het 1000-jarig bestaan van Lichtenvoorde in 1946 was er een dansavond in Hotel Industrie aan de Dijkstraat. Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam daarvoor vanuit Amsterdam...
Ria Olijslager vertelt © Marja Bergevoet CC0
‘Iedereen was een hele week druk’
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
Portret Gerrie de Bie © CC0
We hadden twee voorkamers
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is geboren op de Nieuwe Weg in Lochem. Haar ouders hadden daar een boerderij. Ze vertelt over het leven op...
Ria Olijslager vertelt © Marja Bergevoet CC0
Wijwater en jassen delen
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
Siet Halbersma-Petri portretfoto © CC0
Meisjes moesten naar de huishoudschool
<p>Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl