Kastelen
Ben jij een echte kasteelliefhebber? Van ruïnes tot trekpleisters, kom van alles te weten over de kastelen in Gelderland!
Lees intro 
144 verhalen
Bekijk volledige kaart
In deze route hebben we veel van die 'kasteelverhalen' gebundeld. Hier leer je van alles over de geschiedenis van de kastelen en huizen in Gelderland.
Dit is geen uitgezette route, maar een bundeling van verhalen die zeer geschikt zijn op locatie te beleven met de website op je smartphone!
Betrokken organisaties
-
Kasteel Doorwerth
Zintuigen op scherpIn de noordelijke uiterwaarden van de Rijn tegen de beboste heuvels van...
-
Kasteel Ammersoyen
Een indrukwekkende burchtOnoverwinnelijke metersdikke muren met vier statige ronde torens. De...
-
Kasteel Hernen
Eigen verbeeldingAan de rand van het kerkdorp Hernen in de gemeente Wijchen ligt dit...
Huis Duistervoorde in Twello
Tussen de wegen naar Zutphen en Deventer ligt Huis Duistervoorde. Het dorp Voorst langs de westoever van de IJssel wordt in 893 voor de eerste...
Huis Woolbeek bij Laren
Rond Lochem liggen in de middeleeuwen langs de rivier de Berkel veel kastelen en havezaten. In de bosrijke gebieden van Almen en Verwolde worden al...
Huis Poelwijck in Oud-Zevenaar
De vroegere rivier de Rijn zette aan beide zijden van zijn stroombed grond af. Deze oeverwallen boden door hun hoogte een goede vestigingsplaats voor permanente...
Huis het Velde
't Velde is te vinden bij de splitsing van de wegen naar Lochem en Vorden. Het huis zelf ligt binnen de oude grachten, die verder...
Kasteel Engelenburg bij Herwijnen
Tussen Gelre en Holland ligt in de Middeleeuwen een omstreden grensgebied. Vanaf de elfde eeuw worden er al versterkte huizen en kastelen gebouwd door de...
De overblijfselen van kasteel Brakel
Het dorp Brakel is oorspronkelijk een esdorp met verspreide bebouwing rond een groot aantal brinken. In de loop van de tijd concentreerde het dorp zich...
Huis de Beerenclaauw in Groessen
Bij de herkomst van de streeknaam ‘Liemers’ wordt getwijfeld tussen een verwijzing naar de Romeinse grensnaam ‘limes’ of de afwatering van de beek ‘Ly’ via...
Huis en landgoed Molecaten bij Hattem
Rond Hattem, het meest noordoostelijke punt van de Veluwe, is het landschap ontstaan in de ijstijd toen het dooiwater beekjes veroorzaakte in de stuwwallen. Molecaten...
Huis de Blankenborg bij Laren
Het versterkte huis de Blankenborg is vermoedelijk gesticht in de tweede helft van de vijftiende eeuw. Het wordt in de zeventiende eeuw door een huwelijk...
Kasteel Wildenborch bij Vorden
De Wildenborch is in vroeger tijden een geduchte burcht van waaruit roofridders de strijd aangaan met het wettige gezag om hen heen. Het is nu...
Huis Vorden
Aan de oever van de Vordense Beek ligt bij het dorp Vorden het gelijknamige huis Vorden, tegenwoordig ook Kasteel Vorden genoemd. De havezate is in...
Huis Quickborn in Epe
In de buurt van de Quickbornlaan in Epe heeft vroeger kasteel Quickborn gestaan.
De Duivelsberg te Ubbergen
Langs de strategisch gelegen Nijmeegse stuwwal aan de Waal worden rond het jaar 1000 twee mottes (verdedigingsheuvels) aangelegd. In de middeleeuwen vormt Ubbergen een grensgebied...
Huis Oud-Ampsen bij Lochem
Oostelijk van de huidige boerderij Olden Ampsen heeft op het erf van een boerderij aan de Bouwdijk 2 te Lochem het versterkte huis Oud Ampsen...
Havezate Mallum bij Eibergen
In hetzelfde jaar 1188 waarin de naam Eibergen voor het eerst als zelfstandige parochie ‘Ecberghe’ opduikt, vermeldt een leenregister het huis Mallum. In de vijftiende...
Havezate Walien te Winterswijk
Alles wat rest van de rijke woon- en bouwgeschiedenis van de havezate Waliën is een keldermuur met een ingemetselde schoorsteenfries uit de zestiende eeuw en...
Kasteel Heumen, 1355-heden
De familie Van Groesbeek is vanaf 1335 ruim drie eeuwen lang heer en meester in de heerlijkheid Heumen. Zij bouwt een donjon van de ridders...
Van Keppel geeft huis De Voorst allure
Huis De Voorst behoorde tot een ring van havezates rond Zutphen, maar was lange tijd van geringe betekenis. Daar kwam verandering in toen het in...
Kleine Ham of Ruitenbergs Ham
Het 'buitengoed den Ruitenbergs Ham' was van oorsprong een boerderij. De naam Kleine Ham doet vermoeden dat het een kleine boerderij is geweest maar deze...
Kasteel Ruurlo in Berkelland
De oorspronkelijke naam ‘Roderlo’ is opgebouwd uit ‘rode’ dat gerooid bos en ‘lo’ dat open parkbos betekent. De naam Ruurlo voor kasteel en dorp...
Huis Bemmel in Lingewaard
De gemeente Lingewaard ligt in de Overbetuwe, tussen Arnhem en Nijmegen, in het stroomgebied van de Waal, de Nederrijn en de Linge. In de middeleeuwen...
Kasteel De Cloese in Lochem
Ten oosten van Lochem ligt het kasteel De Cloese aan de noordoever van het riviertje de Berkel. Deze ontspringt in Duitsland en loopt door de...
Kasteel Slangenburg bij Doetinchem
Halverwege de veertiende eeuw komt voor het eerst Slangenburg in beeld onder eigenaar Thomas van Baer. De naam lijkt een verbastering van ‘Slingeburcht’ omdat het...
Blokhuis te Ravenswaaij
In het rivierengebied nabij Buren liggen in de middeleeuwen veel kastelen en versterkte huizen. De rivieren de Rijn, de Linge en zijstromen hiervan zijn belangrijk...
Huis Schaffelaar
Het kasteelachtige huis Schaffelaar dateert uit 1852 en valt meteen op door zijn afwijkende vormgeving. Het is een zeldzaam voorbeeld is van een buitenhuis in...
Kasteel Hoevelaken in Nijkerk
Het grensstadje Nijkerk krijgt in 1413 stadsrechten. Hertog Arnoud van Gelre laat een blokhuis bouwen om de strategisch gelegen plaats te verdedigen tegen aanvallen uit...
Huis Molecaten en de familie Van Heeckeren, 1942-1989
De familie Van Heeckeren van Molecaten overleeft op hun landgoed de Tweede Wereldoorlog en houdt zich daarna bezig met een spirituele wereldorde. Dit brengt Molecaten...
Bakerbosch en Rhijnestein in Deil
Al in de Bronstijd wonen er mensen op de hoger gelegen gronden rond Deil. In 978 vermelden oude geschriften landerijen te “Daile”. Het dorp zelf...
Huis Palmestein in Deil
Deil kent in de middeleeuwen zeven adellijke huizen. Zes behoren tot het vorstendom Gelre en het graafschap Zutphen, behalve Palmestein dat tevens een van de...
Huis Loowaard bij Loo
De uiterwaard bij het dorpje Loo aan de oever van de Rijn heet Loowaard. Dit is tevens de naam van het daar gebouwde edelmanshuis dat...
Huis Dorth in Lochem
Op de grens met Overijssel ligt in het noorden van de Achterhoek de gemeente Lochem. Rond 900 bevindt zich daar al een nederzetting met een...
Kasteel Leyenburg in de Lingewaal
De in 1986 gevormde gemeente Lingewaal bestaat uit een in de middeleeuwen omstreden grensgebied tussen Gelre en Holland. Verschillende takken van de familie Van Arkel...
Huis Scherpenzeel
De plaatsnaam ‘Scarpenzele’ komt voor in een oorkonde uit 1254, waarbij ‘zeel’ in dit geval ‘huis’ kan betekenen. Gelegen in het grensgebied van de bisschoppen...
Havezate Mensink bij Geesteren
Behalve het esdorp Geesteren in de gemeente Tubbergen in de provincie Overijssel ligt er een Geesteren in de provincie Gelderland. Dat dorp bij Borculo in...
Huis Swanepol in Zevenaar
Zevenaar is vanwege zijn strategische ligging belangrijk voor de hertogen van Gelre en Kleef. Vanaf 1355 is Zevenaar in Kleefse handen en pas na het...
Huis Aerdt
Ten noordoosten van het dorp Herwen in de gemeente Rijnwaarden wordt in het rivierenlandschap van de oude Rijn rond 1300 het middeleeuws slot Ter Cluse...
Huis de Kieftskamp
Het tegenwoordige huis de Kieftskamp of Kieftenkamp in de buurt van Vorden werd gebouwd in 1776. Hiermee is het een van de jongste landhuizen in...
Het verdwenen kasteel Barlham
Een van de oudste kastelen rond Doetinchem waarvan niet meer dan een heuvel met een gracht bij een boerderij over is, is Barlham. De boerderij...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Huis Baak in de gemeente Bronckhorst
Van de middeleeuwse burcht Baak op de tekening van Cornelis Pronk uit de 18de eeuw is niets meer terug te zien in het huidige witgepleisterde...
Huis Westerburg bij Hall
Tussen Hall en Oeken lag het huis Westerborch of Westerburg. Het bestond al in de vijftiende eeuw, maar van een stichtingsdatum is niets bekend. In...
Kell en Oud-Kell in Angerlo
Door de splitsing van het bezit van Gerrit de Rode van Kell ontstaan in 1399 de huizen Oud-Kell en Kell, later Groot-Kell genoemd. De namen...
Huis Rijswijk bij Groessen
De gemeente Duiven waartoe ook Groessen behoort, is de laatste eeuwen aanzienlijk van gezicht veranderd. Aanpassingen van de loop van de rivier de Rijn, het...
Huis Suideras bij Vierakker
Het goed Suideras aan de Baakse Beek wordt in het leenregister van 1326 al vermeld als bezit van Hendrik van Suderas. Een balk met vermelding...
Huis Vuren of de Tumelenburg te Vuren
Op een westelijke punt van de Vijfheerenlanden ontstaat langs de Waal rond 900 de vesting Vuren. Het betekent ‘vooraangelegen’, zoals de plaatsen Voorne en Veurne....
Kastelen te Malsen en Geldermalsen
In een oorkonde uit 850 is sprake van Uberan Malsna, later Bovenmalsen en Buurmalsen genoemd. Ten zuiden van de Linge moet er dan een Nedermalsen...
Kasteel Sevenaer in Zevenaar
In het gebied dat de Liemers heet, ligt Zevenaar strategisch als twistappel tussen de hertogen van Gelre en Kleef. De middeleeuwse burcht Sevenaer wordt gebouwd...
Huis Nettelhorst bij Lochem
Ten oosten van Lochem ligt huis Nettelhorst, een versterkt huis uit de middeleeuwen dat in 1379 voor eerst vermeld wordt. In de vijftiende eeuw komt...
Coldenhove bij Eerbeek
Het jachtrecht hoorde evenals het visrecht tot de heerlijke rechten. De bezitter kon deze rechten ook verpachten en er inkomsten uithalen. Veel kasteelheren beoefenden de...
Het Holthuis in Twello
Ten noordoosten van het dorp Twello ligt het Holthuis. In de achttiende en negentiende eeuw is een rechthoekig landhuis van baksteen gebouwd, waarschijnlijk op de...
Huis Duistervoorde in Twello
Tussen de wegen naar Zutphen en Deventer ligt Huis Duistervoorde. Het dorp Voorst langs de westoever van de IJssel wordt in 893 voor de eerste...
Huis Woolbeek bij Laren
Rond Lochem liggen in de middeleeuwen langs de rivier de Berkel veel kastelen en havezaten. In de bosrijke gebieden van Almen en Verwolde worden al...
Huis Poelwijck in Oud-Zevenaar
De vroegere rivier de Rijn zette aan beide zijden van zijn stroombed grond af. Deze oeverwallen boden door hun hoogte een goede vestigingsplaats voor permanente...
Huis het Velde
't Velde is te vinden bij de splitsing van de wegen naar Lochem en Vorden. Het huis zelf ligt binnen de oude grachten, die verder...
Kasteel Engelenburg bij Herwijnen
Tussen Gelre en Holland ligt in de Middeleeuwen een omstreden grensgebied. Vanaf de elfde eeuw worden er al versterkte huizen en kastelen gebouwd door de...
De overblijfselen van kasteel Brakel
Het dorp Brakel is oorspronkelijk een esdorp met verspreide bebouwing rond een groot aantal brinken. In de loop van de tijd concentreerde het dorp zich...
Huis de Beerenclaauw in Groessen
Bij de herkomst van de streeknaam ‘Liemers’ wordt getwijfeld tussen een verwijzing naar de Romeinse grensnaam ‘limes’ of de afwatering van de beek ‘Ly’ via...
Huis en landgoed Molecaten bij Hattem
Rond Hattem, het meest noordoostelijke punt van de Veluwe, is het landschap ontstaan in de ijstijd toen het dooiwater beekjes veroorzaakte in de stuwwallen. Molecaten...
Huis de Blankenborg bij Laren
Het versterkte huis de Blankenborg is vermoedelijk gesticht in de tweede helft van de vijftiende eeuw. Het wordt in de zeventiende eeuw door een huwelijk...
Kasteel Wildenborch bij Vorden
De Wildenborch is in vroeger tijden een geduchte burcht van waaruit roofridders de strijd aangaan met het wettige gezag om hen heen. Het is nu...
Huis Vorden
Aan de oever van de Vordense Beek ligt bij het dorp Vorden het gelijknamige huis Vorden, tegenwoordig ook Kasteel Vorden genoemd. De havezate is in...
Huis Quickborn in Epe
In de buurt van de Quickbornlaan in Epe heeft vroeger kasteel Quickborn gestaan.
De Duivelsberg te Ubbergen
Langs de strategisch gelegen Nijmeegse stuwwal aan de Waal worden rond het jaar 1000 twee mottes (verdedigingsheuvels) aangelegd. In de middeleeuwen vormt Ubbergen een grensgebied...
Huis Oud-Ampsen bij Lochem
Oostelijk van de huidige boerderij Olden Ampsen heeft op het erf van een boerderij aan de Bouwdijk 2 te Lochem het versterkte huis Oud Ampsen...
Havezate Mallum bij Eibergen
In hetzelfde jaar 1188 waarin de naam Eibergen voor het eerst als zelfstandige parochie ‘Ecberghe’ opduikt, vermeldt een leenregister het huis Mallum. In de vijftiende...
Havezate Walien te Winterswijk
Alles wat rest van de rijke woon- en bouwgeschiedenis van de havezate Waliën is een keldermuur met een ingemetselde schoorsteenfries uit de zestiende eeuw en...
Kasteel Heumen, 1355-heden
De familie Van Groesbeek is vanaf 1335 ruim drie eeuwen lang heer en meester in de heerlijkheid Heumen. Zij bouwt een donjon van de ridders...
Van Keppel geeft huis De Voorst allure
Huis De Voorst behoorde tot een ring van havezates rond Zutphen, maar was lange tijd van geringe betekenis. Daar kwam verandering in toen het in...
Kleine Ham of Ruitenbergs Ham
Het 'buitengoed den Ruitenbergs Ham' was van oorsprong een boerderij. De naam Kleine Ham doet vermoeden dat het een kleine boerderij is geweest maar deze...
Kasteel Ruurlo in Berkelland
De oorspronkelijke naam ‘Roderlo’ is opgebouwd uit ‘rode’ dat gerooid bos en ‘lo’ dat open parkbos betekent. De naam Ruurlo voor kasteel en dorp...
Huis Bemmel in Lingewaard
De gemeente Lingewaard ligt in de Overbetuwe, tussen Arnhem en Nijmegen, in het stroomgebied van de Waal, de Nederrijn en de Linge. In de middeleeuwen...
Kasteel De Cloese in Lochem
Ten oosten van Lochem ligt het kasteel De Cloese aan de noordoever van het riviertje de Berkel. Deze ontspringt in Duitsland en loopt door de...
Kasteel Slangenburg bij Doetinchem
Halverwege de veertiende eeuw komt voor het eerst Slangenburg in beeld onder eigenaar Thomas van Baer. De naam lijkt een verbastering van ‘Slingeburcht’ omdat het...
Blokhuis te Ravenswaaij
In het rivierengebied nabij Buren liggen in de middeleeuwen veel kastelen en versterkte huizen. De rivieren de Rijn, de Linge en zijstromen hiervan zijn belangrijk...
Huis Schaffelaar
Het kasteelachtige huis Schaffelaar dateert uit 1852 en valt meteen op door zijn afwijkende vormgeving. Het is een zeldzaam voorbeeld is van een buitenhuis in...
Kasteel Hoevelaken in Nijkerk
Het grensstadje Nijkerk krijgt in 1413 stadsrechten. Hertog Arnoud van Gelre laat een blokhuis bouwen om de strategisch gelegen plaats te verdedigen tegen aanvallen uit...
Huis Molecaten en de familie Van Heeckeren, 1942-1989
De familie Van Heeckeren van Molecaten overleeft op hun landgoed de Tweede Wereldoorlog en houdt zich daarna bezig met een spirituele wereldorde. Dit brengt Molecaten...
Bakerbosch en Rhijnestein in Deil
Al in de Bronstijd wonen er mensen op de hoger gelegen gronden rond Deil. In 978 vermelden oude geschriften landerijen te “Daile”. Het dorp zelf...
Huis Palmestein in Deil
Deil kent in de middeleeuwen zeven adellijke huizen. Zes behoren tot het vorstendom Gelre en het graafschap Zutphen, behalve Palmestein dat tevens een van de...
Huis Loowaard bij Loo
De uiterwaard bij het dorpje Loo aan de oever van de Rijn heet Loowaard. Dit is tevens de naam van het daar gebouwde edelmanshuis dat...
Huis Dorth in Lochem
Op de grens met Overijssel ligt in het noorden van de Achterhoek de gemeente Lochem. Rond 900 bevindt zich daar al een nederzetting met een...
Kasteel Leyenburg in de Lingewaal
De in 1986 gevormde gemeente Lingewaal bestaat uit een in de middeleeuwen omstreden grensgebied tussen Gelre en Holland. Verschillende takken van de familie Van Arkel...
Huis Scherpenzeel
De plaatsnaam ‘Scarpenzele’ komt voor in een oorkonde uit 1254, waarbij ‘zeel’ in dit geval ‘huis’ kan betekenen. Gelegen in het grensgebied van de bisschoppen...
Havezate Mensink bij Geesteren
Behalve het esdorp Geesteren in de gemeente Tubbergen in de provincie Overijssel ligt er een Geesteren in de provincie Gelderland. Dat dorp bij Borculo in...
Huis Swanepol in Zevenaar
Zevenaar is vanwege zijn strategische ligging belangrijk voor de hertogen van Gelre en Kleef. Vanaf 1355 is Zevenaar in Kleefse handen en pas na het...
Huis Aerdt
Ten noordoosten van het dorp Herwen in de gemeente Rijnwaarden wordt in het rivierenlandschap van de oude Rijn rond 1300 het middeleeuws slot Ter Cluse...
Huis de Kieftskamp
Het tegenwoordige huis de Kieftskamp of Kieftenkamp in de buurt van Vorden werd gebouwd in 1776. Hiermee is het een van de jongste landhuizen in...
Het verdwenen kasteel Barlham
Een van de oudste kastelen rond Doetinchem waarvan niet meer dan een heuvel met een gracht bij een boerderij over is, is Barlham. De boerderij...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Huis Baak in de gemeente Bronckhorst
Van de middeleeuwse burcht Baak op de tekening van Cornelis Pronk uit de 18de eeuw is niets meer terug te zien in het huidige witgepleisterde...
Huis Westerburg bij Hall
Tussen Hall en Oeken lag het huis Westerborch of Westerburg. Het bestond al in de vijftiende eeuw, maar van een stichtingsdatum is niets bekend. In...
Kell en Oud-Kell in Angerlo
Door de splitsing van het bezit van Gerrit de Rode van Kell ontstaan in 1399 de huizen Oud-Kell en Kell, later Groot-Kell genoemd. De namen...
Huis Rijswijk bij Groessen
De gemeente Duiven waartoe ook Groessen behoort, is de laatste eeuwen aanzienlijk van gezicht veranderd. Aanpassingen van de loop van de rivier de Rijn, het...
Huis Suideras bij Vierakker
Het goed Suideras aan de Baakse Beek wordt in het leenregister van 1326 al vermeld als bezit van Hendrik van Suderas. Een balk met vermelding...
Huis Vuren of de Tumelenburg te Vuren
Op een westelijke punt van de Vijfheerenlanden ontstaat langs de Waal rond 900 de vesting Vuren. Het betekent ‘vooraangelegen’, zoals de plaatsen Voorne en Veurne....
Kastelen te Malsen en Geldermalsen
In een oorkonde uit 850 is sprake van Uberan Malsna, later Bovenmalsen en Buurmalsen genoemd. Ten zuiden van de Linge moet er dan een Nedermalsen...
Kasteel Sevenaer in Zevenaar
In het gebied dat de Liemers heet, ligt Zevenaar strategisch als twistappel tussen de hertogen van Gelre en Kleef. De middeleeuwse burcht Sevenaer wordt gebouwd...
Huis Nettelhorst bij Lochem
Ten oosten van Lochem ligt huis Nettelhorst, een versterkt huis uit de middeleeuwen dat in 1379 voor eerst vermeld wordt. In de vijftiende eeuw komt...
Coldenhove bij Eerbeek
Het jachtrecht hoorde evenals het visrecht tot de heerlijke rechten. De bezitter kon deze rechten ook verpachten en er inkomsten uithalen. Veel kasteelheren beoefenden de...
Het Holthuis in Twello
Ten noordoosten van het dorp Twello ligt het Holthuis. In de achttiende en negentiende eeuw is een rechthoekig landhuis van baksteen gebouwd, waarschijnlijk op de...
