Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Betuweroute 189-095 met containertrein © (Via Flickr) Rob Dammers CC-BY
Strijd om de Betuwelijn
<p>In 1991 was Johan de Bondt raadslid van de Betuwse gemeente Buren en, sinds 1974, lid van de Provinciale Staten van Gelderland voor de VVD....
De Voorn en (oud) Fort Sint-Andries rond 1600 (Bron: Wikimedia)
Het dorp Heerwaarden
Het kleine dorp Heerewaarden ligt op een unieke locatie: op een smalle strook land tussen de Waal en de Maas. Beide rivieren...
De kookpot van 200 liter inhoud in een bakhuis ©
De grote kookpot op de boerderij
<p>Op bijna alle kleine boerderijtjes in het land van Maas en Waal was een grote kookpot van rond 200 liter inhoud aanwezig. Vaak stond deze...
Peutingerkaart - Romeinse reiskaart uit de derde en vierde eeuw © Rijksmuseum voor Oudheden (Leiden), PDM
De Limes
<p>Omstreeks het begin van onze jaartelling liep de grens van het Romeinse rijk dwars door Nederland, langs de Rijn en de Oude Rijn. Ten zuiden...
Marienwaerdt Huis
De Heerlijkheid Mariënwaerdt
<p>In 1744 kocht de A.O.R.F. Graaf van Bylandt het voormalige kloosterdomein Mariënweerd. Het zojuist tot 'Hoge Heerlijkheid' gepromoveerde landgoed vormde voor Van Bylandt een belangrijke...
Hoes van de single van popgroep The Dream die in 1970 op de waalkade optrad
Popgroep The Dream
<p>De jaren zestig brengen grote veranderingen op maatschappelijk en cultureel gebied. Jongeren laten van zich horen. Met eigen muziek, bromfiets, lange haren, happenings en popconcerten...
Slot Loevestein ©
Grensgevallen Gelderse kastelen
<p>Kastelen hebben nogal eens met grenzen te maken. Vaak is de oorsprong van een kasteel de verdedigingsfunctie of strategische ligging. Daarnaast spelen grensconflicten vaak een...
Een radiowandeling van Radiobaken in Poederoijen, bij de Waterlinie (Bron: Radiobaken)
De Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
<p>Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.</p>
Avondsmaalbeker. © Slot Loevestein, cc-by
Avondmaalsbeker
<p>Veel kastelen en buitenverblijven beschikten in voorgaande eeuwen, tijdens de bewoning, over een kapel. Vaak werd deze kapel louter voor privé-gebruik ingericht, maar in het...
Kuyper Atlas met vlak onder Buren de Zand-weg, 1868. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
De Gecombineerde Zandweg
<p>Tegenwoordig loopt de snelste route van Tiel via Buren naar Culemborg over twee goed beheerde provinciale wegen. De eerste bijeenkomst over deze verbindingsweg vindt plaats...
Foto van de boerderij, Peperstraat 27 (Bruchem) © Privé Gerrit Verkuil
Herinneringen aan Kerstmis 1944
<p>Gerrit Verkuil vertelt ons over zijn oorlogsherinneringen. 'Kerstmis 1944 beleefde ik als vijftienjarige jongen op de boerderij van mijn ouders in Bruchem. Behalve evacuees uit...
Beetwortel Suikerfabriek in Geldermalsen. © Alle rechten voorbehouden.
Industriële revolutie in Geldermalsen
<p>Geldermalsen heeft van oudsher een aantal grote industrieën, bijna allemaal met een agrarische achtergrond.</p>
Yvonne Jakobs en het schilderij van de Barbarakerk ©  Elisabeth Weeshuis Museum, Foto: Roelien van Neck
Een ongebruikelijk schilderij van de Culemborgse Barbarakerk
<p>Het stond vermeld als onbekende voorstelling, maar werd al snel geïdentificeerd als een weergave van de Culemborgse Grote of Barbarakerk. Stadsbewoner Yvonne Jakobs is erg...
Een deel van de Peutingerkaart, gebaseerd op een Romeinse wegenkaart. Rechtboven Noviomagi (Nijmegen), linksboven Ad Duodecumum © PD
Het Romeinse landschap tussen Maas en Waal
<p>Grote rechthoekige blokken kalksteen komen aan de oppervlakte als het bedrijf Nederzand in 2010 zand gaat winnen in Over de Maas bij Alphen. 1800 of...
Het fruitcorso van Tiel ©
Een kijkje achter de schermen bij het Tielse Fruitcorso
<p>Sinds de jaren zestig bestaat het corso, dat jaarlijks wordt gehouden in Tiel. Een aantal dorpen maakt dan een praalwagen met zaden en fruit. De...
Cor en Koos op een vissersboot © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
De ondergang van de riviervisserij
<p>Heerewaarden, strak omsloten door 's lands grootste rivieren en omarmd door de Maas- en Waaldijken. Nergens komen die twee waterdragers dichter bij elkaar. Hier wonen...
Hendrik Megens © Tjits Puijker, alle rechten voorbehouden
15 cent per uur...deel 2
<p>Hendrik Megens (1933) uit Boven-Leeuwen vertelt over zijn werk in een van de vele meubelmakerijen in het land van Maas en Waal. </p>
Binnenplein van Kasteel Waardenburg
Het terrein van Waardenburg en Neerijnen
<p>Het terrein van Waardenburg en Neerijnen strekt zich uit over een afstand van drie kilometer langs de Waal. Bijzonder aan het landgoed zijn de architectonische...
Onderhoud met de prinses te Goejanverwellesluis, Jacobus Buys, 1795. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
Echte Oranjeklanten
<p>Een ingrijpende gebeurtenis in onze vaderlandse geschiedenis is op 28 juni 1787 de aanhouding van Wilhelmina van Pruisen bij Goejanverwellesluis vlakbij Gouda. Zij is de...
896 koning Swentibold
Koning Zwentibold
<p>In de achtste eeuw is Dorestad (nu: Wijk bij Duurstede) de belangrijkste haven in het huidige Nederland. Die plaats wordt rond 850 veel geplunderd door...
Aafje Ippel © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
Joepie, we gaan weer!
<p>Aafje Ippel vertelt hoe ze al bijna 40 jaar de kleding verzorgt voor grote amateur-theaterproducties in het Rivierengebied.</p>
In Brakel moest in 1975 onder meer het voormalige gemeentehuis voor dijkversterking wijken. Sinds 1980 staat op de plek van het gemeentehuis het Vrouwtje van Brakel, dat zorgelijk over de Waal tuurt. © Via Collectie Gelderland, Gelderland in Beeld, gemeente Zaltbommel
Van dijkversterking naar Ruimte voor de Rivier
<p>Na de Watersnoodramp van 1953 moesten eveneens de dijken in het rivierengebied versterkt worden. De rigoureuze aanpak daarvan leidde tot veel protest. Ondertussen ontstonden in...
Rien Schutterhoef © Hans ter Heege, alle rechten voorbehouden
Naar de dorpsschool in de jaren vijftig
<p>De ouders van Rien van Schutterhoef uit Hurwenen besloten hun zoon naar de lagere school in het naastgelegen dorp Rossum te sturen. Na de lagere...
Schertsbeker vermoedelijk vervaardigd in de jaren 1560
Schijnheilige kardinaal
<p>In 1991 vinden amateur-archeologen in de Culemborgse Kasteeltuin een unieke, vrijwel gave 'schertsbeker'. De beker van steengoed oogt als een geestelijke met een kardinaalshoed. Vroom...
Harry Peters © Collectie Harry Peters, alle rechten voorbehouden
Op zondag na de hoogmis werd ik vaak gebeld
<p>Van 1963 tot 1990 gaf Harry Peters (1942) technische en economische voorlichting aan boeren in West Maas en Waal. Het doel was hen te stimuleren...
m37_kasteelloenen1732.jpg ©
Egbert van Loenen
<p>Niet ver van de Waal stond vroeger in de Betuwe een machtig slot dat eigendom was van ridder Egbert van Loenen. Egbert was dapper en...
Tricht (Bron: Dorpskrant Tricht, www.dorpskranttricht.nl)
Vijftig jaar machinist op watergemaal De Neust
Hermanus Croes moet meer dan een halve eeuw lang een bekend persoon zijn geweest in Tricht. Op 15 augustus 1962 vierde hij zijn gouden jubileum...
De verplaatsing van de molen in 1963
Molen Tot Voordeel en Genoegen, verplaatst en gerestaureerd
<p>De korenmolen Tot Voordeel en Genoegen in Alphen aan de Maas kwam in 1963 in het nieuws, omdat hij in zijn geheel 25 meter werd...
Gemaal © Jan Reijnen
De kaai gaat lopen
<p>In het land van Maas en Waal waren een tiental buitenpolders aanwezig. De hoogte van de kades van de polders was vastgesteld door de rivierbeheerder....
Hervormde kerk Maasbommel aan noord-oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Hervormde Kerk Maasbommel
Na de overdracht van de middeleeuwse kerk aan de katholieken hebben de hervormden van 1800 tot 1842 gebruikgemaakt van een kerkruimte aan de Raadhuisdijk. Op...
Het Nederlandse leger blaast in 1940 de brug over het kanaal in Weurt op © Collectie Paul Smits
De oorlogsjaren
<p>Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er weinig gevechtshandelingen in Maas en Waal, maar de impact op het dagelijkse leven is groot. Het verenigingsleven ligt stil....
Beeldenstormers houden huis in een kerk
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
1912 Theole een voorbeeld van sportief Tiel. Elftal van Theole in de jaren dertig.
Theole: een voorbeeld van sportief Tiel
<p>Naarmate de mensen meer vrije tijd kregen naast hun werk neemt de neiging toe om verenigingen op te richten, vooral op sportief gebied.</p>
IJsberg opgestuwd tegen de waalbandijk bij Ochten, gravure van Roeland van Eynden uit 1789 in 1789 © Rijksmuseum PD
In de ban van de ringdijk
<p>In 1321 schrijft Reinald II van Gelre een Landtbrief waarin hij voor het hele gebied tussen Maas en Waal dé oplossing tegen wateroverlast presenteert. Er...
Het Bakkersstraatje in 1996 net voor de sloop © eigen collectie M.J. (John) Tromp, CC-BY-NC
Het Bakkersstraatje
<p>Het ‘Bakkersstraatje’ is een bijzonder straatje, net buiten het dorpje Vuren, gelegen tussen de Groeneweg en de Waaldijk. Op verzoek van de gebroeders Van Willigen,...
Addie Keizer bekijkt een benen heft © Elisabeth Weeshuis Museum foto Roelien van Neck
Twee benen heften uit de Culemborgse klei
<p>Waar tegenwoordig de nieuwbouwhuizen van de Culemborgse wijk Parijsch staan, vond Addie Keizer in de jaren zeventig twee benen heften uit de vijftiende of zestiende...
Wapen van Van Delen © Wikimedia Commons CC-BY4.0
Jonkers nemen het stokje over van de oude adel
<p>In de geschiedenis van het Land tussen Maas en Waal, net als in de rest van Gelderland, speelt de adel een belangrijke rol. De adel...
1795 capitulatie Tiel
De Fransen in Tiel
<p>In 1793 verklaart Frankrijk de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden de oorlog. Vanaf de zomer van 1794 veroveren de Fransen snel ons land. In Tiel...
Buren met op de voorgrond de opgraving aan de Blatumsedijk. Ligt hier misschien Villa Buria? Bron: Arcadis
Villa Buria teruggevonden?
<p>Lang is gedacht dat Buren ook vóór de aanleg van de stad, aan de stadskant van de Korne ligt. Dit verandert als archeologen in 2000...
Het hoofdgebouw van slot Well in 2014. © Monique van der Steen, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed via CollectieGelderland
Slot Well in Maasdriel
<p>De loop van de rivier de Maas in de Bommelerwaard verandert in de middeleeuwen regelmatig. De afzetting van vruchtbare grond en landwinning, maar ook overstromingen...
Ziekenzaal in het Barbaraziekenhuis
Het ziekenhuis moet dicht
<p>Het huidige appartementencomplex 'De Vier Dreven' aan de Elisabethdreef was ooit het laatste ziekenhuis van Culemborg. Dit Barbaraziekenhuis sluit in 1982 de deuren. De huidige...
Kleuterklas in de Bommelerwaard, circa 1955 (Bron: Gelders Archief)
De schoolloopbaan uitgebreid
<p>Na 1900 groeide niet alleen de deelname aan het lager onderwijs, ook het vervolgonderwijs nam een enorme vlucht - mede onder invloed van de Leerplichtwet....
Zaltbommel
Boeren en besturen
Gerrit Verkuil (81 jaar) is geboren en getogen in Bruchem, een klein dorpje (een dorpje of een klein dorp) ten zuidwesten van Zaltbommel. Hij is...
Het plangebied (blauwe cirkel) op een kaart uit 1714. De kenmerkende langgerekte vorm van het stratenpatroon is goed zichtbaar. © Utrechts Archief
Volmiddeleeuwse bewoningssporen onder het gemeentehuis
<p>Het voormalige gemeentehuis van Geldermalsen aan het Kuipershof is verouderd en voldoet niet meer aan de wensen van de huidige tijd. De gemeente West...
Publicatie uit 1941: Uitgaansverbod na 21.00 uur
De Tweede Wereldoorlog
<p>10 mei 1940 worden de inwoners van Tiel 's morgens vroeg opgeschrikt door vliegtuigen die naar het westen vliegen. De tweede wereldoorlog is een feit.</p>
De kerk in Dreumel
Over overlijden in Dreumel
"Nou als er iemand dood ging, dan gingen ze eerst in de buurt langs en dan gingen ze dat zeggen en de buurlui kwamen dan...
Ad Derwig en de doos testglazen, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Hocke Hoogenboom, huisarts te Culemborg in de negentiende eeuw
<p>Vroeger gingen medische instrumenten van de ene huisarts over op de andere. Nu bewaart huisarts in ruste Ad Derwig de doos met brillenglazen van zijn...
Johannes Vingboons, Gezicht op de Tafelbaai, 1655 © Nationaal Archief, PD
Gelderlanders en de vroege Kaapse bezettingsperiode
<p>In 1651 krijgt de in het Gelderse Culemborg geboren Jan van Riebeeck opdracht van de bewindhebbers van de VOC om een verversingspost te vestigen aan...
Overzicht belegering Zaltbommel anno 1574 door Spanjaarden en Staatsen © Stadskasteel Zaltbommel CC-BY-NC
Zaltbommel in Hollandse handen
<p>Tijdens de Tachtigjarige Oorlog kiest Zaltbommel in 1572 de zijde van Willem van Oranje. De stad wordt hervormd en bereidt zich voor op verdediging tegen...
Verhalen in streektaal uit een koffer
Oud en Nieuw in Opheusden
"En dan 's avonds, mijn vader werkte op de steenfabriek, en dan kwam hij 's avonds thuis en dan moest hij mijn moeder helpen met...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl