Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Tricht pontje
Tricht, doorwaadbare plaats in de Linge
<p>De naam Tricht is afgeleid van 'Trajectum', dat 'doorwaadbare (oversteek)plaats' betekent (vergelijk Utrecht en Maastricht).</p>
Het door de Spanjaarden gebouwde fort ‘oud’ Sint-Andries ligt strategisch op een landtong tussen Maas en Waal. Kaart van Blaeu, 1649. © Universiteit Utrecht, Toonneel der Steden, Joan Blaeu
Tachtigjarige Oorlog: Fort Sint Andries
<p>In de Bommelerwaard bij Heerewaarden, op een punt waar de rivieren de Waal en Maas elkaar bijna raken, bouwden de Spanjaarden tijdens de Tachtigjarige Oorlog...
Zicht op de Korne en de Blatumsedijk vanaf de Weeshuiswal. Ligt in dit gebied de oorsprong van Buren? © Fotopersburo William Hoogteyling, Buren
Villa Buria in pago Testrebenti
<p>Hoewel Buren al in de prehistorie en de Romeinse tijd bewoond is, komt de naam Buren pas voor het eerst in 772 in de bronnen...
Kasteelterrein van De Oudenborch, Rhenoy © CC0
De Aldenborch van Rhenoy
<p>Het burchtterrein van de Oudenborch is nog steeds goed te herkennen op luchtfoto's. Het dorp was ooit verenigd met Beesd in 'Het Ambt van Beesd...
Kaart van het graafschap Buren, Atlas Maior 1665 © Wikimedia Commons, PDM
Blokhuis te Ravenswaaij
<p>In het rivierengebied nabij Buren liggen in de middeleeuwen veel kastelen en versterkte huizen. De rivieren de Rijn, de Linge en zijstromen hiervan zijn belangrijk...
Stoomgemaal De Tuut.jpg ©
Het leven op een stoomgemaal
<p>In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
Stadsbrief van Culemborg uit 1318
Stadsrechten
<p>Sint-Nicolaasdag (6 december) 1318 wordt Culemborg een echte stad. Het ontvangt stadsrechten van heer Johan van Culemborg. Zijn vader Hubrecht had in de dertiende eeuw...
Vismarkt aan de Waal in Nijmegen in de negentiende eeuw. © Regionaal Archief Nijmegen, via CollectieGelderland.nl CC0
Bloeitijd van de riviervisserij
<p>In de late middeleeuwen begon de bloeitijd van de riviervisserij. Grote trekvissen als zalm en steur konden tot die tijd alleen met spiezen, harpoenen of...
De Hoge Kuil april 2010
De Hoge Kuijl
<p>De Hoge Kuijl aan de Achterweg is het restant van een dertiende-eeuwse dijkdoorbraak. De Achterweg is in de middeleeuwen deel van de Lekdijk. Die moet...
Rien Schutterhoef © Hans ter Heege, alle rechten voorbehouden
De melkboer komt langs
<p>Riens vader werkte eerst op de steenfabriek in Hurwenen, maar door een ongeval werd hij gedwongen een andere baan te zoeken. Hij werd melkboer in...
Station Geldermalsen jaren zeventig © Collectie Karine van Drunen
Het eilandstation van Geldermalsen
<p>Het stationsgebouw in Geldermalsen is een Rijksmonument uit 1886 en is ontworpen door Marinus Antoine van Wadenoyen. Het is een van de weinige eilandstations in...
De 'puinexpres' rijdt over de desolate Groenmarkt, 1945
Het Bureau Afvoer Burgerbevolking
<p>Tiel is tijdens de Tweede Wereldoorlog tweemaal geëvacueerd. Eerst kortstondig, van 13-15 mei 1940. Vervolgens langduriger in 1944-1945. Met de dag wordt het in Tiel...
Rumpt Boutensteinse Sluis
De Boutensteinse Sluis
<p>De Boutensteinse Sluis vormt een onderdeel van de Boutensteinse Wetering, gegraven in 1316. Dit was een complex netwerk van watergangen, waardoor de stad Zaltbommel in...
Nannenberg wanneer hij ca. 25 à 30jaar is
Nannenberg: sociaal-democraat in Opheusden
<p>Wie had ooit gedacht dat de jonge Eisse Sipko Busscher Nannenberg uit Eenrum (Groningen) na zijn aanstelling als onderwijzer in Opheusden propagandist en spreker voor...
Een werknemer vertelt © Flipje en Streekmuseum Tiel CC-BY-NC-ND
We voelen ons zo welkom
<p>In de jaren vijftig van de vorige eeuw trekt jamfabriek ‘De Betuwe’ uit Tiel gastarbeiders aan. De fabriek draait in die jaren zo goed dat...
Gemeentehuis van de gemeente Lingewaal te Asperen © PD, bron: Wikimedia
Samen of zelfstandig
<p>Tot de jaren zeventig kwam samenvoeging van gemeenten sporadisch voor. Het ruimtegebrek van de grotere steden om de groeiende bevolking te kunnen opvangen was tot...
S. Jans Poort te Arnhem, 1745 door Jan de Beijer en Hendrik Spilman © Gelders Archief
Jan de Beijer
<p>De in Zwitserland geboren Jan de Beijer was een begenadigd tekenaar van stads- en dorpsgezichten. Als kind verhuisde hij naar het Duitse Emmerik (Nijmegen) en...
De Waaldijk bij Heesselt met peilschaal op 1 februari 1995. © Henri Cormont, beeldbank Rijkswaterstaat CC-BY.
De bijna-ramp 1995
<p>In de jaren negentig waren we in Nederland de mogelijkheden van watersnood bijna vergeten. Na 1926 hadden zich in het rivierengebied geen grote overstromingen meer...
1882 station Tiel 1915 met stoomtrein
Trein en station
<p>Op 1 november 1882 is het feest. De spoorlijn Dordrecht - Elst wordt geopend. Tiel krijgt een station en een treinverbinding naar het westen en...
Het watersnoodmonument op de Waaldijk in Beneden-Leeuwen met een tekst gewijd aan Hanneke van Beek © John Raggers CC-BY-NC-SA
Een traan in het oog van de koning
<p>Na de zeer onstuimige achttiende eeuw met maar liefst negen complete overstromingen van het Land tussen Maas en Waal en bijna vier keer zoveel dijkdoorbraken,...
Churchill was een groot liefhebber van sigaren. © Publiek domein.
Culemborgse sigaren voor Winston Churchill
<p>In de tweede helft van de negentiende eeuw zorgde nijverheid voor de meeste werkgelegenheid in Culemborg. De jaren rond 1880 werden gekenmerkt door de opkomst...
Serie vpro over Culemborg
Geboren en getogen
De vrpo heeft een serie gemaakt over het lief en leed in kleine Nederlandse steden. Op 18 februari 1975 maakten ze de...
1440 Houten fundament voor de Sint-Maartenstoren
De bouw van een toren op hout
<p>Vanaf 900 hadden de burgers van Tiel een eigen kerk, de Sint-Maarten. Die stond niet op de beste grond en zelfs niet in het midden...
Anna de Quartel © Marechausseemuseum CC-BY-NC-ND
Verhuizen naar het weeshuis
<p>In 1911 komt de tienjarige Anna de Quartel vanuit Leerdam aan bij het weeshuis in Buren. Anna is niet alleen: haar oudere broer Teunis en...
Kasteel Merckenburg
Burcht Merckenburg in Heukelum
<p>Kasteel Heukelum, vanouds genaamd Merckenburg, is gelegen buiten het oude vestingstadje Heukelum op de grens van Gelderland en Zuid-Holland. Het was de roemruchte familie van...
De Martinuskerk in Rijswijk © Stichting Oude Gelderse Kerken
Martinuskerk in Rijswijk
<p>Rijswijk is een rustiek dijkdorp met uitzicht over de Lek. De torenspits van de Martinuskerk ziet u al van verre staan. De Martinuskerk wordt nog...
Het voormalig Elisabeth Weeshuis, Herenstraat Culemborg. © Ben Bender, CC-BY-SA
Het Elisabeth Weeshuis
<p>Het stadsmuseum van Culemborg is gevestigd in het Elisabeth Weeshuis. Bijna vier eeuwen een thuis voor weeskinderen uit deze stad. In 1560 speciaal voor hen...
Hovensche kooi in 2007 © Rita Boer Rookhuiszen, CC-BY-NC
Eendenkooien in de gemeente West Betuwe
<p>Eendenkooien waren met name in en net na de middeleeuwen belangrijk voor de voedselproductie. Zij voorzagen in eiwitrijk voedsel, niet alleen voor de rijken, ook...
Discussie over ‘al of niet bestaanbaarheid der Incorporatie [inlijving] van Stad en Lande van Buren in Gelderland’.Tekstfragment uit de notulen van het gemeente¬bestuur, 10 april 1799. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Het graafschap in Gelderland opgenomen
<p>Een revolutie maakt vaak een einde aan oude bijzondere situaties. Dat ondervindt ook Buren als na de Franse inval in 1795, prins Willem V wordt...
Fré de Jong in het uniform van de Stoottroepen © Privé Arjen de Jong (via Johan Rombout)
Verzetsman Fré de Jong
<p>Fré de Jong werd geboren in Spijk, maar groeide op in Asperen. Daar woonde hij ook tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij maakte deel uit van...
Zijaanzicht huis Spijk in Spijk © Roelant Roghman, 1646-1647
Huis Spijk te Spijk
<p>Geografisch behoort Spijk bij de Gelderse Tielerwaard. Bestuurlijk ligt het ingewikkelder. Vóór 1800 bestaat de grensplaats Spijk uit de heerlijkheid Nedereinde die onder Holland valt,...
Kazemat bij Arnhem, onderdeel van de IJssellinie © MartinD/Wikipedia, CC BY-SA 3.0
Inleiding: Gelderland tijdens de Koude Oorlog
<p>Tussen 1946 en 1991 domineerde de Koude Oorlog de politieke en militaire verhoudingen tussen het communistische Oostblok en de Westerse, kapitalistische landen. De Westerse landen...
Jan van Kuilenburg, oud Dijkgraaf Tieler- en Culemborgerwaarden © Jan van de Lagemaat
Van onveilig naar veilig gebied in de Culemborger- en Tielerwaarden
<p>'Wanneer je goede ambtenaren hebt, dan kan iedereen dijkgraaf zijn', stelt de oud dijkgraaf van de Culemborger- en Tielerwaarden. Daar was hij vanaf 1981 heemraad...
Vogelpopulatie op de Heesseltsche uiterwaarden © Anton Lemmers
De Heesseltsche Uiterwaarden
<p>De Heesseltsche Uiterwaarden liggen buitendijks tussen de dorpen Heesselt en Opijnen. Het fungeert als overloopgebied van de Waal. Dat betekent dat bij hoog water het...
Werken in een griendakker in Maas en Waal © Gelderse Komgrondencommissie, Gelders Archief
Handwerk en ambacht in eigen huis
<p>Al eeuwen bestaan in het Land tussen Maas en Waal twee bloeiende takken van huisindustrie: manden vlechten en klompen maken. Beide gaan ver terug in...
Een afbeelding van het aanbregnen van versterkingen aan de Diefdijk
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Huis Pollenstein Dreumel © Wim Kattenberg CC-BY-NC-SA
Neerslag in adellijke behuizingen
<p>Huis te Appeltern: nadat het eeuwenlang in handen is geweest van het geslacht Van Appeltern komt het in 1733 via een erfenis in handen van...
In Brakel moest in 1975 onder meer het voormalige gemeentehuis voor dijkversterking wijken. Sinds 1980 staat op de plek van het gemeentehuis het Vrouwtje van Brakel, dat zorgelijk over de Waal tuurt. © Via Collectie Gelderland, Gelderland in Beeld, gemeente Zaltbommel
Van dijkversterking naar Ruimte voor de Rivier
<p>Na de Watersnoodramp van 1953 moesten eveneens de dijken in het rivierengebied versterkt worden. De rigoureuze aanpak daarvan leidde tot veel protest. Ondertussen ontstonden in...
1951 Tiel  Molukkers bij Villa Elzenpasch
Nieuwkomers
<p>Door de politieke situatie in Indonesië komen er heel wat mensen ongewild naar Nederland. Eerst komen er in 1950 Indische Nederlanders.</p>
Nieuwe ruilverkavelingsboerderij bij Tiel © Fotocollectie Regionaal Archief Rivierenland (0670-M7335)
Revolutionaire streekverbetering in het Rivierengebied na de oorlog
<p>Direct na de Tweede Wereldoorlog startte een revolutionaire streekverbetering in het Rivierengebied. Deze werd gevoed door wederopbouw, ruilverkaveling en aandacht voor welzijn en opleiding van...
Een wieg uit de jaren '50 van de vorige eeuw
Geboorte in Herwijnen
"Toen Jo van ons geboren werd, dat weet ik dus niet want dat was de tweede, dan stond dat wiegje op de slaapkamer van de...
Bea Leek maakt de haardplaat schoon, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum. Foto: Roelien van Neck
Culemborgse haardplaat herinnert aan Vrede van Nijmegen
<p>In de woning van Bea Leek staat een bijzondere gietijzeren haardplaat. De voorstelling op de plaat, die al decennia in het Culemborgse huis aanwezig is,...
St.Jan de Doperkerk in Echteld, met begraafplaats
Over overlijden in Echteld
"De directe buren waren vrienden, de directe buren, maar vier aan weerzijden werden verplicht om de kist te dragen, dat waren de dragers. Maar de...
Addie Keizer bekijkt een benen heft © Elisabeth Weeshuis Museum foto Roelien van Neck
Twee benen heften uit de Culemborgse klei
<p>Waar tegenwoordig de nieuwbouwhuizen van de Culemborgse wijk Parijsch staan, vond Addie Keizer in de jaren zeventig twee benen heften uit de vijftiende of zestiende...
Kopie van het Lingenrecht uit 1330. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Dijken ouder dan de stad
<p>De graaf van Gelre gaat in het begin van de 14e eeuw meer waterstaatszaken regelen. Ook in Buren willen de regionale heersers hun gebied beschermen...
Vloedschuur aan de Kornedijk. Bij dreigende overstromingen wordt het vee hier ondergebracht. Foto: Fotopersburo William Hoogteyling, Buren
Rampzalige overstroming
<p>De sinds de 14e eeuw aangelegde dijken kunnen in de eeuwen daarna niet altijd een overstroming voorkomen. Nadat in november 1783 de winter is ingetreden...
De schoenen met het briefje met daarop het adres © Privécollectie Van Wijk-Ermstrang
Vriendschap door De H.A.R.K.
<p>De familie van Hannie van Wijk – Ermstrang heeft, door een paar witte schoenen, een bijzondere relatie gekregen met John, Laura en Bob in Amerika....
1974 Tolbrug
Prins Willem Alexanderbrug
<p>Door de toenemende scheepvaart op de Waal wordt het steeds moeilijker voor de veerponten te Tiel en Ochten om de Waal over te steken. Vooral...
Kaart van Tiel, gemaakt door Jacob van Deventer in 1557. Het onderzoeksgebied is met stippellijnen weergegeven. © Bewerking VUhbs CC-BY-NC
Middeleeuwse nederzetting Zandwijk
<p>In 2014 zijn bij een archeologische opgraving resten van het middeleeuwse dorp Zandwijk aangetroffen. Het onderzoeksgebied ligt op een steenworp afstand ten noordoosten van het...
I.E. van Varelen (1825) © Teylers Museum, Haarlem
De mammoet van Heukelum
<p>In 1820 was bij een dijkdoorbraak langs de rivier de Linge bij Heukelum (Gelderland) een vrijwel complete bovenschedel van een uitgestorven olifant tevoorschijn gekomen.</p>

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl