Een Nederlander als vorst in Engeland

Bill of Rights

Na lange onderhandelingen ondertekende Willem eind 1689 de ‘Bill of Rights”. In deze wet stond precies wat het parlement wel of niet kon doen. Het parlement kreeg hiermee veel meer macht en dat was in die tijd heel bijzonder. Naast het koningschap kreeg Willem van het parlement de Engelse steun in zijn strijd tegen de Franse koning Lodewijk XIV.

Rust en orde

Tijdens het bestuur van Willem III en Mary II werd Engeland moderner en de politiek meer stabiel. Er kwam een eerste minister, een kabinet en ook verkiezingen voor het parlement. Er ontstond dus een zogenaamde parlementaire monarchie. De Tolerantiewet van 1691 zorgde ervoor dat er een einde kwam aan de strijd tussen groepen religieuzen.

Bank of England

Willem en Mary waren ook bij de oprichting van de Bank of England, die zorgde voor een moderne particuliere en staatsfinanciering. Hun steun aan deze en soortgelijke instituties hebben een belangrijke basis gelegd voor onder andere de industriële revolutie die later plaatsvond. Willems regeerperiode heeft dus op zeer lange termijn invloed gehad.

Problemen en Mary’s dood

Hun regeerperiode was ook niet zonder problemen. Er was een voortdurende dreiging van een Franse invasie om Jacobus weer aan de macht te krijgen en de Engelsen waren niet altijd blij met hun Nederlandse koning . Dankzij Mary die heel geliefd was bij het volk bleef hun koningschap overeind. Diep was dan ook de droefheid bij Willem toen Mary in januari 1695 aan pokken stierf. Hun huwelijk bleef kinderloos.

Willem moest alleen verder

Er werden diverse aanslagen op hem beraamd en zijn optreden als legeraanvoerder in de strijd tegen Lodewijk was ook niet meer overtuigend. Hij trok zich terug op zijn paleis Hampton Court bij Londen en bezocht ’s zomers Paleis Het Loo.

Een protestantse vorst

In 1700 stelde Willem op Paleis het Loo, samen met de verwante Sophia van Hannover, een wetsvoorstel op die het  parlement later overnam: The Act of Settlement. Daarin stond dat de troonopvolging van Engeland altijd aan een protestantse vorst - een afstammeling van Sophie- was voorbehouden. Tot de dag van vandaag is deze wet van kracht en is Elisabeth II koningin.

Een invloedrijke Nederlander

Koning-stadhouder Willem III overleed in 1702 in Kensington Palace en werd begraven in Westminster Abbey. Vroeger was de koning het centrum van de macht en het symbool van de natie geweest. Met Willem III verdween het koningschap uit het centrum van de macht, maar bleef het symbool van de natie. De oorsprong van zijn acties: Paleis Het Loo, Apeldoorn.

Dit is deel twee. Lees deel een hier.

Dit verhaal is geschreven door Christiaan Penning van Koninklijk Apeldoorn en geredigeerd door Kees Huntink.

Rechten

Christiaan Penning, CC-BY-NC