Van Het Loo naar Londen

Paleis het Loo

Stadhouder prins Willem III (1650-1702) en prinses Mary (1662-1695) waren de opdrachtgevers voor de bouw van Paleis Het Loo in 1685. Willem had een speciale band met Gelderland en de lokale adel. Hij werd gezien als de bevrijder na de verwoestingen tijdens de Franse inval in het rampjaar 1672. Hij kreeg zelfs de soevereiniteit aangeboden door de Gelderse Staten. Zowel katholieken als protestanten leden onder de Fransen en zo zorgde Willem voor een zekere verbroedering tussen de godsdiensten. Het paleis en haar tuinen dienden als hun buitenverblijf en lustoord als ze zich hier kwamen verpozen na hun werkzaamheden in Den Haag.

Huwelijk

Ze waren in 1677 om politieke redenen getrouwd. Willem was stadhouder van Holland, Zeeland, Utrecht en Gelderland en zij was een Engelse prinses. Dit was aanvankelijk tot groot verdriet van Mary die hierin geen keus had. Het huwelijk ontpopte zich echter als een waar liefdesverhaal en beiden raakten zeer op elkaar gesteld, mede door hun gemeenschappelijke belangstelling voor tuinen en architectuur. Mary werd Willems trouwste compagnon en daar kwam niemand tussen.

Plannen voor invasie

In 1688 werkte Willem op Paleis het Loo in het diepste geheim aan een invasie in Engeland. Hij vreesde dat de toenmalige koning van Engeland Jacobus II (de vader van Mary) zich tegen de Republiek zou keren in een verbond met de Franse zonnekoning Lodewijk XIV. Willem werd hierbij aangemoedigd door een aantal edellieden.

Glorious Revolution

De invasie vond plaats in de laatste maanden van 1688 en was in die tijd een opzienbarende gebeurtenis in Europa. Meer dan 400 schepen voeren door het Kanaal en zetten een leger van zo’n 20.000 man op de Engelse zuidkust in de baai van Torquay, in de buurt van het plaatsje Brixham. Willem trok daarna op naar Londen en met de campagne ‘Voor Vrijheid en Religie’ wist hij het grootste deel van de Engelsen aan zijn kant te krijgen. Koning Jacobus vluchtte in paniek naar Frankrijk.

Bekroning van de revolutie

In plaats van de macht naar zich toe te trekken deed Willem iets bijzonders. Hij ging in overleg met het Engelse parlement over de vraag wie er koning zou moeten worden. Dankzij de steun van Mary werden zij begin 1689 tot koning en koningin van Engeland, Schotland en Ierland uitgeroepen met de uitvoerende macht aan Willem. In april 1689 werden zij in Westminster Abbey gekroond. Dit bekroonde ook ‘The Glorious Revolution’ zoals de Engelsen dat noemen. De preek, uitgesproken bij de kroning van Willem III, is hier te lezen.

Dit verhaal is geschreven door Christiaan Penning van Koninklijk Apeldoorn en geredigeerd door Kees Huntink. Bent u benieuwd naar hoe het verder ging met Willem en Mary? Lees dan hier het vervolg! 

Rechten

Christiaan Penning, CC-BY-NC