Rijksdaalders uit de kassa

De komst van radio en televisie

Een Philips Experimentele Televisie uitzending (Eindhoven, 1948)

De heer B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent zag zijn eerste televisie-uitzending in Nijmegen. Hij was daar in militaire dienst. Een leverancier van tv-toestellen en radio’s gaf rond 1950 of 1951 in de kazerne een demonstratie met een tv-toestel. Er waren toen al proefuitzendingen van de NTS vanuit Hilversum. Philips Experimentele Televisie heetten die.

Sparen voor radio en televisie

“Het was een heel nieuw fenomeen, dat kun je wel nagaan. Toen hadden we nog geen enkel idee van dat we er thuis ook nog eens eentje konden krijgen. Dat was toch echt een andere wereld. Ik heb mijn eerste tv gekocht in de jaren ‘60. Het was een heel diep toestel met een klein schermpje. Voor die tv heb ik op een aparte manier gespaard. Ik hielp vaak in onze winkel en iedere zondag pakte ik een rijksdaalder uit de kassa. Die bewaarde ik in een doosje. Maar ik had mijn ouders niks gezegd!

Oma in de wolken

Zo heb ik ook de eerste radio voor mijn ouders gespaard. Dat was een hele gebeurtenis. Mijn oma leefde toen nog. Ik zei tegen haar: “Ik ga vandaag een radio kopen.” “Ach, dat kan toch helemaal niet, waar heb je dat geld dan?” riep ze. Toen moest ik natuurlijk voor de dag komen met hoe ik aan dat geld kwam. Dat ik iedere week een rijksdaalder uit de kassa van de winkel had gehaald, die apart had gehouden en zoveel spaarde tot ik een radio kon kopen. Dat vond ze een fantastisch idee. Ze was helemaal in de wolken.

We hadden nog nooit een radio in huis gehad. De eerste keer dat ik naar de radio luisterde, was aan het begin van de oorlog. De uitzending ging over de toestand van de oorlog. Dat was bij een buurman die bulkte van het geld. Er waren in de buurt maar enkele mensen die een radio hadden, want bijna niemand kon er eentje betalen.

Han Hollander

Voetbalwedstrijden waren toen nog niet op de tv, want die bestond nog niet. Deze werden op zondag via de radio verslagen. Normaliter waren er alleen uitzendingen op sportgebied als het een interland van het Nederlands Elftal betrof, verder niet. Er was toen een hele bekende radioverslaggever voor voetbal: Han Hollander. Als die man verslag deed, dan was het net alsof je op het voetbalveld stond!“

Voor ‘Een nieuwe tijd! Wederopbouw in de Achterhoek’ vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in de Achterhoek in de periode 1940-1965. Dit verhaal over de heer B. Venderbosch is geschreven door Anja Driessen, op basis van een oral history-interview afgenomen door Anja Driessen in oktober 2019. Dit verhaal is geredigeerd door Kees Huntink.