Wederopbouw in de Achterhoek
Na de Tweede Wereldoorlog werd de Achterhoek weer opgebouwd. Tegelijkertijd deden veel vernieuwingen hun intrede in het dagelijks leven. Hoe beleefden inwoners van de Achterhoek deze periode en wat zijn de belangrijkste herinneringen aan deze tijd? Voor het project ‘Een nieuwe tijd! Wederopbouw in de Achterhoek’ vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in de Achterhoek in de periode 1940-1965. Het project is een initiatief van elf Achterhoekse gemeenten, uitgevoerd door Gelders Genootschap en Erfgoed Gelderland
Betrokken organisaties
We hadden twee voorkamers
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is geboren op de Nieuwe Weg in Lochem. Haar ouders hadden daar een boerderij. Ze vertelt over het leven op...
Café in het hart van Lochem
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Ik was zes jaar toen de oorlog uitbrak
Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die...
We hadden alle drie pianoles
Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
Van boerderij naar huishoudschool naar verpleging
Henny Hamer-Jansen is geboren op 14 december 1945 in Warken. Voor de oorlog telde het gezin vier kinderen. Henny kwam net na de oorlog, haar...
Legervoertuigen in de schuur en broers in Indonesië
Mevrouw Lurvink-Boschker (1937) was nog maar een klein meisje in de oorlog. Ze weet er niet meer veel van, maar de bevrijding van Lichtenvoorde staat...
‘Iedereen was een hele week druk’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
Nooit meer honger
De vader van de heer Venderbosch (1930) was bakker in Zieuwent. Zijn moeder en zijn tante verzorgden de levensmiddelenwinkel in het voorhuis. Achter de bakkerij...
Varkensvoer, vuile was en vuur
Toen mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) klein was, maakte haar vader het houtgestookte fornuis altijd aan. Door zijn slechte longen zat hij veel op de stoel....
Brieven in geheime binnenzak
In de oorlog werd de tiener B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent ingezet als koerier van het verzet. Onopvallend fietste hij vele kilometers met belangrijke berichten...
Hoe we met weinig tot niets toch veel konden doen
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Mijmeringen over de schouwburg
Maran Olthoff is in 1942 geboren aan de Bosweg in Lochem. De Schouwburg vond ze een magisch gebouw met die grote donkere zaal vol sombere...
De dure wederopbouw
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Vrije Tijd
Joke Bennink is geboren in 1939 in Terborg. Zij is opgegroeid in een winkeliersgezin en heeft een gelukkige jeugd beleefd. Zij vertelt over kamperen, de...
Groot huishouden
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Na haar volgden...
Wijwater en jassen delen
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
Bij ons naast, daar zat de Ortskommandant
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) kan zich geen nare dingen herinneren van de oorlog. Ze was vijf jaar toen de oorlog begon en vertelt over...
Een nieuwe start
Gelderland werd bevrijd en ook voor Vierakker was de oorlog voorbij. “Het gewone leven ging weer verder,” stelt Dick Groot-Obbink (1936).
Geen geld voor luxe
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Wonen in een voormalig varkenshok
De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
Ruimte voor de auto
Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
Een leven lang onderwijzer
Wim Leijzer was net begonnen aan zijn eerste vaste baan als onderwijzer, toen hij werd opgeroepen voor militaire dienst. Meer dan drie jaar verbleef hij...
Het leven op de boerderij in de jaren ‘50
Ineke is in mei 1947 geboren als eerste kind van haar ouders op het platteland, zo’n zes kilometer van het dorp Winterswijk. Ze groeide op...
Wonen in een kippenhok
Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Meisjes moesten naar de huishoudschool
Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...
Verliefd, verloofd, getrouwd en verder
Bennie te Roller (1935) en Paulien te Roller-klein Goldewijk (1937) zijn opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. Ze groeien op in een...
Nooit vooraan in de trein zitten
Ina Groot Enzerink is in december 1952 in Vorden geboren. Haar ouders waren kosters van de gereformeerde kerk. Ze hadden een rijwielzaak en werkplaats. Ina...
Roomse ringen van een niet-roomse juwelier
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam na haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Dat je als katholiek niet bij een protestants kerkkoor ging, begreep ze wel....
De Tommy’s stoat op de komme
Het was tweede Paasdag 1945 in Vierakker, toen geallieerde troepen arriveerden. Even later vonden verderop zware gevechten plaats met het verliezende Duitse leger. Dick Groot...
Kermis, kaarten en breien
Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Een kind in oorlogstijd
Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
We hebben je van school gehaald
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is zes jaar als ze naar de lagere school gaat. Ze heeft altijd school gehad, ook in de oorlog. Ze...
Feestdagen bij de familie Bennink
Joke Bennink is geboren in 1939 in Terborg. Zij is opgegroeid in een winkeliersgezin en heeft een gelukkige jeugd beleefd. Zij vertelt hoe de feestdagen...
Opgroeien zonder moeder
Toen de lang verlangde bevrijding daar was moesten de meeste landbouwwerktuigen hun intrede nog doen. Bennie Ankersmit (1945) vertelt over het boerderijleven van na de...
Meteen na de oorlog naar school
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Naar school in de jaren veertig
Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
De Soldoatenkiste
Jan Groot Roessink (1927) liet samen met zijn vrouw Hermien het boerenleven uit Hengelo achter zich om af te reizen naar Nederlands-Indië. Openhartig vertelt hij...
Op naar Indië
Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
De Moezeköttel
Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Visite op de boerderij
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze herinnert zich...
‘Geen hof en ook geen beesten’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze haalt herinneringen...
Staat mijn strik rechtop?
Henny Kapper-Wenneker is geboren op 22 maart 1946 en kreeg 2 broertjes. Haar ouders hadden een klein gemengd bedrijf op Veldwijk 57 tussen Warken en...
De buurt hielp elkaar
Mientje Rouwenhorst (1928) is tegenwoordig nog steeds actief. Ze doet de tuin (in de linkerhand de rollator en in de rechterhand het harkje) en ze...
Je kreeg niets zonder distributiebon
Al vóór de oorlog kwamen er goederen op de bon. Niet alleen lastig voor de consument, maar ook voor de winkeliers! Dat ondervond de heer...
Smullen van Lichtenvoords zwartbrood in Amsterdam
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) woont al sinds haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde. Maar ze groeide op in Amsterdam. Daar maakte ze de oorlog mee. Haar...
Verzet en herdenken
Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me haar herinneringen aan de...
Gezelligheid onder mekaar
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
Sportcentrale Pacelli
Na de oorlog had Zieuwent een kapelaan die gek op sport was. Hij heeft de overkoepelende organisatie van de sportverenigingen opgericht: Pacelli. Deze naam wordt...
Schrale tijden
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
Een passie voor vliegen
Piet Fontein (1932) ging na afloop van de oorlog bij de Luchtmacht, gedreven door een passie voor vliegtuigen.
We hadden twee voorkamers
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is geboren op de Nieuwe Weg in Lochem. Haar ouders hadden daar een boerderij. Ze vertelt over het leven op...
Café in het hart van Lochem
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Ik was zes jaar toen de oorlog uitbrak
Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die...
We hadden alle drie pianoles
Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
Van boerderij naar huishoudschool naar verpleging
Henny Hamer-Jansen is geboren op 14 december 1945 in Warken. Voor de oorlog telde het gezin vier kinderen. Henny kwam net na de oorlog, haar...
Legervoertuigen in de schuur en broers in Indonesië
Mevrouw Lurvink-Boschker (1937) was nog maar een klein meisje in de oorlog. Ze weet er niet meer veel van, maar de bevrijding van Lichtenvoorde staat...
‘Iedereen was een hele week druk’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
Nooit meer honger
De vader van de heer Venderbosch (1930) was bakker in Zieuwent. Zijn moeder en zijn tante verzorgden de levensmiddelenwinkel in het voorhuis. Achter de bakkerij...
Varkensvoer, vuile was en vuur
Toen mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) klein was, maakte haar vader het houtgestookte fornuis altijd aan. Door zijn slechte longen zat hij veel op de stoel....
Brieven in geheime binnenzak
In de oorlog werd de tiener B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent ingezet als koerier van het verzet. Onopvallend fietste hij vele kilometers met belangrijke berichten...
Hoe we met weinig tot niets toch veel konden doen
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Mijmeringen over de schouwburg
Maran Olthoff is in 1942 geboren aan de Bosweg in Lochem. De Schouwburg vond ze een magisch gebouw met die grote donkere zaal vol sombere...
De dure wederopbouw
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Vrije Tijd
Joke Bennink is geboren in 1939 in Terborg. Zij is opgegroeid in een winkeliersgezin en heeft een gelukkige jeugd beleefd. Zij vertelt over kamperen, de...
Groot huishouden
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Na haar volgden...
Wijwater en jassen delen
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
Bij ons naast, daar zat de Ortskommandant
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) kan zich geen nare dingen herinneren van de oorlog. Ze was vijf jaar toen de oorlog begon en vertelt over...
Een nieuwe start
Gelderland werd bevrijd en ook voor Vierakker was de oorlog voorbij. “Het gewone leven ging weer verder,” stelt Dick Groot-Obbink (1936).
Geen geld voor luxe
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Wonen in een voormalig varkenshok
De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
Ruimte voor de auto
Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
Een leven lang onderwijzer
Wim Leijzer was net begonnen aan zijn eerste vaste baan als onderwijzer, toen hij werd opgeroepen voor militaire dienst. Meer dan drie jaar verbleef hij...
Het leven op de boerderij in de jaren ‘50
Ineke is in mei 1947 geboren als eerste kind van haar ouders op het platteland, zo’n zes kilometer van het dorp Winterswijk. Ze groeide op...
Wonen in een kippenhok
Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Meisjes moesten naar de huishoudschool
Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...
Verliefd, verloofd, getrouwd en verder
Bennie te Roller (1935) en Paulien te Roller-klein Goldewijk (1937) zijn opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. Ze groeien op in een...
Nooit vooraan in de trein zitten
Ina Groot Enzerink is in december 1952 in Vorden geboren. Haar ouders waren kosters van de gereformeerde kerk. Ze hadden een rijwielzaak en werkplaats. Ina...
Roomse ringen van een niet-roomse juwelier
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam na haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Dat je als katholiek niet bij een protestants kerkkoor ging, begreep ze wel....
De Tommy’s stoat op de komme
Het was tweede Paasdag 1945 in Vierakker, toen geallieerde troepen arriveerden. Even later vonden verderop zware gevechten plaats met het verliezende Duitse leger. Dick Groot...
Kermis, kaarten en breien
Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Een kind in oorlogstijd
Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
We hebben je van school gehaald
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is zes jaar als ze naar de lagere school gaat. Ze heeft altijd school gehad, ook in de oorlog. Ze...
Feestdagen bij de familie Bennink
Joke Bennink is geboren in 1939 in Terborg. Zij is opgegroeid in een winkeliersgezin en heeft een gelukkige jeugd beleefd. Zij vertelt hoe de feestdagen...
Opgroeien zonder moeder
Toen de lang verlangde bevrijding daar was moesten de meeste landbouwwerktuigen hun intrede nog doen. Bennie Ankersmit (1945) vertelt over het boerderijleven van na de...
Meteen na de oorlog naar school
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Naar school in de jaren veertig
Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
De Soldoatenkiste
Jan Groot Roessink (1927) liet samen met zijn vrouw Hermien het boerenleven uit Hengelo achter zich om af te reizen naar Nederlands-Indië. Openhartig vertelt hij...
Op naar Indië
Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
De Moezeköttel
Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Visite op de boerderij
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze herinnert zich...
‘Geen hof en ook geen beesten’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze haalt herinneringen...
Staat mijn strik rechtop?
Henny Kapper-Wenneker is geboren op 22 maart 1946 en kreeg 2 broertjes. Haar ouders hadden een klein gemengd bedrijf op Veldwijk 57 tussen Warken en...
De buurt hielp elkaar
Mientje Rouwenhorst (1928) is tegenwoordig nog steeds actief. Ze doet de tuin (in de linkerhand de rollator en in de rechterhand het harkje) en ze...
Je kreeg niets zonder distributiebon
Al vóór de oorlog kwamen er goederen op de bon. Niet alleen lastig voor de consument, maar ook voor de winkeliers! Dat ondervond de heer...
Smullen van Lichtenvoords zwartbrood in Amsterdam
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) woont al sinds haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde. Maar ze groeide op in Amsterdam. Daar maakte ze de oorlog mee. Haar...
Verzet en herdenken
Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me haar herinneringen aan de...
Gezelligheid onder mekaar
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
Sportcentrale Pacelli
Na de oorlog had Zieuwent een kapelaan die gek op sport was. Hij heeft de overkoepelende organisatie van de sportverenigingen opgericht: Pacelli. Deze naam wordt...
Schrale tijden
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
Een passie voor vliegen
Piet Fontein (1932) ging na afloop van de oorlog bij de Luchtmacht, gedreven door een passie voor vliegtuigen.
