Wederopbouw in de Achterhoek
Na de Tweede Wereldoorlog werd de Achterhoek weer opgebouwd.
Lees intro
93 verhalen
Bekijk volledige kaart
Tegelijkertijd deden veel vernieuwingen hun intrede in het dagelijks leven. Hoe beleefden inwoners van de Achterhoek deze periode en wat zijn de belangrijkste herinneringen aan deze tijd? Voor het project ‘Een nieuwe tijd! Wederopbouw in de Achterhoek’ vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in de Achterhoek in de periode 1940-1965. Het project is een initiatief van elf Achterhoekse gemeenten, uitgevoerd door Gelders Genootschap en Erfgoed Gelderland.
De Tommy’s stoat op de komme
<p>Het was tweede Paasdag 1945 in Vierakker, toen geallieerde troepen arriveerden. Even later vonden verderop zware gevechten plaats met het verliezende Duitse leger. Dick Groot...
Honkvast...en...onderweg
<p>Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Geen geld voor luxe
<p>Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Een leven lang onderwijzer
<p>Wim Leijzer was net begonnen aan zijn eerste vaste baan als onderwijzer, toen hij werd opgeroepen voor militaire dienst. Meer dan drie jaar verbleef hij...
Postbezorging in het Zieuwent van vlak na de oorlog
<p>Wim Klein Goldewijk is geboren in Zieuwent op 5 augustus 1929. Hij is 10 jaar als de oorlog uitbreekt. Tijdens de oorlog zit hij op...
‘Dus wij zijn bankstel geworden’
<p>Anton Bernard Ruesink (1946), geboren in Ulft, groeide op tijdens de wederopbouw. Hij had een fijne jeugd. Vervolgens studeerde hij en ging daarna aan het...
Smullen van Lichtenvoords zwartbrood in Amsterdam
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) woont al sinds haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde. Maar ze groeide op in Amsterdam. Daar maakte ze de oorlog mee. Haar...
Je kreeg niets zonder distributiebon
<p>Al vóór de oorlog kwamen er goederen op de bon. Niet alleen lastig voor de consument, maar ook voor de winkeliers! Dat ondervond de heer...
Wonen in een voormalig varkenshok
<p>De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
Roomse ringen van een niet-roomse juwelier
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam na haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Dat je als katholiek niet bij een protestants kerkkoor ging, begreep ze wel....
Vrije Tijd
<p>Joke Bennink is geboren in 1939 in Terborg. Zij is opgegroeid in een winkeliersgezin en heeft een gelukkige jeugd beleefd. Zij vertelt over kamperen, de...
Café in het hart van Lochem
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Langzamerhand werd het leven iets luxer
<p>Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
Niet denken maar doen
<p>Een diploma had ze niet, maar ze voelde zich op haar plek en was goed in wat ze deed. Oud-kleuterleidster Dirkje Wagenvoort (1929) vertelt over...
Schrale tijden
<p>Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
Feestdagen bij de familie Bennink
<p>Joke Bennink is geboren in 1939 in Terborg. Zij is opgegroeid in een winkeliersgezin en heeft een gelukkige jeugd beleefd. Zij vertelt hoe de feestdagen...
Op naar Indië
<p>Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
Hoe we met weinig tot niets toch veel konden doen
<p>Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Meisjes moesten naar de huishoudschool
<p>Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...
"Verdomme, wat is dat toch mooi hè."
<p>Toon Klaver werd in 1933 geboren in Hengeveld. Hij was goed in tekenen en bezocht de ambachtsschool in Enschede. Die carrière bracht hem ver buiten...
Varkensvoer, vuile was en vuur
<p>Toen mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) klein was, maakte haar vader het houtgestookte fornuis altijd aan. Door zijn slechte longen zat hij veel op de stoel....
Brieven in geheime binnenzak
<p>In de oorlog werd de tiener B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent ingezet als koerier van het verzet. Onopvallend fietste hij vele kilometers met belangrijke berichten...
Ruimte voor de auto
<p>Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
‘Ik weet het lijstje nog bijna uit mijn hoofd!’
<p>Mecheline Dijker is geboren in 1944 in ’s-Heerenberg. Ze groeide op in een groot katholiek gezin. Ze heeft één broer en zes zussen. Als oudste...
Op een nacht zagen we ons eigen huis afbranden
<p>Piet Fontein (1932) vertelt over de heftige laatste oorlogsdagen in zijn geboortedorp Rha, dat zwaar onder vuur kwam te liggen. Hij en zijn familie verloren...
Het café ingeruild voor de officiersmess
<p>Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
Naar school in de jaren veertig
<p>Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
Grootouders als toevluchtsoord
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Haar ouders zijn in 1947 getrouwd. Ze kregen zeven kinderen, waarvan Ria de...
Ik heb het niet verder gebracht dan de MULO
<p>Op 1 september 1944 begon de heer B. Venderbosch (1930) op de MULO in Lichtenvoorde. Die was in de Franciscusschool aan de Patronaatsstraat, waar nu...
Tien typemachines in de achterkamer
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) werkte na het succesvol afronden van de middelbare school kort bij weekblad De Bazuin in Amsterdam. Dat blad werd in de oorlog...
Koffie bij de bakker na de vroegmis
<p>Voor ontspanning hoefde de heer B. Venderbosch (1930) niet ver van huis. Zijn vader was bakker en op zondag kwamen de boeren hun brood ophalen...
Je kreeg geen zakgeld
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is opgegroeid in Lochem. Ze vertelt over haar jeugd.</p>
Wonen in een kippenhok
<p>Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
De dure wederopbouw
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Kunst in een nieuwe tijd
<p>Joop Kruip (1935-2016) was kunstenaar in de periode van Wederopbouw. Zijn vrouw Minnie Kruip haalt herinneringen op aan hun leven samen.</p>
Verliefd, verloofd, getrouwd en verder
<p>Bennie te Roller (1935) en Paulien te Roller-klein Goldewijk (1937) zijn opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. Ze groeien op in een...
Een kind in oorlogstijd
<p>Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
Er was geen stroom en stromend water
<p>Bennie te Roller, geboren op 20 januari 1935, is opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. De oorlog zelf was voor hem min...
Een groot gezin
<p>Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt over haar herinneringen aan de...
‘Dina, now kriegen wi’j et bèter!’
<p>Eduard Riewald (23-06-1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij kijkt terug op de tijd direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met...
Van zandbak tot voetbalveld
<p>Anton Bernard Ruesink (1946) werd geboren in Ulft. In 1948 verhuisde het gezin naar Oosseld, een nieuwe wijk van Doetinchem, waar zijn vader ging werken...
‘Mijn moeder stond buiten al te wachten’
<p>Mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) uit Lichtenvoorde ontmoette haar man Jan voor het eerst op 27 mei 1957 op de kermis in Lievelde. Ze kon zich...
Mijn oudste herinnering
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Haar ouders zijn in 1947 getrouwd. Ze kregen zeven kinderen, waarvan Ria de...
Meteen na de oorlog naar school
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
‘Maar dat waren allemaal NSB-ers’
<p>Wim Elferink werd net na de oorlog geboren maar kreeg van zijn ouders veel te horen over de oorlog. Hij vertelt hier over wat er...
Gezelligheid onder mekaar
<p>Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
Terugkeer in Vierakker
<p>De oorlog was voorbij, de wederopbouw nog in volle gang. Dick Groot Obbink (1936) ging aanvankelijk in militaire dienst, maar ging daarna studeren en werken....
Voordat de Tommies kwamen
<p>Trude Pleiter is geboren in de Molenstraat in Lochem. Het is een straat met veel middenstand, onder andere twee bakkers, een smederij-hoefsmid en de manufacturenzaak...
Staat mijn strik rechtop?
<p>Henny Kapper-Wenneker is geboren op 22 maart 1946 en kreeg 2 broertjes. Haar ouders hadden een klein gemengd bedrijf op Veldwijk 57 tussen Warken en...
Oorlogsherinneringen uit Lochem
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
De Tommy’s stoat op de komme
<p>Het was tweede Paasdag 1945 in Vierakker, toen geallieerde troepen arriveerden. Even later vonden verderop zware gevechten plaats met het verliezende Duitse leger. Dick Groot...
Honkvast...en...onderweg
<p>Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Geen geld voor luxe
<p>Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Een leven lang onderwijzer
<p>Wim Leijzer was net begonnen aan zijn eerste vaste baan als onderwijzer, toen hij werd opgeroepen voor militaire dienst. Meer dan drie jaar verbleef hij...
Postbezorging in het Zieuwent van vlak na de oorlog
<p>Wim Klein Goldewijk is geboren in Zieuwent op 5 augustus 1929. Hij is 10 jaar als de oorlog uitbreekt. Tijdens de oorlog zit hij op...
‘Dus wij zijn bankstel geworden’
<p>Anton Bernard Ruesink (1946), geboren in Ulft, groeide op tijdens de wederopbouw. Hij had een fijne jeugd. Vervolgens studeerde hij en ging daarna aan het...
Smullen van Lichtenvoords zwartbrood in Amsterdam
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) woont al sinds haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde. Maar ze groeide op in Amsterdam. Daar maakte ze de oorlog mee. Haar...
Je kreeg niets zonder distributiebon
<p>Al vóór de oorlog kwamen er goederen op de bon. Niet alleen lastig voor de consument, maar ook voor de winkeliers! Dat ondervond de heer...
Wonen in een voormalig varkenshok
<p>De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
Roomse ringen van een niet-roomse juwelier
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam na haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Dat je als katholiek niet bij een protestants kerkkoor ging, begreep ze wel....
Vrije Tijd
<p>Joke Bennink is geboren in 1939 in Terborg. Zij is opgegroeid in een winkeliersgezin en heeft een gelukkige jeugd beleefd. Zij vertelt over kamperen, de...
Café in het hart van Lochem
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Langzamerhand werd het leven iets luxer
<p>Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
Niet denken maar doen
<p>Een diploma had ze niet, maar ze voelde zich op haar plek en was goed in wat ze deed. Oud-kleuterleidster Dirkje Wagenvoort (1929) vertelt over...
Schrale tijden
<p>Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
Feestdagen bij de familie Bennink
<p>Joke Bennink is geboren in 1939 in Terborg. Zij is opgegroeid in een winkeliersgezin en heeft een gelukkige jeugd beleefd. Zij vertelt hoe de feestdagen...
Op naar Indië
<p>Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
Hoe we met weinig tot niets toch veel konden doen
<p>Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Meisjes moesten naar de huishoudschool
<p>Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...
"Verdomme, wat is dat toch mooi hè."
<p>Toon Klaver werd in 1933 geboren in Hengeveld. Hij was goed in tekenen en bezocht de ambachtsschool in Enschede. Die carrière bracht hem ver buiten...
Varkensvoer, vuile was en vuur
<p>Toen mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) klein was, maakte haar vader het houtgestookte fornuis altijd aan. Door zijn slechte longen zat hij veel op de stoel....
Brieven in geheime binnenzak
<p>In de oorlog werd de tiener B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent ingezet als koerier van het verzet. Onopvallend fietste hij vele kilometers met belangrijke berichten...
Ruimte voor de auto
<p>Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
‘Ik weet het lijstje nog bijna uit mijn hoofd!’
<p>Mecheline Dijker is geboren in 1944 in ’s-Heerenberg. Ze groeide op in een groot katholiek gezin. Ze heeft één broer en zes zussen. Als oudste...
Op een nacht zagen we ons eigen huis afbranden
<p>Piet Fontein (1932) vertelt over de heftige laatste oorlogsdagen in zijn geboortedorp Rha, dat zwaar onder vuur kwam te liggen. Hij en zijn familie verloren...
Het café ingeruild voor de officiersmess
<p>Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
Naar school in de jaren veertig
<p>Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
Grootouders als toevluchtsoord
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Haar ouders zijn in 1947 getrouwd. Ze kregen zeven kinderen, waarvan Ria de...
Ik heb het niet verder gebracht dan de MULO
<p>Op 1 september 1944 begon de heer B. Venderbosch (1930) op de MULO in Lichtenvoorde. Die was in de Franciscusschool aan de Patronaatsstraat, waar nu...
Tien typemachines in de achterkamer
<p>Mevrouw Wekking-Idskes (1926) werkte na het succesvol afronden van de middelbare school kort bij weekblad De Bazuin in Amsterdam. Dat blad werd in de oorlog...
Koffie bij de bakker na de vroegmis
<p>Voor ontspanning hoefde de heer B. Venderbosch (1930) niet ver van huis. Zijn vader was bakker en op zondag kwamen de boeren hun brood ophalen...
Je kreeg geen zakgeld
<p>Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is opgegroeid in Lochem. Ze vertelt over haar jeugd.</p>
Wonen in een kippenhok
<p>Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
De dure wederopbouw
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Kunst in een nieuwe tijd
<p>Joop Kruip (1935-2016) was kunstenaar in de periode van Wederopbouw. Zijn vrouw Minnie Kruip haalt herinneringen op aan hun leven samen.</p>
Verliefd, verloofd, getrouwd en verder
<p>Bennie te Roller (1935) en Paulien te Roller-klein Goldewijk (1937) zijn opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. Ze groeien op in een...
Een kind in oorlogstijd
<p>Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
Er was geen stroom en stromend water
<p>Bennie te Roller, geboren op 20 januari 1935, is opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. De oorlog zelf was voor hem min...
Een groot gezin
<p>Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt over haar herinneringen aan de...
‘Dina, now kriegen wi’j et bèter!’
<p>Eduard Riewald (23-06-1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij kijkt terug op de tijd direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met...
Van zandbak tot voetbalveld
<p>Anton Bernard Ruesink (1946) werd geboren in Ulft. In 1948 verhuisde het gezin naar Oosseld, een nieuwe wijk van Doetinchem, waar zijn vader ging werken...
‘Mijn moeder stond buiten al te wachten’
<p>Mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) uit Lichtenvoorde ontmoette haar man Jan voor het eerst op 27 mei 1957 op de kermis in Lievelde. Ze kon zich...
Mijn oudste herinnering
<p>Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Haar ouders zijn in 1947 getrouwd. Ze kregen zeven kinderen, waarvan Ria de...
Meteen na de oorlog naar school
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
‘Maar dat waren allemaal NSB-ers’
<p>Wim Elferink werd net na de oorlog geboren maar kreeg van zijn ouders veel te horen over de oorlog. Hij vertelt hier over wat er...
Gezelligheid onder mekaar
<p>Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
Terugkeer in Vierakker
<p>De oorlog was voorbij, de wederopbouw nog in volle gang. Dick Groot Obbink (1936) ging aanvankelijk in militaire dienst, maar ging daarna studeren en werken....
Voordat de Tommies kwamen
<p>Trude Pleiter is geboren in de Molenstraat in Lochem. Het is een straat met veel middenstand, onder andere twee bakkers, een smederij-hoefsmid en de manufacturenzaak...
Staat mijn strik rechtop?
<p>Henny Kapper-Wenneker is geboren op 22 maart 1946 en kreeg 2 broertjes. Haar ouders hadden een klein gemengd bedrijf op Veldwijk 57 tussen Warken en...
Oorlogsherinneringen uit Lochem
<p>Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
