Verzetsman Fré de Jong

Onder andere chauffeur van de 'knokploeg Betuwe'

Fré de Jong in het uniform van de Stoottroepen

Fré de Jong werd geboren in Spijk, maar groeide op in Asperen. Daar woonde hij ook tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij maakte deel uit van de 'knokploeg Betuwe' en kan 'met recht een verzetsheld genoemd worden'. Johan Rombout van de Historische Vereniging Spijk en Vogelswerf kwam in contact met de zoon van Fré de Jong, wat veel informatie opleverde.

Fré de Jong in verzet

Na eerdere 'kleinere' daden van verzet, zoals het brengen van eten aan een Joodse onderduiker, wilde Fré de Jong zich dieper in het verzet mengen. Fré ontmoette de leider van de 'knokploeg Betuwe', Johan van Zanten, bij toeval bij zijn nicht in Geldermalsen. Hij sloot zich aan, en werd al snel de chauffeur van deze knokploeg.

Overval in Geldermalsen

Op 23 maart 1944 haalde Johan Van Zanten Fré, en zijn neef Hans Vervoorn, op. De geplande overval op het Nutsgebouw in Geldermalsen mislukte echter. De vrouw van de concierge wist te ontvluchten, waarop het trio verzetsmannen de bonkaarten achter moest laten. Ondanks deze mislukte overval werd Fré gegrepen door het verzet en bleef hij actief.

Parachutisten en piloten de Waal over

Zo hielp hij in september 1944 geallieerde parachutisten en piloten de Waal over tijdens Market Garden. Boven Ochten werden een glider met zestien Engelse parachutisten neergehaald. Die parachutisten hebben Fré en kompanen ondergebracht in een boerderij in Kesteren, en later, op de 21ste september, de Waal overgezet. 'We roeiden vanaf de steenfabriek in IJzendoorn naar de overkant bij Leeuwen en brachten de jongens naar het Airbornekamp in Groesbeek. We hebben met z'n negentienen in die boot gezeten. Wij, de roeier, en vijftien Engelsen'.

Verzetsherdenkingskruis

Fré de Jong kreeg na de oorlog het Verzetsherdenkingskruis en onderscheidingen van Engeland en Amerika. In 1997 overleed hij, en werd hij in Asperen begraven. De Britse sergeant Spring, een van de parachutisten die door Fré naar het bevrijde deel van Nederland was gebracht, legde een krans.

Dit verhaal hoort bij de special 'Getuigen van de oorlog' en is oorspronkelijk in uitgebreidere vorm verschenen in Spijkerschrift: uitgave van de Historische Vereniging Spijk en Vogelswerf (jaargang 19, nummer 38, themanummer oorlogsverhalen).

Rechten

Oorspronkelijke tekst door Peter de Jong, voor de Historische Vereniging Spijk en Vogelswerf - voor online publicatie bewerkt door Erfgoed Gelderland, CC-BY-NC