Het veemgericht bij Havezate ’t Walfort in Aalten

De oudste vermelding van de havezate dateert uit 1402, toen het huis nog Waldenvoorde heette. Derk van Lintelo kreeg de boerderij in borgleen van de Hertog van Gelre. 't Walfort ligt aan de Boven Slinge, de beek die door Aalten richting Doetinchem stroomt en het huis werd op deze plek gebouwd omdat hier een doorwaadbare plaats lag. Oorspronkelijk had het huis twee bouwlagen en een zolder. Dit is te zien op de tekening van Jan de Beijer uit 1743. Resten van deze verdieping zijn vermoedelijk gebruikt bij de bouw van boerderij Eskes die later op het landgoed gebouwd is.

In de nabijheid van het landgoed was in de middeleeuwen een veemgericht gevestigd dat onder Bocholt viel. Het was een speciale rechtbank waarvan de zittingen in de open lucht plaatsvonden bij een bosje met de naam “Sleehegge”. Hier werd vier maal per jaar bij opgaande zon recht gesproken. In 1430 werd het recht gesproken door Berend de Dücker die toen burgemeester van Bocholt was. Hij zat het veemgericht 60 jaar lang voor. Deze Berend was berucht om zijn strenge vonnissen. Hij veroordeelde vaak tot ophanging. De veroordeelde werd aan een strop van wilgentenen opgehangen. Een bekend dreigement van ouders voor hun stoute kinderen was dan ook tot in de 20e eeuw: 'De Düker zal ow halen'.

Aan het eind van de zestiende eeuw is het veemgericht op’t Walfort verdwenen. Het is de enige plek in Nederland waarvan is bewezen dat er zich een veemgericht bevond.

Rechten

Ina Brethouwer, CC-BY-NC