Een wagen vol verhalen
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen, te bewaren en bekend te maken. Het project is een initiatief van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. De verhalen, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten zijn afkomstig van de mensen die de tradities en gebruiken kennen.
Betrokken organisaties
Kinderspeelgoed in de Jaren '30
In de periode van de dertiger jaren van de vorige eeuw waren de levensomstandigheden duidelijk heel anders dan in de tijd waarin we nu leven....
Schuttersfeest Didam
Didam staat bekend als schuttersplaats en kent maar liefst 7 schutterijen en schuttersgilden.
Steltlopen in Didam
In vroeger tijden werden stelten gebruikt om ondergelopen land door te waden of om op hoogte te werken. Later groeide het steltlopen uit tot een...
Roggebroodweging
Een eeuwenoude traditie herleeft jaarlijks op Hemelvaartsdag, het wegen van het roggebrood bij de Muldersfluite tussen Hengelo (Gld) en Zelhem.
De witte juffer van Kernhem
Aan de rand van Ede, op de grens met de gemeente Lunteren, ligt een landgoed, Kernhem genaamd. Het landhuis op het landgoed, is gebouwd in...
De taal van de molenwieken
Met veel plezier werk ik als molenaar en wij molenaars hebben zo onze eigen 'taal'. Door de molenwieken in bepaalde standen te zetten, laten we...
Het liefdeslaantje van Vorden
Als je gaat wandelen in het bos rondom kasteel Vorden dan vind je daar ten zuiden, evenwijdig aan de Veengoot, een bijzondere bomenlaan. Vroeger heette...
De kruisheer van de Nevelhorst
Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
Sacramentsprocessie in Lobith
In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
Kerstnachtmuziek Ammerzoden
Ammerzoden kent een bijzondere en sfeervolle Kerstnacht-traditie. Een drietal groepjes muzikanten van Fanfare St. Caecilia speelt op bijna alle straathoeken kerstmuziek. Deze mooie traditie is...
De buurt uitschieten
De bruid die niet in het dorp trouwt en elders gaat wonen, wordt "de buurte uitgeschoten".
De buurtwinkel
Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Er waren echter altijd zaken die...
Op zaoterdag in de teil
Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
Kladdegat
Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
Robin Hood van de Veluwe
Stropen is van alle tijden. Tegenwoordig is het makkelijker, met de auto, verlichting en geweren. Oorspronkelijk werd gestroopt om in het levensonderhoud te voorzien. Iedere...
De Sinterklaastafel
Gebruiken verdwijnen. Zo ook de St. Nicolaastafel een tafel waarop banketbakkers hun heerlijkheden uitstalden en die je nu nog maar amper ziet. Jammer want het...
De Mariënboom
Het gemeentewapen van Aalten laat officieel al tweehonderd jaar een lindeboom zien. Reeds in de achttiende eeuw – en waarschijnlijk al vele eeuwen langer -...
De grote kookpot op de boerderij
Op bijna alle kleine boerderijtjes in het land van Maas en Waal was een grote kookpot van rond 200 liter inhoud aanwezig. Vaak stond deze...
Wereldlichtjesdag
Wereldlichtjesdag werd in 1997 in Amerika voor de eerste keer 'gevierd' en intussen heeft ook Nederland deze traditie omarmd. Wereldwijd wordt jaarlijks op de 2e...
Vogelknuppelen voor dames
De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.
Optocht met historische tractoren
Vrouwen van Aait Vedan: gekker op de trekker! Jaarlijks trekken de vrouwen van Oosterhuizen, een klein dorp bij Apeldoorn, er een middag op uit met...
De koolhazen
We weten allemaal dat de Lochemers van oudsher gek zijn op boerenkool. Dat is algemeen bekend. Wat niet bekend is en waar de Lochemers liever...
Klootschieten
De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
De koortsboom in Overasselt
Aan de eik bij de ruïne St. Walrick in Overasselt zijn reepjes textiel geknoopt. Niet zo lang geleden was de kapel het einddoel van pelgrimages....
Spiegels bedekken bij overlijden
In de tijd dat ik in Varsseveld woonde was het nog een klein dorp met zo'n drieduizend inwoners. Iedereen kende iedereen. Zo was dat toen...
Vernoemen naar naast familielid
Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
Zonder uitlaat rijden op koninginnedag
Ik ben opgegroeid in Scherpenzeel en woon daar nog steeds. Daar was het tot voor kort traditie om in de vroege ochtend (05.00 uur) van...
Dobbelen om sinterklaaslekkernijen
De arbeiders op de Veluwe hadden het in het begin van de vorige eeuw niet breed. Het kopen van Sinterklaaslekkernijen, laat staan dito cadeaus konden...
Blauwe Gerrit
Wie de sagen en legenden van de Veluwe kent, heeft zeker van Blauwe Gerrit gehoord.
De Mariënboom in Barlo
In Barlo staat altijd al de lindeboom met de naam “Mariënboom”. De naam herinnert aan een oriëntatiepunt op een kruising van wegen. Iedereen in Barlo...
Haring happen
Hoewel De Bultendarpers uit Gaanderen op dinsdagavond de carnaval afsluiten met haringhappen hoort het eigenlijk te gebeuren op Aswoensdag.
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
De Westerbouwing
Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
De modelbotter
De modellen van de scheepjes (Botter) werden vroeger meestal door de schippers van de botter zelf gemaakt. Vaak was dat om wat extra verdienste te...
Vroeg carnaval in Nöttedarp
Carnaval vieren in Nöttedarp! Net iets eerder dan de rest van Gelderland, misschien wel de rest van Nederland. Twee weken voordat de rest van Gelderland...
De eik en de 7 kolken
In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er...
Schapenmarkt in Oldebroek
Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
Paling- en haringroken
In de lage Landen aan de zee wordt al zeer lange tijd vis gerookt. Zeker als er erg veel vis in één keer door vissers...
Een pinksterpop op ons dak
In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Beleg en ontzet van Huissen
De Huissense gilden zijn in feite ontstaan om Huissen te verdedigen tegen vreemde aanvallers. In 1502 zijn de Huissense gilden daadwerkelijk in de slag geweest....
Het wonderkruisje van het Reijerink
De boer van het Reijerink, een boerderij vlak bij Groenlo, had er flink de pe in. De raven waren terug. “Galgvogels zijn het mopperde hij,...
Slepen van boeren gerij op oudejaarsavond
Zoals er in Wapenveld, liggend tussen Veluwe en IJsseldelta, nogal wat traditie in de afgelopen jaren zijn ontstaan, getuigd zeker wel uit onderstaande verhaal. En...
Processies
In de gemeente Duiven vinden jaarlijks drie processies plaats. Een in elk kerkdorp. Een processie is een katholieke, kerkelijke optocht van priesters en leken in...
Pakjesavond met brokken chocolade
Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
De Boelekearl
Het dagelijks leven op de boerderij kon voor kinderen soms gevaarlijke situaties opleveren. Daarom bedachten ouders middelen om hun kinderen te beschermen, zoals het verhaaltje...
Vetpriezen
In de Achterhoek en Twente werd in november gedronken op een geslacht varken. Lees over de traditie en hoe deze hoog wordt gehouden in Erve...
Koninginnedag in Arnhem
Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
De nieuwjaarsduik in Borculo
Een sociale, frisse traditie sinds het bestaan van Berkelland Sinds het ontstaan van de gemeente Berkelland per 1 januari 2005 organiseert...
De Spookpaarden
Iedereen die woont achter de dijk, die weet het. De Waal is niet te vertrouwen. ‘s Zomers kan-ie traag door ’t oneindig laagland gaan, maar...
Hattemerbroek
Hoe is de naam Hattemerbroek ontstaan? O, dat is logisch hoor ik u zeggen “gewoon een stukje Broekland bij Hattem.“ En Oldebroek “is dat een...
Kinderspeelgoed in de Jaren '30
In de periode van de dertiger jaren van de vorige eeuw waren de levensomstandigheden duidelijk heel anders dan in de tijd waarin we nu leven....
Schuttersfeest Didam
Didam staat bekend als schuttersplaats en kent maar liefst 7 schutterijen en schuttersgilden.
Steltlopen in Didam
In vroeger tijden werden stelten gebruikt om ondergelopen land door te waden of om op hoogte te werken. Later groeide het steltlopen uit tot een...
Roggebroodweging
Een eeuwenoude traditie herleeft jaarlijks op Hemelvaartsdag, het wegen van het roggebrood bij de Muldersfluite tussen Hengelo (Gld) en Zelhem.
De witte juffer van Kernhem
Aan de rand van Ede, op de grens met de gemeente Lunteren, ligt een landgoed, Kernhem genaamd. Het landhuis op het landgoed, is gebouwd in...
De taal van de molenwieken
Met veel plezier werk ik als molenaar en wij molenaars hebben zo onze eigen 'taal'. Door de molenwieken in bepaalde standen te zetten, laten we...
Het liefdeslaantje van Vorden
Als je gaat wandelen in het bos rondom kasteel Vorden dan vind je daar ten zuiden, evenwijdig aan de Veengoot, een bijzondere bomenlaan. Vroeger heette...
De kruisheer van de Nevelhorst
Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
Sacramentsprocessie in Lobith
In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
Kerstnachtmuziek Ammerzoden
Ammerzoden kent een bijzondere en sfeervolle Kerstnacht-traditie. Een drietal groepjes muzikanten van Fanfare St. Caecilia speelt op bijna alle straathoeken kerstmuziek. Deze mooie traditie is...
De buurt uitschieten
De bruid die niet in het dorp trouwt en elders gaat wonen, wordt "de buurte uitgeschoten".
De buurtwinkel
Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Er waren echter altijd zaken die...
Op zaoterdag in de teil
Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
Kladdegat
Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
Robin Hood van de Veluwe
Stropen is van alle tijden. Tegenwoordig is het makkelijker, met de auto, verlichting en geweren. Oorspronkelijk werd gestroopt om in het levensonderhoud te voorzien. Iedere...
De Sinterklaastafel
Gebruiken verdwijnen. Zo ook de St. Nicolaastafel een tafel waarop banketbakkers hun heerlijkheden uitstalden en die je nu nog maar amper ziet. Jammer want het...
De Mariënboom
Het gemeentewapen van Aalten laat officieel al tweehonderd jaar een lindeboom zien. Reeds in de achttiende eeuw – en waarschijnlijk al vele eeuwen langer -...
De grote kookpot op de boerderij
Op bijna alle kleine boerderijtjes in het land van Maas en Waal was een grote kookpot van rond 200 liter inhoud aanwezig. Vaak stond deze...
Wereldlichtjesdag
Wereldlichtjesdag werd in 1997 in Amerika voor de eerste keer 'gevierd' en intussen heeft ook Nederland deze traditie omarmd. Wereldwijd wordt jaarlijks op de 2e...
Vogelknuppelen voor dames
De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.
Optocht met historische tractoren
Vrouwen van Aait Vedan: gekker op de trekker! Jaarlijks trekken de vrouwen van Oosterhuizen, een klein dorp bij Apeldoorn, er een middag op uit met...
De koolhazen
We weten allemaal dat de Lochemers van oudsher gek zijn op boerenkool. Dat is algemeen bekend. Wat niet bekend is en waar de Lochemers liever...
Klootschieten
De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
De koortsboom in Overasselt
Aan de eik bij de ruïne St. Walrick in Overasselt zijn reepjes textiel geknoopt. Niet zo lang geleden was de kapel het einddoel van pelgrimages....
Spiegels bedekken bij overlijden
In de tijd dat ik in Varsseveld woonde was het nog een klein dorp met zo'n drieduizend inwoners. Iedereen kende iedereen. Zo was dat toen...
Vernoemen naar naast familielid
Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
Zonder uitlaat rijden op koninginnedag
Ik ben opgegroeid in Scherpenzeel en woon daar nog steeds. Daar was het tot voor kort traditie om in de vroege ochtend (05.00 uur) van...
Dobbelen om sinterklaaslekkernijen
De arbeiders op de Veluwe hadden het in het begin van de vorige eeuw niet breed. Het kopen van Sinterklaaslekkernijen, laat staan dito cadeaus konden...
Blauwe Gerrit
Wie de sagen en legenden van de Veluwe kent, heeft zeker van Blauwe Gerrit gehoord.
De Mariënboom in Barlo
In Barlo staat altijd al de lindeboom met de naam “Mariënboom”. De naam herinnert aan een oriëntatiepunt op een kruising van wegen. Iedereen in Barlo...
Haring happen
Hoewel De Bultendarpers uit Gaanderen op dinsdagavond de carnaval afsluiten met haringhappen hoort het eigenlijk te gebeuren op Aswoensdag.
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
De Westerbouwing
Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
De modelbotter
De modellen van de scheepjes (Botter) werden vroeger meestal door de schippers van de botter zelf gemaakt. Vaak was dat om wat extra verdienste te...
Vroeg carnaval in Nöttedarp
Carnaval vieren in Nöttedarp! Net iets eerder dan de rest van Gelderland, misschien wel de rest van Nederland. Twee weken voordat de rest van Gelderland...
De eik en de 7 kolken
In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er...
Schapenmarkt in Oldebroek
Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
Paling- en haringroken
In de lage Landen aan de zee wordt al zeer lange tijd vis gerookt. Zeker als er erg veel vis in één keer door vissers...
Een pinksterpop op ons dak
In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Beleg en ontzet van Huissen
De Huissense gilden zijn in feite ontstaan om Huissen te verdedigen tegen vreemde aanvallers. In 1502 zijn de Huissense gilden daadwerkelijk in de slag geweest....
Het wonderkruisje van het Reijerink
De boer van het Reijerink, een boerderij vlak bij Groenlo, had er flink de pe in. De raven waren terug. “Galgvogels zijn het mopperde hij,...
Slepen van boeren gerij op oudejaarsavond
Zoals er in Wapenveld, liggend tussen Veluwe en IJsseldelta, nogal wat traditie in de afgelopen jaren zijn ontstaan, getuigd zeker wel uit onderstaande verhaal. En...
Processies
In de gemeente Duiven vinden jaarlijks drie processies plaats. Een in elk kerkdorp. Een processie is een katholieke, kerkelijke optocht van priesters en leken in...
Pakjesavond met brokken chocolade
Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
De Boelekearl
Het dagelijks leven op de boerderij kon voor kinderen soms gevaarlijke situaties opleveren. Daarom bedachten ouders middelen om hun kinderen te beschermen, zoals het verhaaltje...
Vetpriezen
In de Achterhoek en Twente werd in november gedronken op een geslacht varken. Lees over de traditie en hoe deze hoog wordt gehouden in Erve...
Koninginnedag in Arnhem
Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
De nieuwjaarsduik in Borculo
Een sociale, frisse traditie sinds het bestaan van Berkelland Sinds het ontstaan van de gemeente Berkelland per 1 januari 2005 organiseert...
De Spookpaarden
Iedereen die woont achter de dijk, die weet het. De Waal is niet te vertrouwen. ‘s Zomers kan-ie traag door ’t oneindig laagland gaan, maar...
Hattemerbroek
Hoe is de naam Hattemerbroek ontstaan? O, dat is logisch hoor ik u zeggen “gewoon een stukje Broekland bij Hattem.“ En Oldebroek “is dat een...
