Een wagen vol verhalen
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen, te bewaren en bekend te maken. Het project is een initiatief van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. De verhalen, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten zijn afkomstig van de mensen die de tradities en gebruiken kennen.
Betrokken organisaties
De buurt uitschieten
De bruid die niet in het dorp trouwt en elders gaat wonen, wordt "de buurte uitgeschoten".
Aanzegger, Aanspreker, Begrafenisondernemer
Even vooraf: Mijn vader was timmerman in ons kleine dorp. Hij was hiermee gestart na zijn huwelijk. Hij kocht een klein boerderijtje, waar...
Van ballon tot baron
In 1783 is het ballonvaren uitgevonden door twee Franse broers. De koning van Frankrijk vond ballonvaren toen zo’n dappere heldendaad, dat als je dat deed,...
Mannen onder elkaar bij de barbier
Bij The Barberstation in Nijmegen en Arnhem worden heren nog met ouderwets goed vakmanschap geknipt en geschoren. Een ware nostalgische beleving.
Knallend het jaar uit
Oudejaarsdag en nacht zitten bomvol tradities. Vlak voordat de klok middernacht slaat, tellen we met familie en vrienden af en proosten we met de champagneglazen...
Paling- en haringroken
In de lage Landen aan de zee wordt al zeer lange tijd vis gerookt. Zeker als er erg veel vis in één keer door vissers...
De tovenaar en de schipper
In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
Aaltens volkslied
Waar het oude Slingebeekje door een rustig dorpje vliedt waar een golvend heuvellandschap ons een prachtig uitzicht biedt waar de schitt'rende omgeving door...
Ganzenhoeders in Gelselaar
Gelselaar, een Achterhoeks dorp met een van de rijkswege beschermd dorpsgezicht en rond 700 inwoners eert op allerlei manieren de gans. In de jaren tachtig...
Vroeg carnaval in Nöttedarp
Carnaval vieren in Nöttedarp! Net iets eerder dan de rest van Gelderland, misschien wel de rest van Nederland. Twee weken voordat de rest van Gelderland...
Klokgelui in Aalten
In het centrum van Aalten staat al vele eeuwen de Oude Sint Helenakerk. Het komt regelmatig voor dat de klokken ’s ochtends op diverse tijdstippen...
Op zaoterdag in de teil
Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
Schaapscheerdersmaaltijd
De schaapscheerdersmaaltijd werd op veel plaatsen op de Veluwe gegeten na het scheren van de schaapskudde in Loenen, Elspeet, Rheden en Ede. Nu leeft deze...
Roggebroodweging
Een eeuwenoude traditie herleeft jaarlijks op Hemelvaartsdag, het wegen van het roggebrood bij de Muldersfluite tussen Hengelo (Gld) en Zelhem.
Het doodshemd bleef in de kast
In Erve Brooks, een oude Saksische boerderij in Gelselaar uit 1475, staat nog een oude oude linnenkast. Daar ligt naast zelfgesponnen linnen ook nog iets...
De nieuwjaarsduik in Borculo
Een sociale, frisse traditie sinds het bestaan van Berkelland Sinds het ontstaan van de gemeente Berkelland per 1 januari 2005 organiseert...
Beugelen in Opijnen
In de streekarchieven is een document te vinden dat spreekt over de volkssport beugelen. Beugelen blijkt nog steeds te bestaan, vooral in Limburg en Brabant...
Dansen in Sonsbeek
Vroeger, en dan heb ik het over de periode direct na de oorlog t/m de jaren '80, gingen wij op zaterdagmiddag vaak dansen bij de...
De monniken van St. Walrick
Sinds 2008 trekt een gezelschap gehuld in monnikspijen één maal per jaar door de landerijen bij de verlaten kapelruïne van Sint-Walrick in Overasselt bij Nijmegen....
Arnhemse meisjes
Als opgroeiende jongeman kwam ik in Arnhem wonen. Over Arnhemse meisjes had ik nog geen enkel notie. Maar toen ik op de dag thuisgekomen gevraagd...
Ambachtelijk snoep maken
De ambachtelijke manier van snoep maken staat op het punt te verdwijnen. In Doesburg wordt dit nog wel gedaan: wat begon met een steelpannetje in...
Koningschieten
Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin. De vogel wordt onder...
Tractorpulling in Lochem
Op een bloedhete dag in juni 1982 werd voor het eerst in Lochem een ‘trekkertrek’ wedstrijd verreden. Veel mensen zochten verkoeling en lieten de hitte...
Klootschieten
De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
Elke maandag 'de boerendeun'
In de 18de eeuw was Nijkerk een rijke stad, voornamelijk door de tabaksindustrie. De Ampsjonckers die in die tijd de stad bestuurden, vonden dat Nijkerk...
De buurtwinkel
Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Er waren echter altijd zaken die...
Oude gebruiken bewaard gebleven in museumwoningen
Veel mensen hebben een hang naar het verleden. Op de woningmarkt komt dat tot uiting in een grote belangstelling voor wat makelaars noemen "woningen met...
De plaats van David
Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.
Gezegdes uit het boerenleven
Boerderijmuseum De Lebbenbrugge in Borculo is een historisch boerderij en geeft je een kijkje in het boerenleven van de twintigste eeuw. Er zijn allerlei voorwerpen...
Zonder uitlaat rijden op koninginnedag
Ik ben opgegroeid in Scherpenzeel en woon daar nog steeds. Daar was het tot voor kort traditie om in de vroege ochtend (05.00 uur) van...
Palmpasen
De zondag voor Pasen heet in de katholieke kerk ‘Palmpasen”. Een dag die herinnerde aan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De priester zegende,...
Spiegels bedekken bij overlijden
In de tijd dat ik in Varsseveld woonde was het nog een klein dorp met zo'n drieduizend inwoners. Iedereen kende iedereen. Zo was dat toen...
Schapenmarkt in Oldebroek
Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
De Klokkenmaker
Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
Zwaaien, dansen en rouwen in Wijchen
De derde aflevering van een wagen vol verhalen rijden we door Wijchen en het buitengebied van Alverna. Tijdens het rijden van deze mooie route komen...
De staaf van de smid
Elke dorp in Nederland heeft wel een klok in een klokkentoren. Zo één die altijd luid bij lief en leed, de uren en halfuren laat...
Kinderspeelgoed in de Jaren '30
In de periode van de dertiger jaren van de vorige eeuw waren de levensomstandigheden duidelijk heel anders dan in de tijd waarin we nu leven....
Wereldlichtjesdag
Wereldlichtjesdag werd in 1997 in Amerika voor de eerste keer 'gevierd' en intussen heeft ook Nederland deze traditie omarmd. Wereldwijd wordt jaarlijks op de 2e...
Maartekeur
De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
Haring happen
Hoewel De Bultendarpers uit Gaanderen op dinsdagavond de carnaval afsluiten met haringhappen hoort het eigenlijk te gebeuren op Aswoensdag.
Koninginnedag in Arnhem
Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
Fruitcorso
Sinds de jaren zestig bestaat het corso wat jaarlijks gehouden wordt in Tiel. Een aantal dorpen maakt dan een praalwagen met zaden en fruit. De...
Het leven op een stoomgemaal
In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
Pinksterpoppen in Buren
In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
Janna van de Tiggeloven
Op de boerderij Tiggeloven, een voormalige steenbakkerij, tussen Eibergen en Rekken, diende in de vorige eeuw een meid, die Janna heette. Het was een beetje...
De koolhazen
We weten allemaal dat de Lochemers van oudsher gek zijn op boerenkool. Dat is algemeen bekend. Wat niet bekend is en waar de Lochemers liever...
De eerste Brug over de Waal
Op een avond in oktober in het jaar 1305 stond een grote groep ruiters voor de brug over de Waal. Onder hen Rutger: 18 jaar...
't Olde Wief binnenhalen
Tegenwoordig gebeurt de oogst met grote machines en is veel minder mankracht nodig dan vroeger. Het is moeilijk voor te stellen hoe hard er vroeger...
Dobbelen om sinterklaaslekkernijen
De arbeiders op de Veluwe hadden het in het begin van de vorige eeuw niet breed. Het kopen van Sinterklaaslekkernijen, laat staan dito cadeaus konden...
De buurt uitschieten
De bruid die niet in het dorp trouwt en elders gaat wonen, wordt "de buurte uitgeschoten".
Aanzegger, Aanspreker, Begrafenisondernemer
Even vooraf: Mijn vader was timmerman in ons kleine dorp. Hij was hiermee gestart na zijn huwelijk. Hij kocht een klein boerderijtje, waar...
Van ballon tot baron
In 1783 is het ballonvaren uitgevonden door twee Franse broers. De koning van Frankrijk vond ballonvaren toen zo’n dappere heldendaad, dat als je dat deed,...
Mannen onder elkaar bij de barbier
Bij The Barberstation in Nijmegen en Arnhem worden heren nog met ouderwets goed vakmanschap geknipt en geschoren. Een ware nostalgische beleving.
Knallend het jaar uit
Oudejaarsdag en nacht zitten bomvol tradities. Vlak voordat de klok middernacht slaat, tellen we met familie en vrienden af en proosten we met de champagneglazen...
Paling- en haringroken
In de lage Landen aan de zee wordt al zeer lange tijd vis gerookt. Zeker als er erg veel vis in één keer door vissers...
De tovenaar en de schipper
In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
Aaltens volkslied
Waar het oude Slingebeekje door een rustig dorpje vliedt waar een golvend heuvellandschap ons een prachtig uitzicht biedt waar de schitt'rende omgeving door...
Ganzenhoeders in Gelselaar
Gelselaar, een Achterhoeks dorp met een van de rijkswege beschermd dorpsgezicht en rond 700 inwoners eert op allerlei manieren de gans. In de jaren tachtig...
Vroeg carnaval in Nöttedarp
Carnaval vieren in Nöttedarp! Net iets eerder dan de rest van Gelderland, misschien wel de rest van Nederland. Twee weken voordat de rest van Gelderland...
Klokgelui in Aalten
In het centrum van Aalten staat al vele eeuwen de Oude Sint Helenakerk. Het komt regelmatig voor dat de klokken ’s ochtends op diverse tijdstippen...
Op zaoterdag in de teil
Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
Schaapscheerdersmaaltijd
De schaapscheerdersmaaltijd werd op veel plaatsen op de Veluwe gegeten na het scheren van de schaapskudde in Loenen, Elspeet, Rheden en Ede. Nu leeft deze...
Roggebroodweging
Een eeuwenoude traditie herleeft jaarlijks op Hemelvaartsdag, het wegen van het roggebrood bij de Muldersfluite tussen Hengelo (Gld) en Zelhem.
Het doodshemd bleef in de kast
In Erve Brooks, een oude Saksische boerderij in Gelselaar uit 1475, staat nog een oude oude linnenkast. Daar ligt naast zelfgesponnen linnen ook nog iets...
De nieuwjaarsduik in Borculo
Een sociale, frisse traditie sinds het bestaan van Berkelland Sinds het ontstaan van de gemeente Berkelland per 1 januari 2005 organiseert...
Beugelen in Opijnen
In de streekarchieven is een document te vinden dat spreekt over de volkssport beugelen. Beugelen blijkt nog steeds te bestaan, vooral in Limburg en Brabant...
Dansen in Sonsbeek
Vroeger, en dan heb ik het over de periode direct na de oorlog t/m de jaren '80, gingen wij op zaterdagmiddag vaak dansen bij de...
De monniken van St. Walrick
Sinds 2008 trekt een gezelschap gehuld in monnikspijen één maal per jaar door de landerijen bij de verlaten kapelruïne van Sint-Walrick in Overasselt bij Nijmegen....
Arnhemse meisjes
Als opgroeiende jongeman kwam ik in Arnhem wonen. Over Arnhemse meisjes had ik nog geen enkel notie. Maar toen ik op de dag thuisgekomen gevraagd...
Ambachtelijk snoep maken
De ambachtelijke manier van snoep maken staat op het punt te verdwijnen. In Doesburg wordt dit nog wel gedaan: wat begon met een steelpannetje in...
Koningschieten
Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin. De vogel wordt onder...
Tractorpulling in Lochem
Op een bloedhete dag in juni 1982 werd voor het eerst in Lochem een ‘trekkertrek’ wedstrijd verreden. Veel mensen zochten verkoeling en lieten de hitte...
Klootschieten
De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
Elke maandag 'de boerendeun'
In de 18de eeuw was Nijkerk een rijke stad, voornamelijk door de tabaksindustrie. De Ampsjonckers die in die tijd de stad bestuurden, vonden dat Nijkerk...
De buurtwinkel
Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Er waren echter altijd zaken die...
Oude gebruiken bewaard gebleven in museumwoningen
Veel mensen hebben een hang naar het verleden. Op de woningmarkt komt dat tot uiting in een grote belangstelling voor wat makelaars noemen "woningen met...
De plaats van David
Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.
Gezegdes uit het boerenleven
Boerderijmuseum De Lebbenbrugge in Borculo is een historisch boerderij en geeft je een kijkje in het boerenleven van de twintigste eeuw. Er zijn allerlei voorwerpen...
Zonder uitlaat rijden op koninginnedag
Ik ben opgegroeid in Scherpenzeel en woon daar nog steeds. Daar was het tot voor kort traditie om in de vroege ochtend (05.00 uur) van...
Palmpasen
De zondag voor Pasen heet in de katholieke kerk ‘Palmpasen”. Een dag die herinnerde aan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De priester zegende,...
Spiegels bedekken bij overlijden
In de tijd dat ik in Varsseveld woonde was het nog een klein dorp met zo'n drieduizend inwoners. Iedereen kende iedereen. Zo was dat toen...
Schapenmarkt in Oldebroek
Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
De Klokkenmaker
Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
Zwaaien, dansen en rouwen in Wijchen
De derde aflevering van een wagen vol verhalen rijden we door Wijchen en het buitengebied van Alverna. Tijdens het rijden van deze mooie route komen...
De staaf van de smid
Elke dorp in Nederland heeft wel een klok in een klokkentoren. Zo één die altijd luid bij lief en leed, de uren en halfuren laat...
Kinderspeelgoed in de Jaren '30
In de periode van de dertiger jaren van de vorige eeuw waren de levensomstandigheden duidelijk heel anders dan in de tijd waarin we nu leven....
Wereldlichtjesdag
Wereldlichtjesdag werd in 1997 in Amerika voor de eerste keer 'gevierd' en intussen heeft ook Nederland deze traditie omarmd. Wereldwijd wordt jaarlijks op de 2e...
Maartekeur
De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
Haring happen
Hoewel De Bultendarpers uit Gaanderen op dinsdagavond de carnaval afsluiten met haringhappen hoort het eigenlijk te gebeuren op Aswoensdag.
Koninginnedag in Arnhem
Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
Fruitcorso
Sinds de jaren zestig bestaat het corso wat jaarlijks gehouden wordt in Tiel. Een aantal dorpen maakt dan een praalwagen met zaden en fruit. De...
Het leven op een stoomgemaal
In Nederland zijn ruim 750 stoomgemalen gebouwd voor de waterbeheersing. In het stroomgebied van Rijn en Maas stonden in Gelderland en Noord Brabant 80 stoomgemalen....
Pinksterpoppen in Buren
In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
Janna van de Tiggeloven
Op de boerderij Tiggeloven, een voormalige steenbakkerij, tussen Eibergen en Rekken, diende in de vorige eeuw een meid, die Janna heette. Het was een beetje...
De koolhazen
We weten allemaal dat de Lochemers van oudsher gek zijn op boerenkool. Dat is algemeen bekend. Wat niet bekend is en waar de Lochemers liever...
De eerste Brug over de Waal
Op een avond in oktober in het jaar 1305 stond een grote groep ruiters voor de brug over de Waal. Onder hen Rutger: 18 jaar...
't Olde Wief binnenhalen
Tegenwoordig gebeurt de oogst met grote machines en is veel minder mankracht nodig dan vroeger. Het is moeilijk voor te stellen hoe hard er vroeger...
Dobbelen om sinterklaaslekkernijen
De arbeiders op de Veluwe hadden het in het begin van de vorige eeuw niet breed. Het kopen van Sinterklaaslekkernijen, laat staan dito cadeaus konden...
