Een wagen vol verhalen
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen.
Lees intro
147 verhalen
Bekijk volledige kaart
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen, te bewaren en bekend te maken. Het project is een initiatief van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. De verhalen, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten zijn afkomstig van de mensen die de tradities en gebruiken kennen.
Het wonderkruisje van het Reijerink
<p>De boer van het Reijerink, een boerderij vlak bij Groenlo, had er flink de pe in. De raven waren terug. “Galgvogels zijn het mopperde hij,...
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
<p>Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
De taal van de molenwieken
<p>Met veel plezier werk ik als molenaar en wij molenaars hebben zo onze eigen 'taal'. Door de molenwieken in bepaalde standen te zetten, laten we...
Een botter vol verhalen
<p>De visserijdagen in Harderwijk zijn in het leven geroepen om de visserij van de Zuiderzee in gedachtenis te houden. Harderwijk is sterk verbonden geweest met...
Maartekeur
<p>De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
Vernoemen naar naast familielid
<p>Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
De Woeste Hoeve
<p>De Woeste Hoeve stond midden in de eindeloze onherbergzaamheid tussen Apeldoorn en Arnhem. Moeder Eva woonde er met haar twee zoons en een dochter. De...
Haring happen
<p>Hoewel De Bultendarpers uit Gaanderen op dinsdagavond de carnaval afsluiten met haringhappen hoort het eigenlijk te gebeuren op Aswoensdag.</p>
Schapenmarkt in Oldebroek
<p>Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
Pinksterpoppen in Buren
<p>In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Een pop in de tuin van ex-geliefde
<p>In Azewijn bestond vroeger een ondeugende traditie rondom trouwerijen. Als een Azewijnse ging trouwen, kreeg één van haar ex-vriendjes (die dus het nakijken had) een...
De Westerbouwing
<p>Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
Een kijkje achter de schermen bij het Tielse Fruitcorso
<p>Sinds de jaren zestig bestaat het corso, dat jaarlijks wordt gehouden in Tiel. Een aantal dorpen maakt dan een praalwagen met zaden en fruit. De...
Spiegels bedekken bij overlijden
<p>In de tijd dat ik in Varsseveld woonde was het nog een klein dorp met zo'n drieduizend inwoners. Iedereen kende iedereen. Zo was dat toen...
Op zijn zondags
<p>We kennen dat nog steeds wel. Voor kerst kleed je je mooi aan. De kinderen zijn meestal prachtig uitgedost. Op hun zondags, zou je kunnen...
De schat van de Ravenhorst
<p>In de 14e eeuw was het niet veilig in de streek rondom Winterswijk. 3 broers, bekend als de roofridders van de Ravenhorst moorden en plunderden...
Ambachtelijk snoep maken
<p>De ambachtelijke manier van snoep maken staat op het punt te verdwijnen. In Doesburg wordt dit nog wel gedaan: wat begon met een steelpannetje in...
Hanzedagen Doesburg
<p>De Hanzedagen zijn en jaarlijks terugkerend gratis familie-evenement in Middeleeuwse sferen in Hanzestad Doesburg. Loop tussen honderden mensen in Middeleeuws gestoken kledij, levende have, neem...
Zonder snert en koeienstront geen “Leste Mert”
<p>De eerste donderdag na Allerzielen is elk jaar 'Leste Mert', de grote dag voor Druten en het hele Land van Maas en Waal.</p>
De Zwarte vrouwe van Staverden
<p>Het verhaal gaat dat het ’s nachts spookt rond kasteel Staverden. Na twaalven doolt de ‘Zwarte vrouwe van Staverden’ rond en men kan haar horen...
Spelen met een varkensblaas
<p>De varkensblaas was een veelgebruikt bijproduct uit de huisslacht. Zo werd hij langs de oostgrens met Duitsland regelmatig gebruikt als ‘vat’ om drank in te...
Beugelen in Opijnen
<p>In de streekarchieven is een document te vinden dat spreekt over de volkssport beugelen. Beugelen blijkt nog steeds te bestaan, vooral in Limburg en Brabant...
'Jenne met de benne' op kerstavond
<p>Kerstavond, ook wel deelavondje genoemd, omdat dan de noten en appels verdeeld werden.</p>
Op zaoterdag in de teil
<p>Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
De weerwolf van Millingen
<p>Het dorp Millingen aan de Rijn lag er uitgestorven bij. Pikdonker was de nieuwe maan en nergens zag je ook maar een straaltje licht. Alleen,...
Gemis van een kroeg
<p>Tradities is wat je helaas steeds meer ziet verdwijnen. Als ik kijk naar de kermis hier in mijn dorp Zetten is dat nog hooguit vijf...
Klokgelui in Aalten
<p>In het centrum van Aalten staat al vele eeuwen de Oude Sint Helenakerk. Het komt regelmatig voor dat de klokken ’s ochtends op diverse tijdstippen...
Slepen met oud & nieuw
<p>Op oudejaarsavond was het een grote traditie, wat ik zelf ook nog meegemaakt heb toen ik de snotneuzentijd ontgroeid was, dat je ging slepen. Want...
Een pinksterpop op ons dak
<p>In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Kazernecomplex in Ede
<p>Ede was in voorbije jaren eigenlijk één groot kazerne-complex. De bouw van het oudste kazernecomplex in Ede is een direct uitvloeisel van de instelling van...
Koningschieten Brinkheurne
<p>Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin.</p>
Roggebroodweging
<p>Een eeuwenoude traditie herleeft jaarlijks op Hemelvaartsdag, het wegen van het roggebrood bij de Muldersfluite tussen Hengelo (Gld) en Zelhem.</p>
Janna van de Tiggeloven
<p>Op de boerderij Tiggeloven, een voormalige steenbakkerij, tussen Eibergen en Rekken, diende in de vorige eeuw een meid, die Janna heette. Het was een beetje...
Scharrelavonden
<p>Op de Veluwe waren op meerdere plekken zogeheten scharrelavonden. Dirk Jan Septer vertelt dat in Hattem de jongeren op pad gingen met een briefje in...
Het liefdeslaantje van Vorden
<p>Als je gaat wandelen in het bos rondom kasteel Vorden dan vind je daar ten zuiden, evenwijdig aan de Veengoot, een bijzondere bomenlaan. Vroeger heette...
Muziek in het Nedersaksisch dialect
<p>Jan Ottink schrijft en zingt al enkele decennia in het Nedersaksische dialect. Dat is zijn moedertaal en vooral ook een taal, waarin het door de...
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
<p>Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
Ganzenhoeders in Gelselaar
<p>Gelselaar, een Achterhoeks dorp met een van de rijkswege beschermd dorpsgezicht en rond 700 inwoners eert op allerlei manieren de gans. In de jaren tachtig...
Ies en Gies is Pannegies
<p>Pannegies is een oud Veluwse benaming voor een stoofpot van vlees. Het is een gerecht dat veel op de Veluwe gegeten werd. Het was relatief...
Vogelknuppelen voor dames
<p>De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.</p>
De tovenaar en de schipper
<p>In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
De Boelekearl
<p>Het dagelijks leven op de boerderij kon voor kinderen soms gevaarlijke situaties opleveren. Daarom bedachten ouders middelen om hun kinderen te beschermen, zoals het verhaaltje...
Hattemerbroek
<p>Hoe is de naam Hattemerbroek ontstaan? O, dat is logisch hoor ik u zeggen “gewoon een stukje Broekland bij Hattem.“ En Oldebroek “is dat een...
De buurtwinkel
<p>Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Maar er waren altijd zaken die...
Blijde incomste
<p>Bij de ontvangst van nieuwe vorsten, het vieren van overwinningen en lustrums is er een traditie vanuit de middeleeuwen om zogeheten 'Blijde incomste'-optochten te houden....
Kladdegat
<p>Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
Kerstnachtmuziek Ammerzoden
<p>Ammerzoden kent een bijzondere en sfeervolle Kerstnacht-traditie. Een drietal groepjes muzikanten van Fanfare St. Caecilia speelt op bijna alle straathoeken kerstmuziek. Deze mooie traditie is...
De modelbotter
<p>De modellen van de scheepjes (Botter) werden vroeger meestal door de schippers van de botter zelf gemaakt. Vaak was dat om wat extra verdienste te...
De kruisheer van de Nevelhorst
<p>Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
De plaats van David
<p>Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.</p>
Het wonderkruisje van het Reijerink
<p>De boer van het Reijerink, een boerderij vlak bij Groenlo, had er flink de pe in. De raven waren terug. “Galgvogels zijn het mopperde hij,...
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
<p>Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
De taal van de molenwieken
<p>Met veel plezier werk ik als molenaar en wij molenaars hebben zo onze eigen 'taal'. Door de molenwieken in bepaalde standen te zetten, laten we...
Een botter vol verhalen
<p>De visserijdagen in Harderwijk zijn in het leven geroepen om de visserij van de Zuiderzee in gedachtenis te houden. Harderwijk is sterk verbonden geweest met...
Maartekeur
<p>De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
Vernoemen naar naast familielid
<p>Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
De Woeste Hoeve
<p>De Woeste Hoeve stond midden in de eindeloze onherbergzaamheid tussen Apeldoorn en Arnhem. Moeder Eva woonde er met haar twee zoons en een dochter. De...
Haring happen
<p>Hoewel De Bultendarpers uit Gaanderen op dinsdagavond de carnaval afsluiten met haringhappen hoort het eigenlijk te gebeuren op Aswoensdag.</p>
Schapenmarkt in Oldebroek
<p>Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
Pinksterpoppen in Buren
<p>In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Een pop in de tuin van ex-geliefde
<p>In Azewijn bestond vroeger een ondeugende traditie rondom trouwerijen. Als een Azewijnse ging trouwen, kreeg één van haar ex-vriendjes (die dus het nakijken had) een...
De Westerbouwing
<p>Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
Een kijkje achter de schermen bij het Tielse Fruitcorso
<p>Sinds de jaren zestig bestaat het corso, dat jaarlijks wordt gehouden in Tiel. Een aantal dorpen maakt dan een praalwagen met zaden en fruit. De...
Spiegels bedekken bij overlijden
<p>In de tijd dat ik in Varsseveld woonde was het nog een klein dorp met zo'n drieduizend inwoners. Iedereen kende iedereen. Zo was dat toen...
Op zijn zondags
<p>We kennen dat nog steeds wel. Voor kerst kleed je je mooi aan. De kinderen zijn meestal prachtig uitgedost. Op hun zondags, zou je kunnen...
De schat van de Ravenhorst
<p>In de 14e eeuw was het niet veilig in de streek rondom Winterswijk. 3 broers, bekend als de roofridders van de Ravenhorst moorden en plunderden...
Ambachtelijk snoep maken
<p>De ambachtelijke manier van snoep maken staat op het punt te verdwijnen. In Doesburg wordt dit nog wel gedaan: wat begon met een steelpannetje in...
Hanzedagen Doesburg
<p>De Hanzedagen zijn en jaarlijks terugkerend gratis familie-evenement in Middeleeuwse sferen in Hanzestad Doesburg. Loop tussen honderden mensen in Middeleeuws gestoken kledij, levende have, neem...
Zonder snert en koeienstront geen “Leste Mert”
<p>De eerste donderdag na Allerzielen is elk jaar 'Leste Mert', de grote dag voor Druten en het hele Land van Maas en Waal.</p>
De Zwarte vrouwe van Staverden
<p>Het verhaal gaat dat het ’s nachts spookt rond kasteel Staverden. Na twaalven doolt de ‘Zwarte vrouwe van Staverden’ rond en men kan haar horen...
Spelen met een varkensblaas
<p>De varkensblaas was een veelgebruikt bijproduct uit de huisslacht. Zo werd hij langs de oostgrens met Duitsland regelmatig gebruikt als ‘vat’ om drank in te...
Beugelen in Opijnen
<p>In de streekarchieven is een document te vinden dat spreekt over de volkssport beugelen. Beugelen blijkt nog steeds te bestaan, vooral in Limburg en Brabant...
'Jenne met de benne' op kerstavond
<p>Kerstavond, ook wel deelavondje genoemd, omdat dan de noten en appels verdeeld werden.</p>
Op zaoterdag in de teil
<p>Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
De weerwolf van Millingen
<p>Het dorp Millingen aan de Rijn lag er uitgestorven bij. Pikdonker was de nieuwe maan en nergens zag je ook maar een straaltje licht. Alleen,...
Gemis van een kroeg
<p>Tradities is wat je helaas steeds meer ziet verdwijnen. Als ik kijk naar de kermis hier in mijn dorp Zetten is dat nog hooguit vijf...
Klokgelui in Aalten
<p>In het centrum van Aalten staat al vele eeuwen de Oude Sint Helenakerk. Het komt regelmatig voor dat de klokken ’s ochtends op diverse tijdstippen...
Slepen met oud & nieuw
<p>Op oudejaarsavond was het een grote traditie, wat ik zelf ook nog meegemaakt heb toen ik de snotneuzentijd ontgroeid was, dat je ging slepen. Want...
Een pinksterpop op ons dak
<p>In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Kazernecomplex in Ede
<p>Ede was in voorbije jaren eigenlijk één groot kazerne-complex. De bouw van het oudste kazernecomplex in Ede is een direct uitvloeisel van de instelling van...
Koningschieten Brinkheurne
<p>Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin.</p>
Roggebroodweging
<p>Een eeuwenoude traditie herleeft jaarlijks op Hemelvaartsdag, het wegen van het roggebrood bij de Muldersfluite tussen Hengelo (Gld) en Zelhem.</p>
Janna van de Tiggeloven
<p>Op de boerderij Tiggeloven, een voormalige steenbakkerij, tussen Eibergen en Rekken, diende in de vorige eeuw een meid, die Janna heette. Het was een beetje...
Scharrelavonden
<p>Op de Veluwe waren op meerdere plekken zogeheten scharrelavonden. Dirk Jan Septer vertelt dat in Hattem de jongeren op pad gingen met een briefje in...
Het liefdeslaantje van Vorden
<p>Als je gaat wandelen in het bos rondom kasteel Vorden dan vind je daar ten zuiden, evenwijdig aan de Veengoot, een bijzondere bomenlaan. Vroeger heette...
Muziek in het Nedersaksisch dialect
<p>Jan Ottink schrijft en zingt al enkele decennia in het Nedersaksische dialect. Dat is zijn moedertaal en vooral ook een taal, waarin het door de...
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
<p>Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
Ganzenhoeders in Gelselaar
<p>Gelselaar, een Achterhoeks dorp met een van de rijkswege beschermd dorpsgezicht en rond 700 inwoners eert op allerlei manieren de gans. In de jaren tachtig...
Ies en Gies is Pannegies
<p>Pannegies is een oud Veluwse benaming voor een stoofpot van vlees. Het is een gerecht dat veel op de Veluwe gegeten werd. Het was relatief...
Vogelknuppelen voor dames
<p>De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.</p>
De tovenaar en de schipper
<p>In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
De Boelekearl
<p>Het dagelijks leven op de boerderij kon voor kinderen soms gevaarlijke situaties opleveren. Daarom bedachten ouders middelen om hun kinderen te beschermen, zoals het verhaaltje...
Hattemerbroek
<p>Hoe is de naam Hattemerbroek ontstaan? O, dat is logisch hoor ik u zeggen “gewoon een stukje Broekland bij Hattem.“ En Oldebroek “is dat een...
De buurtwinkel
<p>Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Maar er waren altijd zaken die...
Blijde incomste
<p>Bij de ontvangst van nieuwe vorsten, het vieren van overwinningen en lustrums is er een traditie vanuit de middeleeuwen om zogeheten 'Blijde incomste'-optochten te houden....
Kladdegat
<p>Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
Kerstnachtmuziek Ammerzoden
<p>Ammerzoden kent een bijzondere en sfeervolle Kerstnacht-traditie. Een drietal groepjes muzikanten van Fanfare St. Caecilia speelt op bijna alle straathoeken kerstmuziek. Deze mooie traditie is...
De modelbotter
<p>De modellen van de scheepjes (Botter) werden vroeger meestal door de schippers van de botter zelf gemaakt. Vaak was dat om wat extra verdienste te...
De kruisheer van de Nevelhorst
<p>Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
De plaats van David
<p>Als je in Oosterbeek tien minuten met een ouder mens praat, gaat het over de oorlog. Dat leeft en dat gaat nooit meer weg.</p>
