Een wagen vol verhalen
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen, te bewaren en bekend te maken. Het project is een initiatief van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. De verhalen, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten zijn afkomstig van de mensen die de tradities en gebruiken kennen.
Betrokken organisaties
De Spookpaarden
Iedereen die woont achter de dijk, die weet het. De Waal is niet te vertrouwen. ‘s Zomers kan-ie traag door ’t oneindig laagland gaan, maar...
Steltlopen in Didam
In vroeger tijden werden stelten gebruikt om ondergelopen land door te waden of om op hoogte te werken. Later groeide het steltlopen uit tot een...
Witte Wieven van Zwiep
Volgens oud volksgeloof verschenen bij het invallen van de duisternis op de Lochemse Berg – en elders in Oost-Nederland – Witte Wieven. Dat waren vrouwelijke...
Het laatste stukje kerkenpad in Puiflijk
In het dorp Puiflijk is nog een laatste stuk kerkenpad te vinden. Deze is gelegen tussen de Houtsestraat en de Kerkstraat. De paden zijn ontstaan...
Mandenmakerij: een harde wereld
Mijn vader had vroeger een mandenmakerij. Na de oorlog had hij dit bedrijf, samen met drie broers overgenomen van zijn vader. Van 1955 tot 1973...
Vetpriezen
In de Achterhoek en Twente werd in november gedronken op een geslacht varken. Lees over de traditie en hoe deze hoog wordt gehouden in Erve...
De monniken van St. Walrick
Sinds 2008 trekt een gezelschap gehuld in monnikspijen één maal per jaar door de landerijen bij de verlaten kapelruïne van Sint-Walrick in Overasselt bij Nijmegen....
Aanzegger, Aanspreker, Begrafenisondernemer
Even vooraf: Mijn vader was timmerman in ons kleine dorp. Hij was hiermee gestart na zijn huwelijk. Hij kocht een klein boerderijtje, waar...
Palmpasen
De zondag voor Pasen heet in de katholieke kerk ‘Palmpasen”. Een dag die herinnerde aan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De priester zegende,...
Schaapscheerdersmaaltijd
De schaapscheerdersmaaltijd werd op veel plaatsen op de Veluwe gegeten na het scheren van de schaapskudde in Loenen, Elspeet, Rheden en Ede. Nu leeft deze...
De eerste Brug over de Waal
Op een avond in oktober in het jaar 1305 stond een grote groep ruiters voor de brug over de Waal. Onder hen Rutger: 18 jaar...
Sacramentsprocessie in Lobith
In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
Koningschieten
Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin. De vogel wordt onder...
Pakjes rondbrengen met paard en wagen
Mijn familie had vroeger een transportbedrijf in Arnhem. Wij brachten met paard en wagen de pakketjes rond. Ons huis was zo ingericht dat wij boven...
De laatste schaapherder van de Achterhoek
Wie kende destijds het Zwarte Veen beter dan "Wisselink Hendrik" die zeventig jaren van zijn leven met zijn kudde schapen over de heide zwierf. Hij...
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
De koolhazen
We weten allemaal dat de Lochemers van oudsher gek zijn op boerenkool. Dat is algemeen bekend. Wat niet bekend is en waar de Lochemers liever...
Zonder snert en koeienstront geen “Leste Mert”
De eerste donderdag na Allerzielen is elk jaar 'Leste Mert', de grote dag voor Druten en het hele Land van Maas en Waal.
Zo ontstond 'Oldebroek'
Een van oudste bewoningen lag aan de oostkant van Oldebroek. Die woningen bestonden uit plaggenhutten waarin mens en dier woonden. Bij die plaggenhutten stond één...
Een pinksterpop op ons dak
In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Pottenbakken
Het ambacht pottenbakken is al eeuwen oud. Werden eerst de potten gemaakt met de hand, later werden ze op de schopschijf gedraaid. De potten waren...
Verlichtingsdagen in Aalst
De Verlichtingsdagen in Aalst bij Zaltbommel zijn al 45 jaar een echte traditie en worden elke twee jaar in september gehouden. De Verlichtingsdagen zijn ongeveer...
Optocht met historische tractoren
Vrouwen van Aait Vedan: gekker op de trekker! Jaarlijks trekken de vrouwen van Oosterhuizen, een klein dorp bij Apeldoorn, er een middag op uit met...
De witte juffer van Kernhem
Aan de rand van Ede, op de grens met de gemeente Lunteren, ligt een landgoed, Kernhem genaamd. Het landhuis op het landgoed, is gebouwd in...
De kruisheer van de Nevelhorst
Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
De koortsboom in Overasselt
Aan de eik bij de ruïne St. Walrick in Overasselt zijn reepjes textiel geknoopt. Niet zo lang geleden was de kapel het einddoel van pelgrimages....
Dobbelen om sinterklaaslekkernijen
De arbeiders op de Veluwe hadden het in het begin van de vorige eeuw niet breed. Het kopen van Sinterklaaslekkernijen, laat staan dito cadeaus konden...
De witte juffer van Kwadenoord
Op kasteel Grunsfoort bij Renkum daar woonde in vroeger tijden een adellijk heer met zijn vrouw. Dat was een heel vervelende kerel die de mensen...
Arnhemse meisjes
Als opgroeiende jongeman kwam ik in Arnhem wonen. Over Arnhemse meisjes had ik nog geen enkel notie. Maar toen ik op de dag thuisgekomen gevraagd...
De Westerbouwing
Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
Klootschieten
De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
Ada van Andelst
Lees en bekijk het verhaal van Ada van Andelst, haar hebzuchtige prins, en de klok van Herveld.
't Olde Wief binnenhalen
Tegenwoordig gebeurt de oogst met grote machines en is veel minder mankracht nodig dan vroeger. Het is moeilijk voor te stellen hoe hard er vroeger...
De weerwolf van Millingen
Het dorp Millingen aan de Rijn lag er uitgestorven bij. Pikdonker was de nieuwe maan en nergens zag je ook maar een straaltje licht. Alleen,...
'Jenne met de benne' op kerstavond
Kerstavond, ook wel deelavondje genoemd, omdat dan de noten en appels verdeeld werden.
De bedrogen duivel
In de buurt van Lichtenvoorde waren eens een paar jongens in een café aan het kaarten. Het ging er grof aan toe en een van...
De modelbotter
De modellen van de scheepjes (Botter) werden vroeger meestal door de schippers van de botter zelf gemaakt. Vaak was dat om wat extra verdienste te...
Koningschieten Brinkheurne
Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin.
Eigen pan en papier mee naar de slager
Er is niets nieuws onder de zon. Alleen de oorzaken zijn vaak heel anders.
De Klokkenmaker
Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
De buurt uitschieten
De bruid die niet in het dorp trouwt en elders gaat wonen, wordt "de buurte uitgeschoten".
Een traditionele Achterhoekse bruiloft
Harm en Mielke van Egmond trouwden in 2007 in Haarlo volgens de Achterhoekse tradities van 1900.
Pakjesavond met brokken chocolade
Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Zingen onder de Pinksterkroon
Over Pinkstergebruiken schreef de streekschrijver Hendrik Odink (1889-1973) op 23 mei 1958 het onderstaande verhaal in het dagblad Tubantia: “In de kerkelijke archivalia van...
Het doodshemd bleef in de kast
In Erve Brooks, een oude Saksische boerderij in Gelselaar uit 1475, staat nog een oude oude linnenkast. Daar ligt naast zelfgesponnen linnen ook nog iets...
De buurtwinkel
Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Er waren echter altijd zaken die...
Slepen met oud & nieuw
Op oudejaarsavond was het een grote traditie, wat ik zelf ook nog meegemaakt heb toen ik de snotneuzentijd ontgroeid was, dat je ging slepen. Want...
Roggebroodweging
Een eeuwenoude traditie herleeft jaarlijks op Hemelvaartsdag, het wegen van het roggebrood bij de Muldersfluite tussen Hengelo (Gld) en Zelhem.
Koninginnedag in Arnhem
Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
Gezegdes uit het boerenleven
Boerderijmuseum De Lebbenbrugge in Borculo is een historisch boerderij en geeft je een kijkje in het boerenleven van de twintigste eeuw. Er zijn allerlei voorwerpen...
De Spookpaarden
Iedereen die woont achter de dijk, die weet het. De Waal is niet te vertrouwen. ‘s Zomers kan-ie traag door ’t oneindig laagland gaan, maar...
Steltlopen in Didam
In vroeger tijden werden stelten gebruikt om ondergelopen land door te waden of om op hoogte te werken. Later groeide het steltlopen uit tot een...
Witte Wieven van Zwiep
Volgens oud volksgeloof verschenen bij het invallen van de duisternis op de Lochemse Berg – en elders in Oost-Nederland – Witte Wieven. Dat waren vrouwelijke...
Het laatste stukje kerkenpad in Puiflijk
In het dorp Puiflijk is nog een laatste stuk kerkenpad te vinden. Deze is gelegen tussen de Houtsestraat en de Kerkstraat. De paden zijn ontstaan...
Mandenmakerij: een harde wereld
Mijn vader had vroeger een mandenmakerij. Na de oorlog had hij dit bedrijf, samen met drie broers overgenomen van zijn vader. Van 1955 tot 1973...
Vetpriezen
In de Achterhoek en Twente werd in november gedronken op een geslacht varken. Lees over de traditie en hoe deze hoog wordt gehouden in Erve...
De monniken van St. Walrick
Sinds 2008 trekt een gezelschap gehuld in monnikspijen één maal per jaar door de landerijen bij de verlaten kapelruïne van Sint-Walrick in Overasselt bij Nijmegen....
Aanzegger, Aanspreker, Begrafenisondernemer
Even vooraf: Mijn vader was timmerman in ons kleine dorp. Hij was hiermee gestart na zijn huwelijk. Hij kocht een klein boerderijtje, waar...
Palmpasen
De zondag voor Pasen heet in de katholieke kerk ‘Palmpasen”. Een dag die herinnerde aan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De priester zegende,...
Schaapscheerdersmaaltijd
De schaapscheerdersmaaltijd werd op veel plaatsen op de Veluwe gegeten na het scheren van de schaapskudde in Loenen, Elspeet, Rheden en Ede. Nu leeft deze...
De eerste Brug over de Waal
Op een avond in oktober in het jaar 1305 stond een grote groep ruiters voor de brug over de Waal. Onder hen Rutger: 18 jaar...
Sacramentsprocessie in Lobith
In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
Koningschieten
Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin. De vogel wordt onder...
Pakjes rondbrengen met paard en wagen
Mijn familie had vroeger een transportbedrijf in Arnhem. Wij brachten met paard en wagen de pakketjes rond. Ons huis was zo ingericht dat wij boven...
De laatste schaapherder van de Achterhoek
Wie kende destijds het Zwarte Veen beter dan "Wisselink Hendrik" die zeventig jaren van zijn leven met zijn kudde schapen over de heide zwierf. Hij...
Twee mannen met elkaar in de onecht verbonden
Hallo beste mensen, mogen we ons even voorstellen? Wij zijn Herman en Rene, wij zijn in 2015 gekozen als boerenpaar van carnavalsvereniging "De Braoiers" uit...
De koolhazen
We weten allemaal dat de Lochemers van oudsher gek zijn op boerenkool. Dat is algemeen bekend. Wat niet bekend is en waar de Lochemers liever...
Zonder snert en koeienstront geen “Leste Mert”
De eerste donderdag na Allerzielen is elk jaar 'Leste Mert', de grote dag voor Druten en het hele Land van Maas en Waal.
Zo ontstond 'Oldebroek'
Een van oudste bewoningen lag aan de oostkant van Oldebroek. Die woningen bestonden uit plaggenhutten waarin mens en dier woonden. Bij die plaggenhutten stond één...
Een pinksterpop op ons dak
In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Pottenbakken
Het ambacht pottenbakken is al eeuwen oud. Werden eerst de potten gemaakt met de hand, later werden ze op de schopschijf gedraaid. De potten waren...
Verlichtingsdagen in Aalst
De Verlichtingsdagen in Aalst bij Zaltbommel zijn al 45 jaar een echte traditie en worden elke twee jaar in september gehouden. De Verlichtingsdagen zijn ongeveer...
Optocht met historische tractoren
Vrouwen van Aait Vedan: gekker op de trekker! Jaarlijks trekken de vrouwen van Oosterhuizen, een klein dorp bij Apeldoorn, er een middag op uit met...
De witte juffer van Kernhem
Aan de rand van Ede, op de grens met de gemeente Lunteren, ligt een landgoed, Kernhem genaamd. Het landhuis op het landgoed, is gebouwd in...
De kruisheer van de Nevelhorst
Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
De koortsboom in Overasselt
Aan de eik bij de ruïne St. Walrick in Overasselt zijn reepjes textiel geknoopt. Niet zo lang geleden was de kapel het einddoel van pelgrimages....
Dobbelen om sinterklaaslekkernijen
De arbeiders op de Veluwe hadden het in het begin van de vorige eeuw niet breed. Het kopen van Sinterklaaslekkernijen, laat staan dito cadeaus konden...
De witte juffer van Kwadenoord
Op kasteel Grunsfoort bij Renkum daar woonde in vroeger tijden een adellijk heer met zijn vrouw. Dat was een heel vervelende kerel die de mensen...
Arnhemse meisjes
Als opgroeiende jongeman kwam ik in Arnhem wonen. Over Arnhemse meisjes had ik nog geen enkel notie. Maar toen ik op de dag thuisgekomen gevraagd...
De Westerbouwing
Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
Klootschieten
De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
Ada van Andelst
Lees en bekijk het verhaal van Ada van Andelst, haar hebzuchtige prins, en de klok van Herveld.
't Olde Wief binnenhalen
Tegenwoordig gebeurt de oogst met grote machines en is veel minder mankracht nodig dan vroeger. Het is moeilijk voor te stellen hoe hard er vroeger...
De weerwolf van Millingen
Het dorp Millingen aan de Rijn lag er uitgestorven bij. Pikdonker was de nieuwe maan en nergens zag je ook maar een straaltje licht. Alleen,...
'Jenne met de benne' op kerstavond
Kerstavond, ook wel deelavondje genoemd, omdat dan de noten en appels verdeeld werden.
De bedrogen duivel
In de buurt van Lichtenvoorde waren eens een paar jongens in een café aan het kaarten. Het ging er grof aan toe en een van...
De modelbotter
De modellen van de scheepjes (Botter) werden vroeger meestal door de schippers van de botter zelf gemaakt. Vaak was dat om wat extra verdienste te...
Koningschieten Brinkheurne
Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin.
Eigen pan en papier mee naar de slager
Er is niets nieuws onder de zon. Alleen de oorzaken zijn vaak heel anders.
De Klokkenmaker
Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
De buurt uitschieten
De bruid die niet in het dorp trouwt en elders gaat wonen, wordt "de buurte uitgeschoten".
Een traditionele Achterhoekse bruiloft
Harm en Mielke van Egmond trouwden in 2007 in Haarlo volgens de Achterhoekse tradities van 1900.
Pakjesavond met brokken chocolade
Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Zingen onder de Pinksterkroon
Over Pinkstergebruiken schreef de streekschrijver Hendrik Odink (1889-1973) op 23 mei 1958 het onderstaande verhaal in het dagblad Tubantia: “In de kerkelijke archivalia van...
Het doodshemd bleef in de kast
In Erve Brooks, een oude Saksische boerderij in Gelselaar uit 1475, staat nog een oude oude linnenkast. Daar ligt naast zelfgesponnen linnen ook nog iets...
De buurtwinkel
Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Er waren echter altijd zaken die...
Slepen met oud & nieuw
Op oudejaarsavond was het een grote traditie, wat ik zelf ook nog meegemaakt heb toen ik de snotneuzentijd ontgroeid was, dat je ging slepen. Want...
Roggebroodweging
Een eeuwenoude traditie herleeft jaarlijks op Hemelvaartsdag, het wegen van het roggebrood bij de Muldersfluite tussen Hengelo (Gld) en Zelhem.
Koninginnedag in Arnhem
Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
Gezegdes uit het boerenleven
Boerderijmuseum De Lebbenbrugge in Borculo is een historisch boerderij en geeft je een kijkje in het boerenleven van de twintigste eeuw. Er zijn allerlei voorwerpen...
