Rome in stuc

De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land.

In 1780 woedt een brand in het kasteel. Daarna laat Johan Frederik Willem van Spaen verschillende veranderingen in het interieur doorvoeren. De meest ingrijpende is de aanleg van de stuczaal: een indrukwekkende ruimte met een hoogte van twee verdiepingen.

Rome in stuc

Het decoratieprogramma van de zaal is voor Nederlandse begrippen ongekend rijk. De reis naar Italië die Van Spaen maakt, is daarbij van doorslaggevende betekenis. Alle wanden en het gewelfde plafond zijn voorzien van stucornamenten. Gezichten op Rome, met bekende Romeinse oudheden, vormen de decoraties op de wanden. Het reliëf en de detaillering van het stucwerk zijn bijzonder fraai. De kosten van de stuczaal zijn terug te vinden in de kasboeken van Van Spaen. Daarin komt ook de naam Bader voor, die hier als stukadoor werkt.

Piranesi aan de IJssel

Johan Frederik Willem van Spaen maakt als onderdeel van zijn opvoeding en scholing een een 'Grand Tour'. Zijn belangrijkste reisdoel is Italië. Tijdens zijn verblijf in Rome bezoekt hij het atelier van de kunstenaar G.B. Piranesi. In zijn reisverslag tekent Van Spaen op dat hij diens prenten exorbitant duur vindt. Toch koopt Van Spaen zes prenten aan. Het zijn deze prenten die het uiterlijk van de stuczaal gaan bepalen. Aan de wanden van de grote zaal zijn de zes prenten driedimensionaal in stuc vertaald.

Kostelijk meubilair

De stuczaal ademt de sfeer van een Italiaanse 'salone'. De vloer van de zaal is een fraaie, ingelegde parketvloer, die ook uit de tijd van J.F.W. van Spaen dateert. In de negentiende eeuw wordt de zaal voorzien van een indrukwekkende, vergulde kroonluchter. De Arnhemse firma De Bruijn levert in 1879 de omvangrijke serie wit-vergulde meubelen. Mogelijk levert de Arnhemse architect L.H. Eberson het ontwerp. Eberson is al vanaf 1852 actief op Biljoen. Hij maakt ontwerpen voor de brug, de entree en een schouwpartij. Ook ontwerpt hij elementen voor het park: een manege, kippenhok, rustieke bruggen en een tuinpaviljoen.