Gerritje Reerink

Om het hoofd boven water te houden verhuisde Gerritje in 1865 naar haar familie in het goedkopere Lochem. Ze nam het initiatief om ook in Lochem weer een leerlooierij te beginnen, nu met de hulp van twee zoons, Marinus en Gerrit, nadat zij hen eerst op stage bij concurrenten had gestuurd in Duitsland, België en Frankrijk.

Leerlooierijen

In de Lochemse registers van die tijd komen flink wat leerlooiers voor en veel van hen waren Reerinks, onder wie ooms en neven van Gerritje. Maar in alle gevallen ging het om bedoeninkjes aan huis of in een schuur en niet om bedrijven op industriële schaal.

Ondernemers

Dan was de leerfabriek van Naeff die in 1867 officieel werd opgericht van een andere orde. De twee zoons ontpopten zich als rasechte ondernemers, wetende dat om succes te hebben in een moordende concurrentie, je in iets moest uitblinken. Dat deden ze door zich te beperken tot een veel gevraagd product en daarmee de beste te worden. Hun keuze was de drijfriem.

Prijzen

Want in het opkomende stoomtijdperk waren wereldwijd heel veel drijfriemen nodig om de krachten van de stoommachines over te brengen, via een lange as door de fabrieken, naar de productiemachines. Die drijfriemen werden op heel veel beurzen en tentoonstellingen getoond en beoordeeld. De vele prijzen die die riemen kregen werden meestal vol trots afgebeeld met behulp van de verworven medailles op het eigen briefpapier. Drijfriemen die zeer slijtvast waren en weinig rek vertoonden.

Kroonleder

Het liep allemaal zo voorspoedig dat in 1907 een grote, nieuwe, fabriek gebouwd kon worden. Begonnen in 1867 met 2 werkkrachten, zouden er vanaf dat moment meer dan 250 arbeiders werkzaam zijn in een bedrijf met de fraaie naam “De Eerste Nederlandse Kroonlederfabriek”.

Gemeenschap

Beide broers hebben veel betekend voor de Lochemse gemeenschap. Marinus was naast industrieel ook projectontwikkelaar en mede-initiatiefnemer van de villawijk “Berkeloord”. Ook was hij betrokken bij het Volkshuis, het Ziekenhuis en de Remonstrantse kerk. Gerrit was jarenlang wethouder en schonk in 1903 het carillon in de Gudulatoren. Inclusief de daarvoor nodige hogere torenspits.

Meer leer

Het succes van leerfabriek Naeff bracht concurrenten ertoe ook op industriële schaal te gaan leerlooien. Zo kwamen er leerfabrieken van (een andere) Reerink en gebroeders Postel. Maar in omvang en bekendheid hebben die nooit kunnen tippen aan de fabriek van Naeff. Halverwege de twintigste eeuw werd leer in de meeste toepassingen vervangen door kunststof. De leerindustrie in Lochem was voorbij.

Zie ook de websites van HG Lochem Laren Barchem & De Elf Marken.

Rechten

Focko De Zee 2021, CC-BY-NC-SA