Het kasteel van de Heren van Groesbeek

Late Middeleeuwen

Het kasteel en de dorpskerk afgebeeld op de boskaart van Thomas Witteroos, getekend in 1570.

Kaart van de Heerlijkheid Groesbeek van J. van Aarden uit 1768 met in rood aangegeven de plattegronden van kerk en kasteel.

Foto 2/2

In de kom van het Groesbeekse dorp, bij de Hoflaan, heeft een klein kasteel gestaan. Door opgravingen zijn we veel te weten gekomen.

Houten woontoren

Het eerste bouwwerk op die plaats is een houten woontoren. Die staat op een kunstmatig eilandje midden in het moerassige stroomgebied van de Groes-beek. De woontoren is rond 1260 gebouwd en is ruim zes bij zes meter groot. Hoe hoog de toren is, weten we niet.

Donjon

De houten toren wordt veertig jaar later vervangen door een stenen gebouw. Deze woontoren wordt donjon genoemd. Om de toren bouwen de ridders een ringmuur als extra bescherming.

Kasteelheren

De ridders zijn de Heren van Groesbeek en hun families. In de 16e eeuw bouwen de Heren van Groesbeek een nieuw en groter kasteel. Om het kasteel loopt een dubbele gracht. Het water komt van de Groes-beek. Wat verderop zijn grote visvijvers. De familie is rijker en machtiger geworden. Ze bezit ook kastelen in Heumen, Malden en Beek. Rond 1620 vertrekt de laatste Heer van Groesbeek naar Luik.

Hergebruik

Het kasteel raakt in verval. Op de fundamenten wordt in 1770 het huis van de rentmeester gebouwd. Stenen van het kasteel kun je nu nog zien in een nagebouwde muur op de plek van het kasteel bij Mariëndaal.

Bronnen en verder lezen:

P.J.M. te Boekhorst, Van Rijkshof tot Renthuis (Groesbeek 1995).
J. Mooren e.a., Definitief Archeologisch Onderzoek, BAAC rapport 0.034 (mei 2006).

Dit is een venster uit de Canon van Groesbeek. Klik hier om het volgende venster te lezen.