Heerlijkheid Groesbeek in de verkoop

De laatste Heer van Groesbeek

Vanaf dat jaar spreekt de Heer van Groesbeek ook vonnissen uit. Hij kan zelfs mensen veroordelen tot de galg op de Galgenhei. Omdat het rechten van de heer zijn, noemt men die 'heerlijke rechten'. Het gebied waar die rechten gelden, heet 'Heerlijkheid'. Groesbeek is zo’n heerlijkheid. De laatste Heer van Groesbeek heet ook Johan. Hij krijgt geen zoon. Wel een dochter, die trouwt met edelman Johan van Merode. Na haar dood sterft de adellijke familienaam 'Van Groesbeek' uit. De heerlijke rechten gaan over op andere families. De nieuwe ‘Heren van Groesbeek’ wonen hier helemaal niet. Zij ontvangen wel de inkomsten uit de rechten.

Armengeld

Na 1750 komen er klachten over de rechtspraak in Groesbeek. In 1768 besluit de laatste eigenaar de Heerlijkheid Groesbeek aan de Staten van Gelderland te verkopen. Een deel van het geld is voor de armen bestemd. Tot de Franse Tijd zijn de Staten van Gelderland de 'Heer van Groesbeek'. In 1798 komt er voor altijd een einde aan de heerlijkheid. Groesbeek wordt dan een gemeente. Dat blijft zo tot 2014. Dan wordt Groesbeek samengevoegd met Ubbergen en Millingen tot de gemeente 'Berg en Dal'.

Bronnen en verder lezen:

• H. Biemans, 'Criminele momenten in de geschiedenis van Groesbeek', in: A. Bosch en J. Schmiermann (red.), Van Gronspech tot Groesbeek. Fragmenten uit een lokaal verleden 1040-1940 (Nijmegen/Groesbeek 1991), p. 109-122

Dit is een venster uit de Canon van Groesbeek. Klik hier om het volgende venster te lezen.

Rechten

Vereniging Heemkundekring Groesbeek, CC-BY-NC