Verhaal van Gelderland

In deze Verhaal van Gelderland-special verzamelt mijnGelderland alle verhalen die zijn ingediend in het kader van het Verhaal van Gelderland.

Lees intro

56 verhalen
Bekijk volledige kaart
Schrijftafel in het appartement van Sam van Deventer en Wim Kröller in Bremen © Kröller-Müller Museum CC0
Brieven aan Sam
<p>‘Wat zal mijn afwaschkastje mooi worden, Sam, een echt juweeltje.’ In haar brieven aan Sam van Deventer sprak Helene Kröller Müller vaak haar liefde en...
Liudgerkapel op terrein museum Smedekinck © Smedekinck CC-BY-NC-SA
Liudger (742-809)
<p>Liudger stamde uit een voorname Friese familie. Hij werd in Zuilen bij Utrecht geboren in 742 n.C. Zijn familie had de Saksische traditie doorbroken en...
De Huissense Umdracht in 1907 © Emile Smit, CC-BY-NC-SA
De Huissense Umdracht
<p>Al zo’n vierhonderd jaar trekt jaarlijks een processie door het stadje Huissen. Officieel heet die de Huissense Omdracht, maar in het grenslanddialect spreekt men van...
Begin van de ontruiming © CC0
Opstand in de Piersonstraat
<p>Op 15 februari 1981 bouwden krakers barricades in het centrum van Nijmegen die standhielden totdat ze een week later door een overmacht aan politie en...
De toonzalen van de L.O.V. in Oosterbeek - Hoekhuis (1911) © Stichting erfgoed meubelfabriek L.O.V.
Een bijzondere Oosterbeekse meubelfabriek
<p>De N.V. Labor Omnia Vincit (kortweg LOV) was een bekende meubelfabriek in Oosterbeek die naam heeft gemaakt in de geschiedenis van de Nederlandse toegepaste...
Een ouderwets kippenhok van Schimmel’s Broederij aan de Barneveldse Amersfoortsestraat. De foto is gemaakt rond 1925 en de kippen zijn waarschijnlijk Barnevelders. Bron: Gemeentearchief Barneveld
Pluimvee-industrie in Barneveld
<p>De pluimveehouderij was in de vroegere eeuwen voor de meeste landbouwers een bijverdienste. Er werden een paar kippen gehouden. De eieren die niet voor eigen...
Frederik Louis Willem baron van Brakell van den Eng © Via Biografisch Woordenboek, bron: Iconografisch Bureau, Den Haag
Baron van Brakell, landbouwvernieuwer en sociaal bewogen ‘ijsbreker’
<p>Geboren in het Gelderse Rijswijk in 1788, vestigde Frederik Louis Willem, baron van Brakell zich in 1809 in het Betuwse Lienden op een boerderij die...
Gravure van J. van Call, circa 1694-1697 © Paleis het Loo/PD
Van Het Loo naar Londen
<p>Het verhaal van stadhouder en koning Willem en koningin Mary Stuart is een verhaal met twee gezichten. Het is een liefdesgeschiedenis tussen een prins met...
Romeinse soldaat met  speer, kuras en schild, ca. 1600-1630 © Kröller-Müller Museum CC0
Passie voor tegels
<p>Kort voor kerst 1912 stuurde Helene Kröller Müller (1869-1939) enkele geschenken naar haar jonge vertrouweling Sam van Deventer. In een brief van 21 december schreef...
Al in 1984 werd in Rees een monument opgericht ter herdenking van zowel de weggevoerde Joden als de dwangarbeiders in het kamp.
De dwangarbeiders van kamp Rees
<p>In het zuiden van de Gelderse Achterhoek ligt het dorp Megchelen, aan drie kanten omgeven door Duits grondgebied. In de late avond van december 1944...
Het wapen van Bergh voorin het vijftiende-eeuwse handschrift © Huis Bergh
De oudste kroniek van Gelre
<p>In 2017 kocht Kasteel Huis Bergh een uitzonderlijk handschrift met een imposante verzameling geïllustreerde kronieken, of geschiedverhalen. Elke afzonderlijke kroniek is voorzien van een gekleurde...
Familiewapen Henny © CC-BY 4.0
Carel Henny uit Velp
<p>Na de slag bij Leipzig op 18 oktober 1813 rukte het Pruisische legerkorps onder Opperbevelhebber Von Bülow via Hannover op naar Nederland om de Fransen...
IJsberg opgestuwd tegen de waalbandijk bij Ochten, gravure van Roeland van Eynden uit 1789 in 1789 © Rijksmuseum PD
In de ban van de ringdijk
<p>In 1321 schrijft Reinald II van Gelre een Landtbrief waarin hij voor het hele gebied tussen Maas en Waal dé oplossing tegen wateroverlast presenteert. Er...
Portret van Jacob Mom, door Crispijn van de Passe (1574 - 1637) © Rijksmuseum/CC 1.0
Jacob Mom als landverrader?
<p>Jacob Mom werd in 1569 geboren in Puiflijk. In 1588 werd hij op negentienjarige leeftijd Ambtman van Maas en Waal. Met zijn benoeming trad...
Provinciale Gelderse en Nijmeegse Courant, 13-2-1861 © Via Regionaal Archief Nijmegen/CC0
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Entree van de toren van de Eusebiuskerk © Pauline Zwetheul - CC-BY-SA
Een chronogram boven de kerkdeuren
<p>In september 1994 werd, na een restauratie van drie jaar, de Eusebiustoren weer in gebruik genomen. Dit moment viel samen met de herdenking van 50...
Het monumentje na renovatie met zinken hoed © Oudheidkundige Kring Rheden-Rozendaal, CC-BY 4.0
Het Gelders Waterloo monument
<p>In het Staatkundig Dagblad van dinsdag 7 december 1813 staat het bericht dat Mr. Gerard van Hasselt op zaterdag 4 december de Velpenaren heeft opgeroepen...
Hoogstam fruitbomen met rondscharrelende varkens in Tiel (ca. 1940) © Fotocollectie Regionaal Archief Rivierenland (0670-M1020)
Ontwikkeling van de fruitteelt in het rivierengebied
<p>In de zeventiende eeuw werd de Betuwe de 'gemeyne appelkelder van Holland en Vriesland' genoemd. In 1897 werd deze streek in een tuinbouwblad betiteld als...
Helene Kröller-Müller © Het Nationale Park De Hoge Veluwe
Een van de rijkste vrouwen van Nederland
<p>Helene Emma Laura Juliane Müller wordt in het Duitse Horst geboren. In Düsseldorf leert ze de Nederlandse zakenman Anton Kröller kennen en in 1888 besluiten...
Interieur van de St. Werenfriduskerk in Zieuwent. © RCE cc-by-sa 4.0
De St. Werenfriduskerk in Zieuwent
<p>Midden in het land tussen Ruurlo en Lichtenvoorde ligt het gehucht Zieuwent. Het dorpje werd reeds genoemd in het jaar 1059 en is ontstaan op...
De Heelweg tijdens WO II; helemaal rechts zien we café Stolte en verder links een Duits douanekantoor © S. Rexwinkel
Dinxperlo en de mensen aan de grens
<p>Dinxperlo, een dorp aan de Nederlands-Duitse grens, wordt slechts door een straat, de Heelweg/Hellweg, gescheiden van de aangrenzende Duitse gemeente Suderwick. De grens speelde geen...
Camping en bungalowpark Ackersate in Voorthuizen aan het eind van de jaren 70. Collectie Gemeentearchief Barneveld
Korte geschiedenis van toerisme in Voorthuizen
<p>Het toerisme is voor de gemeente Barneveld een factor van economisch belang. Hét gemeentelijke vakantiecentrum is Voorthuizen. In de zomermaanden verdubbelt de bevolking in aantal...
De Ijzergieter © C. Ellfers, Collectie Gelderland, DRU
IJzerproductie in de Oude IJsselstreek
<p>In de bodem van Oost-Nederland komt veel ijzeroer voor van hoge kwaliteit. Om kwalitatief hoogwaardig ijzer te kunnen maken is echter meer nodig. Zoals kalksteen,...
Daalhuizen, huize Van Hasselt © CC-BY 4.0
De eerste archivaris van Gelderland
<p>Gerard van Hasselt groeide samen met zijn oudere broer Johan Conrad (1749-1804) – een ouder zusje werd slechts één jaar – op in het ouderlijk...
Detail van het epitaaf © G. Th. Delemarre cc-by-sa
Het epitaaf van Joost van Sasbout
<p>Jodocus (Joost) van Sasbout werd in 1487 te Delft geboren. Hij was destijds bekend rechtsgeleerde en president van de rechtbank. In 1543 werd Sasbout door...
Het bordje over de landweer bij Schaveren © Bordje is van Geldersch Landschap & Kasteelen, foto van het bordje door Ad Smulders
Landweren op de Noord-Veluwe? Ja!
<p>Landweren kennen we op diverse plekken in Nederland. Dat er ook in Gelderland en zelfs op de Noord-Veluwe te vinden zijn, is bijzonder.</p>
Monument bij de plek waar Olmius zijn onderneming begon © Rob de Redelijkheid, CC-BY-NC
IJzerindustrie begint in de Achterhoek
<p>Als in 1689 Josias Olmius van de Staten van Zutphen en de Stad Doetinchem toestemming krijgt voor het delven van ijzeroer en het plaatsen van...
IJsberg opgestuwd tegen de Waaldijk bij Ochten © Roeland van Eynden, 1789. Rijksmuseum - PD
De gesel van het water
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Droebel de Wopereis © Collectie Oudheidkundige Vereniging Zuwent
Droebeldorp Zieuwent
<p>In het Zieuwentse landschap vallen al snel de groepjes boerderijen op, omgeven door uitgestrekte weilanden. Het zijn clusters van twee, drie, hooguit vier boerderijen. Ze...
Buste van Wilma Vermaat in Beekbergen © Evanherk/Wikipedia - CC BY-SA 3.0
Het leven van schrijfster Wilma Vermaat
<p>Wilma Vermaat leefde van 1873 tot 1967 en woonde een groot gedeelte van haar leven in het buurtschap Oosterhuizen bij Beekbergen. Vanuit haar schrijfhut op...
Harnas en praalgraf Karel van Egmond © Jan Adelaar cc-by-sa
Het leven van Karel van Egmond
<p>Karel werd geboren op 9 november 1467 te Grave samen met zijn tweelingzus Phillipa. Zijn moeder Catharina van Bourbon overleed twee jaar later. Zijn vader...
Panorama met Walburgiskerk en Drogenapstoren vanaf de Martinetsingel te Zutphen © mijnGelderland CC-BY-SA
Walburgiskerk in de vuurlinie
<p>In de zestiende eeuw liepen de spanningen tussen de stad Zutphen en hertog Karel van Egmond hoog op. Toen men vreesde dat Gelre verscheurd zou...
Het Bethanie handschrift. © PD.
Getijdenboek van Margariet Block
<p>De kopiiste Margariet Block behoorde tot het klooster van Bethanië. Het was een regularissenklooster dat rond 1404 -1405 gesticht werd door Hendrik Gouda uit Zwolle.</p>
De moord op Godfried de Noorman, door Jacobus van Dijck (1817-1896) © PD
Godfried’s liefde voor Gelre
<p>Het is dinsdag 21 juli 882. Na een tweeweekse vruchteloze belegering van Noormannenkamp Ascloha, centraal gelegen langs waterwegen en oude Romeinse heerbanen in het huidige...
Bisschop Hamer (detail glas-in-loodraam Bisschop Hamerhuis Nijmegen) © Frans Hamer
Ferdinand Hamer (Nijmegen 1840 – China 1900)
<p>Ferdinand Hamer werd op 21 augustus 1840 geboren in een kleine kruidenierswoning, Molenstraat 122 in Nijmegen. Uiteindelijk stierf hij in 1900, tijdens de Boksersopstand in...
Nieuwe ruilverkavelingsboerderij bij Tiel © Fotocollectie Regionaal Archief Rivierenland (0670-M7335)
Revolutionaire streekverbetering in het Rivierengebied na de oorlog
<p>Direct na de Tweede Wereldoorlog startte een revolutionaire streekverbetering in het Rivierengebied. Deze werd gevoed door wederopbouw, ruilverkaveling en aandacht voor welzijn en opleiding van...
‘De wachter aan onze grenzen. De cholera houdt de vijand buiten de deur’ (1866, Alexander Ver Huell). © Gelders Archief CC-BY
De cholera in Gelderland
<p>Op 17 augustus 1832 overleed Harmen Alberts Tuit, lid van de Groningse schutterij, in het militair hospitaal te Nijmegen aan de gevolgen van de ‘Aziatischen...
Al in 1984 werd in Rees een monument opgericht ter herdenking van zowel de weggevoerde Joden als de dwangarbeiders in het kamp.
Ds. A.G.H. Kroneman (1911-1998)
<p>Het verhaal van de spectaculaire ontvluchtingen uit Kamp Rees is tegelijkertijd het verhaal van mensen, die zich daar onder levensbedreigende omstandigheden voor hebben ingezet. Onder...
De haven van Elburg, 2020 © Richard Broekhuijzen, Wikipedia Commons, CC-BY 4.0
Hoe Elburg weer welvarend werd
<p>Elburg heeft door de eeuwen heen veel ups en downs gekend. Tussen de veertiende en zestiende eeuw maakte het deel uit van het Hanzeverbond. Een...
Tekening, Romeinse villa Ewijk © Gemeente Beuningen, 'Beuningen buitengewoon', CC-BY-NC
Eindelijk op eigen benen
<p>Vergeleken met andere delen van Nederland, is het Land tussen Maas en Waal lang achtergebleven. Dat is moeilijk te begrijpen voor een gebied met twee...
Evacuatie van de Wageningse bevolking op weg naar de boten in de Rijnhaven © Museum de Casteelse Poort te Wageningen
De Tweede Wereldoorlog in Wageningen, beleefd door Truus Jansen
<p>In de Tweede Wereldoorlog zijn de inwoners van Wageningen twee keer geëvacueerd. Dat overkwam ook Truus Jansen die twaalf jaar was toen de oorlog uitbrak....
Kaart van het Land van Maas en Waal (ca.1818), vervaardigd door M.J. De Man en M.A. Snoek en gegraveerd door C. van Baarsel © Gelders Archief/CC 1.0
'De maat van ons ongeluk is vol'
<p>Eeuwenlang werd het Gelderse rivierengebied geplaagd door armoede. Met name in Het Land van Maas en Waal was de situatie schrijnend. Tot de zeventiger jaren...
Mevrouw Jansen tijdens de oorlog © Privécollectie G.J. Jansen
De Tweede Wereldoorlog in Wageningen, beleefd door Truus Jansen
<p>In de Tweede Wereldoorlog zijn de inwoners van Wageningen twee keer geëvacueerd. Dat overkwam ook Truus Jansen die twaalf jaar was toen de oorlog uitbrak....
De opstelling van banken inzichtelijk gemaakt door de Ridders van Gelre (Gelredag 28-10-2017) © Ridders van Gelre (Omroep Gelderland)
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Mary II, de vrouw van Willem III © CC0
Een Nederlander als vorst in Engeland
<p>De Glorious Revolution was een geweldloze revolutie en met instemming van het parlement werden Willem en Mary koning en koningin. Het parlement wilde er echter...
Groesbekers hebben eeuwenlang in de bossen hout gesprokkeld. In de Katholieke Illustratie uit 1916 staan houtsprokkelaars die terugkeren uit het bos © Uit: Katholieke Illustratie (1916)
Een massaproces in Arnhem (1842)
<p>In de jaren veertig van de negentiende eeuw is jonkheer Jan van Nispen van Sevenaer commissaris voor het district Doesburg en Zevenaar. Een invloedrijk en...
De Proostdij in Zutphen met op de achtergrond de Walburgiskerk © mijnGelderland CC-BY-SA
Roerige tijden voor de St. Walburgiskerk en haar proosdij
<p>In de zestiende eeuw voert Karel van Egmond, hertog van Gelre en graaf van Zutphen, strijd om het blijven bestaan van het hertogdom Gelre. De...
Al in 1984 werd in Rees een monument opgericht ter herdenking van zowel de weggevoerde Joden als de dwangarbeiders in het kamp.
De ontsnapping uit Kamp Rees
<p>In het Duitse stadje Rees, op ca. acht kilometer afstand van het Nederlandse Megchelen, bevond zich een van de meest beruchte werkkampen uit het laatste...
Het echtpaar Kröller-Müller
Helene en haar geestelijk goed
<p>Het overgrote deel van de huidige collectie van het Kröller-Müller museum op de Veluwe danken we aan Helene Kröller-Müller (1869-1939). Haar kunstverzameling is een van...
Claes Heynenzoon © CC0
De Wapenboeken van Gelre en Beyeren
<p>Wanneer er in de middeleeuwen een groot aantal volledig in metaal gehulde mannen tegenover elkaar stonden, was het erg lastig onderscheid te maken tussen alle...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl