Het is dinsdag 21 juli 882. Na een tweeweekse vruchteloze belegering van Noormannenkamp Ascloha, centraal gelegen langs waterwegen en oude Romeinse heerbanen in het huidige Asselt in Midden-Limburg, sluiten de Deense kroonprins Godfried de Noorman en de Frankische Keizer Karel de Dikke een Pact. En het is een goed Pact voor de Noorman.
Godfried ontvangt goud en zilver, wordt leenman van de Frankische Keizer, laat zich dopen en huwt met blauw bloed, de Frankische prinses Gisela van Lotharingen. Echte liefde…? Wie zal het zeggen. In ieder geval hebben we hier te maken met een Noorman mét politieke ambities.
Als leider van 'het Grote Noormannenleger' heeft Godfried, in de beginjaren tachtig van de negende eeuw, flink huis gehouden in het Frankische gebied. Met een vloot drakenboten trok hij door deze streken van Neder-Lotharingen. Zo ook in de vier kwartieren van het latere hertogdom Gelre: het kwartier van Arnhem, het kwartier van Nijmegen, het kwartier van Zutphen en het kwartier van Roermond of Overkwartier. De bakermat van het graafschap Gelre bevond zich in Asselt vlak over de grens, in en rond de Duitse plaats Wassenberg. Daar waar de graaf van Gelre zijn bezittingen had.
Een verklaring voor de naam Gelre biedt de legende, dat twee jonge edelmannen een gruwelijke draak zouden hebben verslagen. Deze draak terroriseerde de omgeving van Geldern regelmatig. De mannen stichtten, na hun succesvolle strijd, ter plekke een burcht. En deze burcht noemden ze 'Gelre', vernoemd naar de ‘schreeuw’ van de draak "Gelre! Gelre! Gelre!".
Heeft deze legende iets te maken met Godfried’s liefde voor Gelre? Waarschijnlijk dat de legende berust op de Noormannen-gebeurtenissen in de negende eeuw, toen Godfried met z’n vikingen in hun kenmerkende schepen de rivieren Maas, Roer en Niers opvoeren, om de omgeving te plunderen. De Noormannen zijn toen niet verslagen, maar waarschijnlijk is het dat de voogden van Gelre, voor hun eigen PR, een voor hen positieve draai aan het verhaal gegeven hebben. Het woord 'Gelre' betekent in het oud-Noors overigens 'Schreeuw'.
En hoe verving het Godfried en Gisela? Ze kregen samen meerdere kinderen. Dus toch echte liefde? Met de politieke ambities van Godfried is het uiteindelijk niet zo goed afgelopen. Mei 885 wordt Godfried uitgenodigd voor een Keizerlijk overleg in Herispich, het huidige Spijk. Hij wordt verraden door één van zijn eigen vertrouwelingen en tijdens de bespreking ter plekke door politiek opponent Everhard de Sax met het zwaard vermoord. Met deze brute daad eindigt voor de Lage Landen de Vikingtijd en zou ‘de schreeuw van de draak' nooit meer in deze streken te horen zijn…
Geschreven door Victor Mostart. Trotse winnaar van de ‘Jos Venner Onderwijsprijs 2019’, voor het beste educatieve programma t.b.v. de bevordering van erfgoededucatie in Limburg.
Victor Mostart, CC-BY-NC