Kastelen

Ben jij een echte kasteelliefhebber? Van ruïnes tot trekpleisters, kom van alles te weten over de kastelen in Gelderland!

Lees intro

146 verhalen
Bekijk volledige kaart

Of je nu gefascineerd bent door imposante ruïnes of bestaande trekpleisters, deze route neemt je mee op een boeiende reis langs diverse kastelen in de regio. Verdiep je in de verhalen die deze majestueuze bouwwerken omringen en vergaar kennis over de intrigerende geschiedenis van kastelen en landhuizen in Gelderland.

Havezate Zwanenburg bij Vorchten zijaanzicht © Gelders Archief
Huis Zwanenburg in Vorchten bij Heerde
<p>Bij de IJssel aan de rand van de Veluwe brengen eerst kloosterbroeders de vruchtbare gronden in cultuur. Daarna ontstaan er ook enkele versterkte huizen met...
Gravure van  Kasteel Slangenburg © Collectie Gelderland in Beeld, GDC007000334
Kasteel Slangenburg bij Doetinchem
<p>Halverwege de veertiende eeuw komt voor het eerst Slangenburg in beeld onder eigenaar Thomas van Baer. De naam lijkt een verbastering van ‘Slingeburcht’ omdat het...
Gezicht op paleis Het Loo, Cornelis de Kruyff, 1784 - 1828. © Cornelis de Kruyff, Collectie Rijksmuseum, PD.
Paleis Het Loo, een machtig jachtpaleis
<p>Op de zandgronden van de Veluwe vond Stadhouder Willem III (1650-1702) een uitstekende plaats voor zijn jachtpaleis Het Loo. De omgeving bestond uit uitgestrekte heidevelden...
Huis te Hoevelaken getekend door Cornelis Pronk tussen 1731-1784 © Rijksmuseum, PDM
Kasteel Hoevelaken in Nijkerk
<p>Het grensstadje Nijkerk krijgt in 1413 stadsrechten. Hertog Arnoud van Gelre laat een blokhuis bouwen om de strategisch gelegen plaats te verdedigen tegen aanvallen uit...
De Motte van de burcht Mergelp op de Duivelsberg © Romaine CC0
De Duivelsberg te Ubbergen
<p>Langs de strategisch gelegen Nijmeegse stuwwal aan de Waal worden rond het jaar 1000 twee mottes (verdedigingsheuvels) aangelegd. In de middeleeuwen vormt Ubbergen een grensgebied...
Het hoofdgebouw van slot Well in 2014. © Monique van der Steen, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed via CollectieGelderland
Slot Well in Maasdriel
<p>De loop van de rivier de Maas in de Bommelerwaard verandert in de middeleeuwen regelmatig. De afzetting van vruchtbare grond en landwinning, maar ook overstromingen...
Huis Poelwijk door Jan de Beijer (1742) © PD
Huis Poelwijck in Oud-Zevenaar
<p>De vroegere rivier de Rijn zette aan beide zijden van zijn stroombed grond af. Deze oeverwallen boden door hun hoogte een goede vestigingsplaats voor permanente...
Coldenhove, getekend door Jacobus Stellingwerf © Via KastelenInNederland.nl
Coldenhove bij Eerbeek
<p>Het jachtrecht hoorde evenals het visrecht tot de heerlijke rechten. De bezitter kon deze rechten ook verpachten en er inkomsten uithalen. Veel kasteelheren beoefenden de...
Kasteel Wijchen door C.Pronk, 1732. Bron: RKD
Een kasteel voor een paarlen halssnoer
<p>De beroemdste bewoners van het kasteel te Wijchen zijn Emilia van Oranje-Nassau, dochter van Willem van Oranje, en haar echtgenoot Emanuel van Portugal. Emilia's broer...
Huis Lagenpoel in Rumpt © Historische Kring West-Betuwe
Huis Lagenpoel
<p>Rumpt kende twee kastelen. Het eerste is Huis Lagepoel (genoemd vanaf 1484), dat ten zuiden van de kerk lag. Van dit huis is weinig bekend.</p>
Het huis Ampsen bij Lochem getekend door Jan de Beijer tussen 1741 en 1749. © Jan de Beijer, RKD - Nederland Instituut voor Kunstgeschiedenis, PD
Huis Oud-Ampsen bij Lochem
<p>Oostelijk van de huidige boerderij Olden Ampsen heeft op het erf van een boerderij aan de Bouwdijk 2 te Lochem het versterkte huis Oud Ampsen...
Uitsnede van kadastraal minuutplan van ca. 1820 van de oudste locatie van het Huis te Overasselt met op perceel B319 het veronderstelde restant in de vorm van een vijver. © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC-BY-SA
Huis te Overasselt
<p>De grond in Overasselt is in de middeleeuwen vooral in bezit van het klooster Graefenthal bij het Duitse Goch en de abdij van Saint-Valéry-sur Somme...
Op dit schilderij wordt het verhaal van Fulco van Berne in 1132 afgebeeld. © Museum voor Religieuze Kunst, PD
Kasteel Bern
<p>In het westen van Gelderland ligt de Bommelerwaard in de huidige gemeenten Zaltbommel en Maasdriel. Door de ligging bij Holland en Brabant worden in dit...
Het huidige Holthuis © John Wennips www.kasteleninnederland.nl
Het Holthuis in Twello
<p>Ten noordoosten van het dorp Twello ligt het Holthuis. In de achttiende en negentiende eeuw is een rechthoekig landhuis van baksteen gebouwd, waarschijnlijk op de...
Kasteelterrein van De Oudenborch, Rhenoy © CC0
Kasteel Oudenborgh in Rhenoy
<p>De ligging van een kasteel is verbonden met het landschap. In het Gelderse rivierengebied betekent 'ooij' een 'lage plek bij een rivier (bocht)'. Deze betekenis...
Huis de Voorst bij Zutphen © CC0
Van Keppel geeft huis De Voorst allure
<p>Huis De Voorst behoorde tot een ring van havezates rond Zutphen, maar was lange tijd van geringe betekenis. Daar kwam verandering in toen het in...
'T huis te 'Seventer' door Jan de Beijer, 1745 © Via Wikipedia, Publiek Domein
Huis Sevenaer in Zevenaar
<p>In 1414 krijgt Derick II Smullinck toestemming van de heer van Kleef om dichtbij het kasteel Sevenaer iets te ‘timmeren’. Waarschijnlijk betreft het de...
Huis de Ulenpas (Chateau d'Ulenpas, Province de Gueldre) 1827-1829 © Gelders Archief PD
Huis de Ulenpas in Hoog-Keppel
<p>In de veertiende eeuw bezit Diederik van Bake de Ulenpas als leen van het in de nabijheid gelegen kasteel Keppel. In de naam Ulenpas betekent...
Kasteel Merckenburg
Burcht Merckenburg in Heukelum
<p>Kasteel Heukelum, vanouds genaamd Merckenburg, is gelegen buiten het oude vestingstadje Heukelum op de grens van Gelderland en Zuid-Holland. Het was de roemruchte familie van...
Loowaard naar een origineel van Jan de Beijer (1742) © Gelders Archief PD
Huis Loowaard bij Loo
<p>De uiterwaard bij het dorpje Loo aan de oever van de Rijn heet Lowaard. Dit is tevens de naam van het daar gebouwde edelmanshuis dat...
Wapenschild van de familie Van Haersolte tot Yrst met als wapenspreuk: Omnia tempus habet – De tijd omvat alles © Wikimedia CC-BY-SA 3.0
Huis Yrst bij Hattem
<p>Hattem bestaat als nederzetting al rond 800. Hattem ligt strategisch aan de IJssel ligt en krijgt in 1299 stadsrechten van Reinald I van Gelre. In...
Luchtfoto kasteel Leyenburg in Vuren, 1964 © collectie KLM Aerocarto, Nederlandse Kastelenstichting, CC-BY-SA
Kasteel Leyenburg in de Lingewaal
<p>De in 1986 gevormde gemeente Lingewaal bestaat uit een in de middeleeuwen omstreden grensgebied tussen Gelre en Holland. Verschillende takken van de familie Van Arkel...
Fantasietekening van het slot Hulkestein bij Nijkerk, 1854. © Gelders Archief, publiek domein.
Kasteel Hulkestein in Nijkerk
<p>Het grensstadje Nijkerk ligt in de vijftiende eeuw strategisch aan de Zuiderzee, maar ook op de grens met het Sticht, waar de Utrechtse bisschop zijn...
Historische tuin- en parkaanleg bij kasteel de Wiersse © Peter van der Wielen, CC BY-SA
De Wiersse bij Vorden
<p>Tot de belangrijke middeleeuwse families in de huidige gemeente Bronckhorst behoorden de grootgrondbezitters Van Vorden. Naast Huis Vorden kreeg de familie een deel van De...
Otto Howen, ingang van het Slot Doornenburg: in de Over-Betuwe, 1838. © Gelders Archief, publiek domein
Kasteel Doornenburg in de Overbetuwe
<p>Eind negende eeuw is er een vermelding van een “villa Doronburc”. Dit wijst op een versterkt woonhuis (burc), voorzien van doornstruiken (doron). Op 1 mei...
01 De Vaaleweerd met omringende landen in 1643 © Gelders Archief CC-BY
Middachten, een Middeleeuwse versterking in een moeras
<p>De locatie van kasteel Middachten is niet toevallig ontstaan. Het kasteel is strategisch gelegen tussen de hoge Veluwezoom en het lage moerassige land in een...
Huys te Rhenoy, ca. 1910. © Collectie A.F. Verstegen
Huys te Rhenoy
<p>In Rhenoy stond het kasteel de Aldenboch, een ringburcht aan de oostkant, en het Huis te Rhenoy aan de westkant.</p>
Huis Swanepol bij Zevenaar, voor de sloop © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC BY 4.0
Huis Swanepol in Zevenaar
<p>Zevenaar is vanwege zijn strategische ligging belangrijk voor de hertogen van Gelre en Kleef. Vanaf 1355 is Zevenaar in Kleefse handen en pas na het...
Kasteel Bloemestein bij Culemborg toegeschreven aan Antonina Houbraken 1700-1724 © Antonina Houbraken (1700-1724), RKD, cc-by
Kasteel Bloemestein
<p>Bij de rivier de Lek is aan de verhoogde oeverwal van het riviertje de Meer de stad Culemborg ontstaan als een handelsnederzetting. Op deze economisch...
Beek en waterwerken bij de Gelderse Toren. Foto Marianne Poorthuis
Waterpartijen op het landgoed van De Geldersche Toren
<p>In de jaren 1844-46 toen Hendrik van Lunteren, samen met zijn zoon Samuel, ontwerpen maakte voor de tuinaanleg bij de Gelderse Toren namen ze de...
Kasteel Hackfort te Vorden in 1743 © RKD, Jan de Beijer PD
Kasteel Hackfort bij Vorden
<p>Huis Hackfort ligt in de veertiende eeuw aan een voorde in de Hackfortse Beek. Een voorde bestaat uit een ondiep gedeelte op de kruising van...
Kasteel De Essenburgh van binnen © PD
Kasteel De Essenburgh bij Harderwijk
<p>Dichtbij de Zuiderzee ligt op de noordrand van de Veluwse zandgronden vanaf de tiende eeuw het brinkdorp Nunspeet. Vanaf de middeleeuwen ontstaan er op de...
Huis Kervel bij Hengelo in 1995 © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed CC BY-SA 4.0
Huis Kervel bij Hengelo
<p>In de veertiende eeuw ligt ten westen van Hengelo een huis met de naam Meijerink. Van dit oorspronkelijke huis is weinig bekend, alleen wordt in...
Het slot te Wilp, anno 1730 door Hendrik Tavenier ca. 1786 © RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Waterburcht Wilp in de gemeente Voorst
<p>Tegenover de steden Deventer en Zutphen ligt langs de westoever van de IJssel een gebied dat tot de huidige gemeente Voorst behoort. De naam die...
Paul(us) van Liender tekende in 1750 dit aanzicht van het Huis te Geldermalsen. © Gelders Archief, PD
Kastelen te Malsen en Geldermalsen
<p>In een oorkonde uit 850 is sprake van Uberan Malsna, later Bovenmalsen en Buurmalsen genoemd. Ten zuiden van de Linge moet er dan een Nedermalsen...
Huis de Lathmer voor 1860 © via Collectie Gelderland Gelderland in Beeld
Huis de Lathmer in Wilp
<p>Ridders met de naam Van den Latmer duiken al in de dertiende eeuw op, maar in 1414 wordt ook het tiendgoed Lathmer voor het eerst...
Toegang Landgoed Molecaten © mijnGelderland
Huis Molecaten en de familie Van Heeckeren, 1717-1942
<p>De familie van Heeckeren van Molecaten bezit van 1717 tot 1989 landgoed en huis Molecaten. Zij onderhouden hartelijke banden met het Huis van Oranje. Het...
Het huidige huis Kruisvoorde © Ger Eichenberg
Huis Kruisvoorde in Twello
<p>In de vijftiende eeuw duiken de eerste bewoners van huis Kruisvoorde op, dat ten noorden van Twello ligt. De naam verwijst waarschijnlijk naar een ‘voorde’,...
De Grote Sleeburg van de familie Van der Groes met gevelsteen uit 1855 © Werkgroep Historie Worsum
Kasteel Sleeburg in Overasselt
<p>In de dertiende eeuw worden er al ridders van Heumen genoemd als ministerialen van kloosters. Kloostergoederen van de abdij Saint-Valéery-sur-Somme en van het klooster Graefenthal...
Zijaanzicht Kasteel De Rees, circa 1750 © Topografisch-Historische Atlas, Stedelijk Museum Zutphen via CollectieGelderland
Huis De Rees
<p>Oorspronkelijk als havezate, – een versterkt huis of hoeve -, gesticht in het begin van de vijftiende eeuw ligt De Rees tussen Brummen en Leuvenheim...
Kasteel Buren, prent uit 1612. © Onbekend, PD.
Het verdwenen kasteel van Buren
<p>Tegenwoordig is er niets meer van te zien, maar vele eeuwen lang heeft Buren een indrukwekkend kasteel.</p>
Huis Baak, Gewassen pentekening 1730 door Cornelis Pronk. © PD
Huis Baak in de gemeente Bronckhorst
<p>Van de middeleeuwse burcht Baak op de tekening van Cornelis Pronk uit de 18de eeuw is niets meer terug te zien in het huidige witgepleisterde...
Broekhuizen © Joost Postma, CC BY-SA
Havezate Broekhuizen bij Wehl
<p>Het kasteel Broekhuizen ten noorden van Wehl valt in de veertiende eeuw nog onder Gelderse invloed. Vlak daarna, in 1406, komt Wehl onder Kleefs bestuur...
Het Huis Rooderloo bij Ruurlo door Jan de Beijer (1743) © Rijksmuseum, PD
Kasteel Ruurlo in Berkelland
<p>De oorspronkelijke naam ‘Roderlo’ is opgebouwd uit ‘rode’ dat gerooid bos en ‘lo’ dat open parkbos betekent. De naam Ruurlo voor kasteel en dorp...
Kasteel den Bramel te Vorden © Peter van der Wielen CC BY-SA 3.0 NL
Buitenplaats Den Bramel bij Vorden
<p>In de middeleeuwen heeft er ten noorden van Vorden waarschijnlijk een eenvoudige versterkte woning gestaan te midden van het ‘Hoff te Bramel’ dat in 1396...
Het kasteel en de dorpskerk afgebeeld op de boskaart van Thomas Witteroos, getekend in 1570. © Heemkundekring Groesbeek, CC-BY-NC
Het kasteel van de Heren van Groesbeek
<p>In de kom van het Groesbeekse dorp, bij de Hoflaan, heeft een klein kasteel gestaan. Door opgravingen zijn we veel te weten gekomen.</p>
De Cloese met brug over de Berkel in neonrenaissancestijl na de verbouwing in 1886 door het echtpaar Sickesz-Van Harlingen. © Dickelbers, Wikimedia CC-BY-SA 3.0
Kasteel De Cloese in Lochem
<p>Ten oosten van Lochem ligt het kasteel De Cloese aan de noordoever van het riviertje de Berkel. Deze ontspringt in Duitsland en loopt door de...
Huis Enghuizen bij Zevenaar (1942) © Rijksdienst Cultureel Erfgoed (413.817), CC-BY SA 3.0
Huis Enghuizen in Zevenaar
<p>Buiten de stadsgracht van Zevenaar lag in de huidige Kerkstraat huis Enghuizen. Het bekende geslacht Van Enghuysen stichtte Groot Enghuizen in Hummelo. Zeker in de...
Kasteel Ter Horst bij Loenen
Kasteel Ter Horst
Wijnand Hackfort, burgemeester van Arnhem, liet nabij het dorp Loenen in 1557 een kasteel bouwen. De neo-classicistische gevel aan de ingangszijde werd eind 18e eeuw...
Het Kasteel te Vorden in 1743 © Alexander ver Huell PD ©
Huis Vorden
<p>Aan de oever van de Vordense Beek ligt bij het dorp Vorden het gelijknamige huis Vorden, tegenwoordig ook Kasteel Vorden genoemd. De havezate is in...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl