Willem Cornelis van Heurn (1887-1972)

Verzamelen als levensdrift

Van Heurn is een grote verzamelaar geweest voor het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie (RMNH) in Leiden. Hij schenkt na zijn overlijden de volledige zoölogische collectie aan het museum en dat was een flinke verzameling.

Alledaags en onbekend

Van Heurn studeert biologie en heeft veel belangstelling voor algemene diersoorten zoals het varken en de tuinslak, met een collectie van maar liefst 2739 mollen. In het buitenland verzamelt hij dan nog onbekende reptielen, amfibieën, vogels, insecten, weekdieren en zoogdieren. Zijn collega’s vernoemen meer dan veertig soorten naar hem. Zelf schrijft hij liever reisverslagen en overpeinzingen bij het verzamelen.

Expeditie

In 1911 krijgt hij de gelegenheid naar Suriname af te reizen met de eerste ‘Welvaarts Commissie.’ Hij schiet daar meer dieren dan hij kan verwerken en vele daarvan bederven: “Tot laat in den nacht zat ik in de warmte te prepareren bij een wankel patroleumlampje, met dikke handdoeken om hoofd en hals en dichtgebonden manchetten. (…) En dan staken de muggen nog door mijn kleeren heen en gonsden om ’t gezicht en om de handen.”

Indonesië

Verschillende keren verblijft hij in Indonesië. In 1919 werk hij op West-Java bij het instituut voor plantenziekten en in 1932 geeft hij ook les in Soerabaja en beheert hij daar botanische collecties en een plantentuin. Dat gaat niet altijd gemakkelijk: “Om de zaken dan ook maar zoo’n klein beetje loopende te houden zie ik mij genoodzaakt, zelf ’s middags met schop, zaag en hark in den tuin te werken.”

Op naar Gelderland

In 1939 keert hij met zijn gezin terug naar Nederlanden komt in 1945 op landgoed ‘De Kleine Noordijk’ in het Gelderse Wilp te wonen. Dit is in familiebezit. Ook hier verzamelt hij van alles uit de natuur en publiceert erover in het tijdschrift ‘Vanellus.’ Huisdieren vindt hij erg interessant, wat blijkt uit de grote verzameling honden- en kattenskeletten. In de laatste jaren van zijn leven is Van Heurn invalide. Op 6 juni 1972 overlijdt hij en wordt op het kerkhof te Wilp begraven.

Bronnen en verder lezen

• E. G Miracle, T. Monquil-Broersen, Van onschatbare waarde, 200 jaar Naturalis (2020).
• L.B. Holthuis, A.M. Husson, 'Levensbeschrijving drs. Willem Cornelis van Heurn (1887-1972)', Zoologische bijdragen 16 (Leiden, 1973).
• Geldersch Landschap en Kasteelen, Landgoed ‘Klein Noordwijk’. 

Rechten

Olga Spekman, CC-BY