Strip-en sprookjesfiguren als schijnspuwers

De toren van de Eusebiuskerk

Op zo'n zeventig meter hoogte van de toren van de Arnhemse Eusebiuskerk zijn achtentwintig beelden te zien; de zogenoemde schijnspuwers. Het zijn stripfiguren en komen uit de Donald Duck. Dertien daarvan zijn Disneyfiguren met onder andere Donald Duck en Mickey Mouse. Zeven figuren zijn van Marten Toonder, bijvoorbeeld O.B. Bommel en Tom Poes. De sprookjesfiguren verbeelden Sneeuwwitje en de zeven dwergen. Het zijn eigen creaties van beeldhouwer Henk Vreeling, die waarschijnlijk geïnspireerd raakte door de bekende tekenfilms van Disney.

Rel om beeldhouwwerk

Dominee Foeken was een van de critici tegen het aanbrengen van Disney-figuren op een kerk. Hij sprak vol afschuw over zoveel geestelijke armoede van de beeldhouwer. Het werd een flinke rel en discussie die nationaal en internationaal aandacht kreeg. Ook de bekende schrijver Godfried Bomans wijdde er een column aan. Tegenstanders vonden dat dergelijke figuren niet op een kerk thuishorden, voorstanders vonden het een passende, moderne variant op de vele oudere, karakteristieke koppen in en buiten de kerk. Als grap heeft beeldhouwer Henk Vreeling voor één van de zeven dwergen dominee Foeken als model genomen

Beelden van de wederopbouw

Het verschil zit in de religieuze betekenis van de oudere, vaak misvormde koppen, die uitdrukking waren van zondigheid en het kwade. De overeenkomst met de populaire strip- en sprookjesfiguren is eveneens het uiterlijk, wat bepaalde karaktereigenschappen zichtbaar maakt. De stripfiguren zijn dieren met typische koppen en menselijke kenmerken. De lantaarn van de toren is een heel nieuw ontwerp, nadat de oude bij de slag om Arnhem geheel verwoest was. De Eusebiuskerk is een symbool van de wederopbouw na de oorlog. De affaire van de populaire beelden kan gezien worden als symbool van de beginnende ontkerkelijking en de opkomst van de moderne, populaire cultuur.

Zelf bekijken

Vanaf begin 2020 zijn zestien van de beelden die aan de toren van de Eusebiuskerk hangen van dichtbij te zien. Aan de west-en oostkant van de toren hangen glazen balkons. Boven het balkon aan de westkant van de toren hangen de zeven dwergen met in het midden dominee Foeken. De dominee is te herkennen aan zijn bril en zijn in 2018 gerestaureerde neus.

Verder lezen:

 

 


Rechten

Michel Vreeling, CC-BY-NC

Relevante links

Verwante verhalen

Lees meer

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl