Het huidige rijksmonument huis Assenrade in Brummen wordt voor het eerst genoemd in een notariële acte in 1819, dus het zal minimaal twee eeuwen geleden gebouwd zijn. Uit de eerste beschrijving blijkt dat Assenrade toen bestond uit een herenhuis met schuur, hof en bouwland.
Midden negentiende eeuw had het het huis op de begane grond acht kamers en op de verdieping zeven kamers. In de tijd dat Assenrade werd gebouwd kon je vanaf de noord-oostkant van het huis waarschijnlijk tot aan Zutphen kijken. Huis Decima en andere negentiende-eeuwse huizen die na Assenrade gebouwd werden, stonden niet in de weg.
In 1871 wordt het huis verhuurd aan de heer Noble, die er een logement met stalhouderij in vestigt. Assenrade zou maar liefst 75 jaar als pension in gebruik blijven. In 1885 gaat Noble failliet. Daarna wordt het huis verhuurd aan timmerman Gerrit Kerkkamp. Diens familie blijft het logement bestieren tot in 1960. In 1967 wordt Assenrade aangewezen als rijksmonument, ingegeven door de leeftijd van het pand en de harmonische verhoudingen van de buitenkant, met de zesruits schuiframen en het schilddak. Aan de binnenkant heeft het huis vreselijk geleden onder alle verbouwingen en het intensieve gebruik als logement. In de jaren '70 verwisselt Assenrade wel drie keer van eigenaar, tot het in 1977 gekocht wordt door mr. Alfred Rinnooy Kan, voormalig topman van de Wereldbank in Washington.
Aan de binnenkant zijn er geen oorspronkelijke details overgebleven, behalve misschien een gangkast. Rinnooy Kan vindt een interieur dat met houten schroten betimmerd is, waarbij geen enkele rekening is gehouden met het karakter van het huis. Het wordt door hem gerestaureerd. Na het overlijden van Rinnooy Kan, die er 26 jaar heeft gewoond, verwisselt Assenrade nog twee keer van eigenaar, om in 2008 door de huidige eigenaar te worden gekocht. Deze onderhoudt de mooie oude buitenkant met zorg en heeft het interieur zo goed mogelijk in stijl hersteld.
Met dank aan: Han van der Made, Assenrade. Een statig herenhuis in Brummen, Brummen januari 2013. Foto: Léontine van Geffen-Lamers, tekst: Marguerite Tuijn. Meer teksten en foto's vindt u op de website www.monumenten-boek.nl.