Heerlijkheid Beek is een fraaie, op een steile heuvelrand gelegen landstreek met een grote afwisseling van loof- en naaldbos en bouw- en weiland. Daarnaast zijn de dikste boom van Nederland en Huys te Schengen er te zien. Heerlijkheid Beek is daarmee niet alleen een plek met prachtige vergezichten, maar ook een plaats met een rijke geschiedenis.
De hoge stuwwal rond Nijmegen is altijd een belangrijke plaats geweest waar de handelsroutes goed in de gaten gehouden konden worden. De Romeinen hadden hier een van hun noordelijkste vestigingsplaatsen. In de directe omgeving van de Heerlijkheid Beek zijn er later grafvelden, pottenbakkerijen en steenbakkerijen uit deze Romeinse tijd gevonden. Ook zijn in de buurt verdedigingswerken (mottes) uit de Middeleeuwen ontdekt.
Het enige dat in de Heerlijkheid Beek nu zichtbaar herinnert aan het feit dat de Romeinen er zijn geweest, zijn de tamme kastanjes. De Romeinen waren zo dol op deze vruchten dat ze deze meenamen naar het noorden en hier aanplantten. Sindsdien hebben de bomen zich uitgezaaid en zijn hun nakomelingen overal te vinden. Een van deze tamme kastanjes in het bos, de zogenaamde 'Kabouterboom', is met een stamomtrek van 850 centimeter de dikste boom van Nederland. Ook na de Romeinen bleef de heuvel in trek als vestigingsplaats. Aan de voet, langs de Waal, lagen de vruchtbare gronden, er waren bronnen en de bouwlanden lagen beschut. Niet alleen de afwisseling van bouw- en weiland op de lagere gedeelten en bos op de hellingen, maar ook het prachtige uitzicht geven de Heerlijkheid Beek een bijzondere bekoring. Vanaf verschillende punten is er uitzicht op het kerkje van Persingen, over de Ooypolder en de Overbetuwe tot aan de Zuidelijke Veluwezoom. De hoogteverschillen doen bijna on-Nederlands aan.
Op een heuvel ligt de witgepleisterde villa Huys te Schengen. Deze werd omstreeks 1880 gebouwd in een bouwstijl waarin elementen uit verschillende stijlperioden werden samengevoegd. Het pand heeft in hoofdvorm een rechthoekige plattegrond, voorzien van diverse uitbouwen en erkers. Het oorspronkelijke interieur is op de hoofdverdieping redelijk gaaf bewaard gebleven. Het Huys te Schengen is in 1955 geschonken door douairière Van der Goes van Naters-Gerlings. De tuin van Schengen wordt onderhouden door vrijwilligers. Er staan fraaie oude bomen, die ouder dan het huis zijn, in figuren geschoren taxushagen, rozenbogen, azalea's en rododendrons. De ijskelder en een houten duivenhok zijn eveneens bijzondere toevoegingen aan de villa. Het vogelverblijf is waarschijnlijk even oud als het huis zelf. Aan de rand van het Kastanjedal ligt Ravenberg. Het pand met witte gevels is gebouwd als boswachterswoning.
Archeologie
Landschap
-3000-500
Berg en Dal
Landschap
Rijk van Nijmegen