De Liburna in Millingen

Bij Millingen lag waarschijnlijk een oversteekplaats van de Waal: dit is wellicht een doorwaadbare plek of een brug geweest. Bij deze oversteekplaats groeide in de loop der tijd een nederzetting, mogelijk met een of meer villa's. Een van de topvondsten in dit gebied is een altaar dat is opgericht voor Rufia Materna. Zij was een lokale, inheemse priesteres. Een duplicaat van deze altaarsteen staat nu voor het Millingse gemeentehuis.

Classis Germanica

Op de Rijn en Waal voeren vrachtboten (platbodems) en patrouilleschepen (liburna's) van de Classis Germanica, de Romeinse Rijnvloot. Er waren verschillende soorten oorlogsschepen: ranke galeien met één rij roeiers (moneres), twee rijen roeiers (biremen) en zelfs drie rijen roeiers (triremen). Behalve de roei-inrichting hadden ze altijd ook een zeil. Daarnaast waren er ook transportschepen die vooral werden gezeild.

Experimentele archeologie

Er zijn in Nederland al ongeveer vijftien Romeinse vrachtboten gevonden, maar nog nooit oorlogsschepen. Om te weten hoe die er uitzagen, moeten we naar Mainz. Daar is het wrak gevonden dat model staat voor het schip in Millingen. In eerste instantie dachten scheepsarcheologen dat dit het wrak was van een liburna met veertien roeiers. Bij de bouw in Millingen bleek echter dat het schip er toch anders moet hebben uitgezien: een mooi staaltje experimentele archeologie dus. De liburna blijkt een militair transportschip te zijn geweest dat voornamelijk werd gezeild, met mogelijk wat hulp van acht roeiers voor- en achterin het schip. Er werd staand geroeid.

Elegant en wendbaar

In Millingen is uiteindelijk het eerste Romeinse zeilschip van Europa nagebouwd. Het schip is helemaal van eikenhout en weegt ruim vijf ton. Ondanks dat gewicht is het heel sierlijk, snel en wendbaar. Het schip was te bezichtigen op de werf in Millingen aan de Rijn, waar ook een informatiecentrum was ingericht. In 2015 kreeg de Liburna een plek in Museumpark Orientalis.