Grafheuvel in Aalten

Eerbied voor de doden

Aan de rand van Aalten ligt een bijzondere grafheuvel. Het voormalig landgoed ‘het Smees’ was destijds eigendom van Christiaan Caspar Stumph en zijn vrouw Jeanne Lesturgeon. Hij oefent het ambt van burgemeester van Aalten uit van 1811-1818. Stumph was de eerste burgemeester van Aalten. Ook de gemeentesecretarie is gevestigd op het landgoed.

Stumph heeft als wens hier zijn laatste rustplaats te vinden. In 1818, de tijd van de romantiek, regelt hij een ‘buitenbegraafplaats’ voor zichzelf en zijn verwanten. Hij ergert zich aan wantoestanden van het begraven in of bij de kerk. Zijn beschikking is als volgt: ‘Na mijn dood wens en begeer ik voor mijne evenmenschen onschadelijk te zijn. Daar ons landelijk gouvernement achterlijk blijft om – zoals in Frankrijk, Duitsland, Italie en elders – begravingen binnen de kerken en op kerkhoven binnen de plaatsen te doen ophouden, en naar ruime begraafplaatsen naar buiten te verwijzen, zo heb ik (…) doen vervaardigen in een der Smeesweilanden, en wel die tegen Smeeshoflanden. Dit plekje grond, mijn eigendom, wil en begeer ik, dat na mijn overlijden als een heiligdom wordt gerespecteerd en geerbiedigd.’

Vader en zoon begraven op het oude Smees

Op de buitenbegraafplaats wordt op 28 juli 1818, 's morgens om 5 uur, zoon Abraham Anthony Stumph begraven, van beroep notaris en 34 jaar oud. Hij is in de Slingebeek verdronken. In de volksmond wordt gezegd dat zijn dood met liefdesverdriet te maken heeft. Een jaar later trouwt Christiaan Caspar Stumph, 74 jaar oud, met Caatje Weversborg, 30 jaar, dochter van de pachtboer op het Smees. Acht maanden na dit huwelijk in januari 1820 wordt ook Stumph zelf volgens zijn wilsbeschikking op het Smees begraven. Caatje trouwt in 1835 met haar buurman, weduwnaar Jan Willem Walvoort.

Nog vijf familieleden begraven

Vervolgens worden op deze plek in het weiland begraven: vriend en VOC-kapitein Johan Christiaan Rost met zijn echtgenote (een Bredevoortse Stumphdochter), hun dochtertje en twee kleinzoons. De laatst bekende eigenaar van de heuvel overlijdt in 1913. De gemeente Aalten heeft Stichting Vrijwillig Landschapsbeheer Achterhoek (stivla) bereid gevonden het onderhoud van de grafheuvel te verzorgen.

Bronnen

  • Henk Harmsen, Wortels in de Achterhoek (1994-1998).
  • D.W. Kobes, Bloemlezing uit de historie der gemeenten Aalten - Dinxperlo - Wisch (Hilversum, 1966).
  • Erfgoedcentrum Achterhoek & Liemers: stichtingsakte en wilsbeschikking (2.5), 1818.

Tekst: Nationaal Onderduikmuseum Aalten


  • Streekgeschiedenis

  • Landschap

  • Personen

  • 1800-1900

  • Aalten

  • Achterhoek

Relevante links

Verwante verhalen

Lees meer

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl