De zusters van het ‘gemeene leven’

Aan de straatkant zaten geen vensters omdat de zusters contact met de buitenwereld meden. De vensters die tegenwoordig te zien zijn, dateren uit de negentiende eeuw. De kapel rechts stamt uit 1465: de zusters zaten tijdens de mis op een galerij in de kapel, onzichtbaar voor de burgers. Spinnen en weven was hun dagelijkse bezigheid.

De Moderne Devotie

Aan het eind van de veertiende eeuw kwam er binnen de middeleeuwse katholieke kerk een nieuwe spirituele beweging op onder leiding van Geert de Groote. De Groote kwam uit een rijke handelsfamilie maar haalde daar geen voldoening uit. Hij richtte zich in plaats daarvan op de religie, maar was ontevreden over de kerkelijke leiding. Hij werd de grondlegger van wat tegenwoordig de 'Moderne Devotie' wordt genoemd. Deze spirituele beweging stond voor vernieuwing van het christelijke gemeenschapsleven en is te zien als een hervormingsbeweging binnen de kerk en maatschappij.

Woongemeenschappen

Geert de Groote stichtte in Deventer de eerste woongemeenschappen van de 'Zusters des Gemeenen Levens' en iets later ook van de 'Broeders des Gemeenen Levens'. Dit waren gemeenschappen van zogenaamde leken (niet gewijde geestelijken). De zusters en de broeders predikten een geestelijke zuivering tegen de verloedering van het leven van de geestelijken en de verruwing van de volkse zeden. Hun voornaamste bezigheden waren de zorg voor de studerende jeugd en de verbetering van de leefomstandigheden van de bevolking. Tijdens de hoogtijdagen woonden er zo'n veertig zusters van het 'gemeene leven' in het Agnietenconvent.

De Reformatie

Mede door de reformatie en de plunderingen die de Tachtigjarige Oorlog voortbracht, nam het aantal intredingen in het klooster sterk af. Aan het eind van de zeventiende eeuw werd het Agnietenconvent opgeheven. Hierna kreeg het gebouw andere functies. Zo heeft het onderdak geboden aan een aardappelopslag, een militair magazijn en een glasblazerij. Andere delen van het complex werden verbouwd tot woningen voor de gegoede burgerij. In 1711 brandde het gebouw volledig af. Na het herstel was er tot 1912 een militair kledingmagazijn in het convent gevestigd.

Gelders Erfgoed

Na een grondige restauratie in de jaren tachtig van de vorige eeuw bood het Agnietenconvent voor lange tijd onderdak aan Stichting Gelders Erfgoed, nu Erfgoed Gelderland. In 2013 verhuisde Gelders Erfgoed naar Arnhem. De Agnietenhof, de vroegere binnentuin van het complex, vormt een van de meest fraaie hofjes van de stad Zutphen.

Rechten

mijnGelderland, CC-BY