
Tot de belangrijke middeleeuwse families in de huidige gemeente Bronckhorst behoorden de grootgrondbezitters Van Vorden. Naast Huis Vorden kreeg de familie een deel van De Wiersse in bezit. De Wedersche of Wiersse is aanvankelijk een uitgebreid gebied van verschillende landschappen, zoals broek-, weide- en bouwlanden, heidevelden en bossen.
In een akte uit 1288 staat dat Godelinde van Elten, abdis van het adellijke vrouwenklooster te Hoog-Elten een stuk grond verpacht aan Hendrik van Borculo. De pacht moest op haar huis ‘de Wedersche’ worden voldaan.
In het begin van de vijftiende eeuw, in 1411, verwerft Johan van Vorden een achtste deel van de Wiersse. In 1482 bezitten Gerrit van Vorden en zijn echtgenote Margrita van Leefdael er een huis en een hof.
Hun dochters Maria en Bernarda erven allebei een deel van de Wiersse. Maria trouwt met Robert van Walraven en hun dochter Anna van Walraven erft beide delen van de Wiersse in 1600. Het bezit bestaat dan uit een havezate, molens en andere daarbij behorende goederen.
Anna van Walraven trouwt met Rudolf van Raesfeld en zijn familie komt zo in bezit van de Wiersse. Hun schoonzoon Rogier van Bushof verwerft het goed na een lange familiestrijd. Hij draagt de havezate in 1678 over aan de familie Ten Broeck. Het huidige huis met gracht komt rond die tijd in de plaats van de havezate.
Maria Helena ten Broeck is de enige erfgename en huwt met Adriaan Balthasar Valck. Hun enig kind Suzanne trouwt op dertienjarige leeftijd met de achtentwintigjarige Ludolph van Heeckeren. De Wiersse komt later in handen van de familie Van Lawick van Pabst. Een dochter uit deze familie trouwt met een graaf Van Limburg Stirum en krijgt de Wiersse in 1869 in bezit.
Hun dochter Aurelia Cornelia van Limburg Stirum, vrouwe van de Wiersse, trouwt in 1893 met jonkheer Victor Eugène Louis de Stuers. Hij koopt in datzelfde jaar de Wiersse van de erfgenamen en laat het huis restaureren.
De Stuers is de grondlegger van de monumentenbescherming in Nederland en is onder andere bevriend met de architect Pierre Cuypers.
Hun enige kind, Alice de Stuers, vrouwe van Wiersse, voert verdere restauratie door en laat de gedempte gracht weer herstellen. Zij trouwt in 1926 met de Britse majoor William Gatacre. Het huis Wiersse is nog steeds in bezit van de familie. Er hoort een grondbezit van 300 hectare bij, waarvan het landschapspark van 32 hectare open is voor publiek.
Bronnen en verder lezen:
Ben Boersema, Erfgoed Gelderland, CC-BY