Dit is het verhaal van het 506e Parachute Infantry Regiment, 101 Airborne Division van 5 oktober 1944. Op deze bewuste dag ging het regiment, zo’n 35 man sterk, op patrouille in de buurt van Heteren.
Rond half vijf ’s ochtends kruisten – vandaar kreeg deze gebeurtenis de naam ‘Crossroads’ - de mannen van de 101 Airborne Division de weg van circa 150 SS’ers. Dit gebeurde nabij het Gelderse Heteren, op de Randwijkse Dijk. Doordat de Amerikanen in een ondiepe sloot lagen en de Duitsers zich op een hoger gelegen stuk land verschansten, konden de Amerikanen zich niet veilig terugtrekken. Aanvallen was de enige optie.
Aan de Geallieerde zijde was na afloop van het hevige gevecht één dode te betreuren: William Heister Dukeman liet het leven op de Randwijkse Dijk. Een groep Duitsers gooide vanuit hun schuilplaats onder de dijk een granaat naar hem. Dukeman, korporaal in het leger, was pas 21 jaar oud.
Het treffen bij ‘Crossroads’ heeft grote bekendheid gekregen door de in 2001 uitgezonden tv-serie Band of Brothers van regisseur Steven Spielberg. De vijfde aflevering staat namelijk deels in het teken van ‘Crossroads’.
Op 13 januari 2011 raakte het monument, in 2004 onthuld op initiatief van Bernie van Doorn en Rijacco Hoogendoorn, op de Randwijkse Dijk zwaar beschadigd. De beschadigingen waren vermoedelijk het gevolg van een onoplettende automobilist. Naar aanleiding hiervan begon de stichting Never Forget Them een crowdfundingsactie om het monument weer op te kunnen knappen. Onder meer het verwoeste frame moest opnieuw in elkaar gelast worden.
Verder lezen en bronnen:
Elmar van de Ree, CC-BY-SA