De laatste oorlogsdagen en de bevrijding in Laren

Ontruimingen in Laren in april 1945

"Het was zaterdag, 7 april, na de middag toen twee buurjongens bij ons kwamen lopen, dat de Duitsers terugtrokken. Over de straatweg Laren-Holten raasden voortdurend Rode Kruis auto’s in de richting Holten. De troepen waren Laren al voorbij, trokken door de zandwegen en pikten alles mee, wat ze maar krijgen konden. En daar gingen ook al twee boeren die de paarden naar het bos brachten. We stonden nu op de uitkijk, of de soldaten nog niet kwamen. M’n vader ging naar een buurman, die ze gezien had. Deze was ook al erg opgewonden. Die dag gebeurde er verder echter niets, maar we gingen toch niet rustig naar bed. De andere dag was de lucht erg bewolkt. Er vlogen veel Engelse vliegtuigen, die de terugtrekkende troepen beschoten. Een werd er neergeschoten, 5 minuten fietsen van ons huis af. Op Tweede Paasdag moesten de hoofdonderwijzer, een bakker en een manufacturier het huis ontruimen, tevens moest de school ontruimd worden."

Engelse soldaten in Laren

Daar heb ik ook nog aan mee geholpen. De nacht daarop lag Laren onder hevig granaatvuur van de Engelsen. De bewoners van Laren zaten de gehele nacht in de schuilkelder en tegen de morgen vluchtten ze weg uit Laren, alles achterlatende om hun eigen leven te redden. Tegen de avond, toen m’n moeder ons dienstmeisje, Frans (een jongen uit Gouda) en ik in de keuken zaten, kwam vader binnen en zei: “Frans, kom eens hier, daar zijn twee Italianen, ik kan er geen bal van verstaan”. Toen holden we naar buiten en daar bij de hooiberg stonden twee mannen. Frans, die op de H.B.S. gezeten had, kon ze ook niet verstaan. Tenslotte wisten we toch, dat ze op de Krupp fabrieken in Essen gewerkt hadden. Ze hadden in de schuilkelder gezeten en de Duitsers hadden hen met de mitrailleur willen doodschieten. Toen waren de Engelsen gekomen en hadden hen bevrijd. Nu wilden ze bij ons slapen, maar m’n vader wilde ze niet hebben. Toen zijn ze naar onzen buurman gegaan en hebben daar geslapen.

Ook nog een Duitse soldaat

De andere morgen kwamen ze echter zo weer. Maar juist toen ze er waren, kwam er een Duitse soldaat met een motor. Toen gingen ze gauw weg. Die Duitser wilde de kamers zien. Die lieten we hem zien, maar hij zei er niets van en we hoorden er ook niets meer van. De woensdag verliep verder heel rustig evenals de donderdag. Er liepen geruchten dat ze al in Lochem waren, maar de brug over het Twente-Rijnkanaal was er af. Vrijdagmorgen lieten ze de Schipbeekbrug, die een kwartier lopen van ons huis ligt, er afvliegen. Ons dienstmeisje bracht de heugelijke tijding mee, dat de Canadezen al bij de school waren. Toen allemaal natuurlijk naar de school. Een tank kwam er maar langs. Van iemand, die dicht bij de school woonde, hoorden we, dat de eerste tanks ’s morgens om zes uur over de weg gekomen waren. ’s Middags kwamen er zes tanks door de zandweg. Allen uit de buurt liepen er naar toe. Doch ze reden gewoon door. Maar daar kwam een Duitser aanlopen, toen hielden ze stil.

Bevrijding van Laren & Canadese soldaten

Deze werd gevangen genomen met nog een andere, die later kwam. De Canadezen deelden sigaretten en chocola uit. Toen gingen ze weer weg. Zaterdagmiddag kregen wij inkwartiering van ongeveer zestig Canadezen. In de schuur sliepen ze kookten en braadden ze dat het een lust was. Ze sliepen in de schuur, op de deel in de de hooiberg. De soldaten, die bij onzen naasten buurman ingekwartierd lagen, kwamen bij ons eten halen. ’s Maandags Ze bleven tot maandagmorgen zeven uur. Toen gingen ze weer weg. Het was eerst wel een beetje stil in huis. Maar daar wenden we een wel weer aan. En na die tijd verloopt het leven weer heel rustig."

Dit verhaal is ingestuurd door Els Dijkerman in het kader van 'WO2-verhaal Gezocht', een project van Erfgoed Gelderland, Rijnbrink en de Gelderse Bibliotheken. Lees de andere ingestuurde verhalen in de special 'Getuigen van de Oorlog'.

Rechten

Els Dijkerman, CC-BY-NC