In mei 2019 heeft Team Archeologie van gemeente Arnhem een opgraving uitgevoerd ten westen van de toreningang van de grote Eusebiuskerk. De aanleiding tot dit onderzoek was bijzonder, namelijk de herbegraving van oude Arnhemmers. Het botmateriaal van deze mensen was bij opgravingen in 2017 aan de noordzijde van de Eusebiuskerk verzameld. Het was steeds de bedoeling om na de uitwerking de beenderen te herbegraven, bij voorkeur in de nabijheid van de kerk en de originele vindplaats.
De locatie van de bouwlift die tijdens de restauratie van de kerktoren dienst heeft gedaan, leek een uitgelezen plaats. Voorafgaand aan de graafwerkzaamheden voor de fundering van deze steigerlift was deze plek in 2009 al onderzocht tot op het eerste sporenvlak. Bij het huidige onderzoek is verdiept tot in de natuurlijke ondergrond. En op het diepste niveau heeft op 27 mei 2019 de herbegraving van skeletmateriaal plaatsgevonden.
Tijdens het kleine onderzoek zijn resten uit de middeleeuwen tot en met de moderne tijd aangetroffen. Het betrof een rij paalkuilen (misschien een deel van een spieker?), afvalkuilen, twee diergraven, een oven en haard, muurfunderingen en uitbraaksporen van muren en heel veel puin.
De sporen en structuren zijn in drie fasen ingedeeld. De eerste fase wordt gevormd door pre-stedelijke bebouwing in de vorm van paalsporen, kuilen, diergraven en afvalkuilen. Dan volgt een stedelijke fase waar de aangetroffen muurfunderingen, de haard en oven op duiden. De derde fase wordt gekenmerkt door de verwoesting van de gebouwen tijdens en na de bombardementen in 1944, gericht tegen de Duitse bezetter.
De vondsten bevatten onder andere een complete haardsteen, een maalsteen van tefriet en een leistenen speelschijfje. Tussen het verzamelde dierlijk botmateriaal bevonden zich de resten van een zwaan en een hert. In een kuil werd smeedafval in de vorm van bronsslak gevonden. En een in scherven aangetroffen bijna-steengoed kan kon goed gerestaureerd worden.
De oudste vondst is een fragment Badorf keramiek dat tussen 800 en 1050 wordt gedateerd. De jongste vondst is een fragment gesmolten glas, gevonden tussen het puin: een herinnering aan de enorme hitte die het gevolg was van het bombardement op Arnhem in 1944.
Bronnen en verder lezen:
Leo Smole, 2022, CC-BY-NC