Vestiging van immigranten in Ede

Arbeiders

In de tweede helft van de zestiende eeuw trokken Vlaamse turfgravers naar Ede om te werken in de veenkoloniën. Zij maakten deel uit van de groep werknemers van ondernemer Gilbert van Schoonebeke uit Antwerpen. Veel van deze Vlamingen vestigden zich permanent in Ede. Zij werkten eerst als veenarbeider en werden later boer.

ENKA

Een paar eeuwen later, rond 1960, haalde de ENKA-fabriek honderden werknemers uit Noord-Italië, Sicilië en Sardinië naar Nederland. Deze arbeiders woonden en werkten deels in Arnhem en in Ede. Vanaf 1963 wierf de fabriek Spanjaarden. Voor deze groep bouwde de ENKA het wooncomplex 'Nuestra Casa' aan de Bennekomseweg. Nog weer later werden ook Turkse medewerkers aangetrokken.

Vluchtelingen

Naast de arbeiders die zich vestigden in Ede, hebben grote groepen vluchtelingen hier een thuis gevonden. Zo zijn niet alle Belgen die naar Ede vluchtten in de Eerste Wereldoorlog weer naar België teruggekeerd. Ook arriveerden na de Tweede Wereldoorlog tientallen Zuid-Molukse gezinnen in Lunteren (Staatsliedenbuurt), Barneveld (De Biezen) en Ederveen (Kasteel de Bruinhorst). Zij waren inwoners uit de voormalige kolonie Nederlands-Indië die trouw bleven aan de Nederlandse regering. Lange tijd voelden veel Molukkers zich niet gelukkig in Nederland. Zij hadden geen werk en hun woningen waren zeer primitief. Inmiddels is de maatschappelijke positie van de Zuid-Molukkers hier sterk verbeterd, zijn de woonhuizen vernieuwd, is er een Molukse Evangelische kerk en liggen rond een Lunters plein seniorenwoningen, die net als in de tropen voorzien zijn van een veranda.

En anderen…

In de vele kazernes in Ede waren jarenlang militairen gelegerd. Een groot aantal van hen vestigde zich permanent in Ede. Ook toeristen afkomstig uit heel Nederland besloten na een vakantie om zich in de gemeente te vestigen. In de jaren zeventig en tachtig kwamen veel Marokkanen naar Ede. Zij werden herenigd met familieleden die voor werk naar Nederland waren verhuisd.

Dit verhaal is onderdeel van de canon van Ede. Het volgende venster is hier te vinden.