Wederopbouw in de Achterhoek
Na de Tweede Wereldoorlog werd de Achterhoek weer opgebouwd. Tegelijkertijd deden veel vernieuwingen hun intrede in het dagelijks leven. Hoe beleefden inwoners van de Achterhoek deze periode en wat zijn de belangrijkste herinneringen aan deze tijd? Voor het project ‘Een nieuwe tijd! Wederopbouw in de Achterhoek’ vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in de Achterhoek in de periode 1940-1965. Het project is een initiatief van elf Achterhoekse gemeenten, uitgevoerd door Gelders Genootschap en Erfgoed Gelderland
Betrokken organisaties
Postbezorging in het Zieuwent van vlak na de oorlog
Wim Klein Goldewijk is geboren in Zieuwent op 5 augustus 1929. Hij is 10 jaar als de oorlog uitbreekt. Tijdens de oorlog zit hij op...
Grootouders als toevluchtsoord
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Haar ouders zijn in 1947 getrouwd. Ze kregen zeven kinderen, waarvan Ria de...
Een nieuwe tijd, een nieuwe verbinding
Eduard Riewald (1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij herinnert zich de tijd dat er geen vaste verbinding was over de IJssel in Doesburg....
Het café ingeruild voor de officiersmess
Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
‘Dus wij zijn bankstel geworden’
Anton Bernard Ruesink (1946), geboren in Ulft, groeide op tijdens de wederopbouw. Hij had een fijne jeugd. Vervolgens studeerde hij en ging daarna aan het...
Ruimte voor de auto
Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
Naar school in de jaren veertig
Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
Staat mijn strik rechtop?
Henny Kapper-Wenneker is geboren op 22 maart 1946 en kreeg 2 broertjes. Haar ouders hadden een klein gemengd bedrijf op Veldwijk 57 tussen Warken en...
Sportcentrale Pacelli
Na de oorlog had Zieuwent een kapelaan die gek op sport was. Hij heeft de overkoepelende organisatie van de sportverenigingen opgericht: Pacelli. Deze naam wordt...
Tien typemachines in de achterkamer
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) werkte na het succesvol afronden van de middelbare school kort bij weekblad De Bazuin in Amsterdam. Dat blad werd in de oorlog...
Voordat de Tommies kwamen
Trude Pleiter is geboren in de Molenstraat in Lochem. Het is een straat met veel middenstand, onder andere twee bakkers, een smederij-hoefsmid en de manufacturenzaak...
Een paar jaar van ons leven waren we kwijt
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) maakte de bevrijding mee toen ze nog in Amsterdam woonde. Ze kwam pas na haar trouwen in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Maar...
Meteen na de oorlog naar school
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Op naar Indië
Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
Je kreeg geen zakgeld
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is opgegroeid in Lochem. Ze vertelt over haar jeugd.
Vijand op de koffie
Tijdens de oorlog waren in veel plaatsen in de omgeving scholen in beslag genomen. Deze werden gebruikt voor Duitsers, die een paar weken weg mochten...
Schrale tijden
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
‘In de slaapkamer stond een opklapbed’
Wegens het 1000-jarig bestaan van Lichtenvoorde in 1946 was er een dansavond in Hotel Industrie aan de Dijkstraat. Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam daarvoor vanuit Amsterdam...
Wonen in een voormalig varkenshok
De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
Hoe we met weinig tot niets toch veel konden doen
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
‘Kan die deerne wel koken?’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze wist al...
Honkvast...en...onderweg
Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Koffie bij de bakker na de vroegmis
Voor ontspanning hoefde de heer B. Venderbosch (1930) niet ver van huis. Zijn vader was bakker en op zondag kwamen de boeren hun brood ophalen...
Verliefd, verloofd, getrouwd en verder
Bennie te Roller (1935) en Paulien te Roller-klein Goldewijk (1937) zijn opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. Ze groeien op in een...
De buurt hielp elkaar
Mientje Rouwenhorst (1928) is tegenwoordig nog steeds actief. Ze doet de tuin (in de linkerhand de rollator en in de rechterhand het harkje) en ze...
‘Geen hof en ook geen beesten’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze haalt herinneringen...
Terugkeer in Vierakker
De oorlog was voorbij, de wederopbouw nog in volle gang. Dick Groot Obbink (1936) ging aanvankelijk in militaire dienst, maar ging daarna studeren en werken....
‘Maar dat waren allemaal NSB-ers’
Wim Elferink werd net na de oorlog geboren maar kreeg van zijn ouders veel te horen over de oorlog. Hij vertelt hier over wat er...
Opgroeien zonder moeder
Toen de lang verlangde bevrijding daar was moesten de meeste landbouwwerktuigen hun intrede nog doen. Bennie Ankersmit (1945) vertelt over het boerderijleven van na de...
Kermis, kaarten en breien
Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Dan was je een hele dag in ’n kippenschuur
Anton Metz (1936) is geboren op boerderij Dijkakkers te Olburgen. Hij was dierenarts te Zeddam van 1962 tot 1996 en vertelt over het reilen en...
Ik heb het niet verder gebracht dan de MULO
Op 1 september 1944 begon de heer B. Venderbosch (1930) op de MULO in Lichtenvoorde. Die was in de Franciscusschool aan de Patronaatsstraat, waar nu...
Brieven in geheime binnenzak
In de oorlog werd de tiener B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent ingezet als koerier van het verzet. Onopvallend fietste hij vele kilometers met belangrijke berichten...
Wonen in een kippenhok
Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Weer een vader die ook Hunteler heette
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is twee jaar als haar vader overlijdt. Ze vertelt over hoe ze een tweede vader kreeg en over haar jeugd.
Varkensvoer, vuile was en vuur
Toen mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) klein was, maakte haar vader het houtgestookte fornuis altijd aan. Door zijn slechte longen zat hij veel op de stoel....
Kerk, knikkeren en kwade zusters
Als kleuter ging mevrouw Lurvink-Boschker (1937) naar de bewaarschool in Lichtenvoorde. Daarna ging ze naar de St.-Jozefschool, die inmiddels afgebroken is. De St.-Jozefschool grensde aan...
Groot huishouden
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Na haar volgden...
Een kind in oorlogstijd
Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
Een nieuwe start
Gelderland werd bevrijd en ook voor Vierakker was de oorlog voorbij. “Het gewone leven ging weer verder,” stelt Dick Groot-Obbink (1936).
Loon afgeven en thuis verder werken
Na de basisschool ging mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) drie jaar naar de naaischool in Aalten. Ze haalde haar diploma voor costumière en coupeuse. Voor ze...
Een passie voor vliegen
Piet Fontein (1932) ging na afloop van de oorlog bij de Luchtmacht, gedreven door een passie voor vliegtuigen.
Ik was zes jaar toen de oorlog uitbrak
Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die...
Nooit vooraan in de trein zitten
Ina Groot Enzerink is in december 1952 in Vorden geboren. Haar ouders waren kosters van de gereformeerde kerk. Ze hadden een rijwielzaak en werkplaats. Ina...
Oorlogsherinneringen uit Lochem
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Uit een socialistisch nest
Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me over haar herinneringen aan...
De Moezeköttel
Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Roomse ringen van een niet-roomse juwelier
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam na haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Dat je als katholiek niet bij een protestants kerkkoor ging, begreep ze wel....
Van zandbak tot voetbalveld
Anton Bernard Ruesink (1946) werd geboren in Ulft. In 1948 verhuisde het gezin naar Oosseld, een nieuwe wijk van Doetinchem, waar zijn vader ging werken...
Visite op de boerderij
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze herinnert zich...
Postbezorging in het Zieuwent van vlak na de oorlog
Wim Klein Goldewijk is geboren in Zieuwent op 5 augustus 1929. Hij is 10 jaar als de oorlog uitbreekt. Tijdens de oorlog zit hij op...
Grootouders als toevluchtsoord
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Haar ouders zijn in 1947 getrouwd. Ze kregen zeven kinderen, waarvan Ria de...
Een nieuwe tijd, een nieuwe verbinding
Eduard Riewald (1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij herinnert zich de tijd dat er geen vaste verbinding was over de IJssel in Doesburg....
Het café ingeruild voor de officiersmess
Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
‘Dus wij zijn bankstel geworden’
Anton Bernard Ruesink (1946), geboren in Ulft, groeide op tijdens de wederopbouw. Hij had een fijne jeugd. Vervolgens studeerde hij en ging daarna aan het...
Ruimte voor de auto
Pas tijdens de ruilverkaveling begin jaren ’70 kwamen er in Zieuwent en omgeving geasfalteerde B-wegen. Vóórr die tijd waren er alleen maar zandwegen, zandpaadjes en...
Naar school in de jaren veertig
Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
Staat mijn strik rechtop?
Henny Kapper-Wenneker is geboren op 22 maart 1946 en kreeg 2 broertjes. Haar ouders hadden een klein gemengd bedrijf op Veldwijk 57 tussen Warken en...
Sportcentrale Pacelli
Na de oorlog had Zieuwent een kapelaan die gek op sport was. Hij heeft de overkoepelende organisatie van de sportverenigingen opgericht: Pacelli. Deze naam wordt...
Tien typemachines in de achterkamer
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) werkte na het succesvol afronden van de middelbare school kort bij weekblad De Bazuin in Amsterdam. Dat blad werd in de oorlog...
Voordat de Tommies kwamen
Trude Pleiter is geboren in de Molenstraat in Lochem. Het is een straat met veel middenstand, onder andere twee bakkers, een smederij-hoefsmid en de manufacturenzaak...
Een paar jaar van ons leven waren we kwijt
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) maakte de bevrijding mee toen ze nog in Amsterdam woonde. Ze kwam pas na haar trouwen in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Maar...
Meteen na de oorlog naar school
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Op naar Indië
Na de oorlog ging Wim Leijzer al snel aan de slag als onderwijzer in Braamt. Toen hij daar net een halfjaar was, werd hij opgeroepen...
Je kreeg geen zakgeld
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is opgegroeid in Lochem. Ze vertelt over haar jeugd.
Vijand op de koffie
Tijdens de oorlog waren in veel plaatsen in de omgeving scholen in beslag genomen. Deze werden gebruikt voor Duitsers, die een paar weken weg mochten...
Schrale tijden
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
‘In de slaapkamer stond een opklapbed’
Wegens het 1000-jarig bestaan van Lichtenvoorde in 1946 was er een dansavond in Hotel Industrie aan de Dijkstraat. Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam daarvoor vanuit Amsterdam...
Wonen in een voormalig varkenshok
De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
Hoe we met weinig tot niets toch veel konden doen
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
‘Kan die deerne wel koken?’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze wist al...
Honkvast...en...onderweg
Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Koffie bij de bakker na de vroegmis
Voor ontspanning hoefde de heer B. Venderbosch (1930) niet ver van huis. Zijn vader was bakker en op zondag kwamen de boeren hun brood ophalen...
Verliefd, verloofd, getrouwd en verder
Bennie te Roller (1935) en Paulien te Roller-klein Goldewijk (1937) zijn opgegroeid in het Zieuwent van net na de oorlog. Ze groeien op in een...
De buurt hielp elkaar
Mientje Rouwenhorst (1928) is tegenwoordig nog steeds actief. Ze doet de tuin (in de linkerhand de rollator en in de rechterhand het harkje) en ze...
‘Geen hof en ook geen beesten’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze haalt herinneringen...
Terugkeer in Vierakker
De oorlog was voorbij, de wederopbouw nog in volle gang. Dick Groot Obbink (1936) ging aanvankelijk in militaire dienst, maar ging daarna studeren en werken....
‘Maar dat waren allemaal NSB-ers’
Wim Elferink werd net na de oorlog geboren maar kreeg van zijn ouders veel te horen over de oorlog. Hij vertelt hier over wat er...
Opgroeien zonder moeder
Toen de lang verlangde bevrijding daar was moesten de meeste landbouwwerktuigen hun intrede nog doen. Bennie Ankersmit (1945) vertelt over het boerderijleven van na de...
Kermis, kaarten en breien
Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Dan was je een hele dag in ’n kippenschuur
Anton Metz (1936) is geboren op boerderij Dijkakkers te Olburgen. Hij was dierenarts te Zeddam van 1962 tot 1996 en vertelt over het reilen en...
Ik heb het niet verder gebracht dan de MULO
Op 1 september 1944 begon de heer B. Venderbosch (1930) op de MULO in Lichtenvoorde. Die was in de Franciscusschool aan de Patronaatsstraat, waar nu...
Brieven in geheime binnenzak
In de oorlog werd de tiener B. Venderbosch (1930) uit Zieuwent ingezet als koerier van het verzet. Onopvallend fietste hij vele kilometers met belangrijke berichten...
Wonen in een kippenhok
Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Weer een vader die ook Hunteler heette
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is twee jaar als haar vader overlijdt. Ze vertelt over hoe ze een tweede vader kreeg en over haar jeugd.
Varkensvoer, vuile was en vuur
Toen mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) klein was, maakte haar vader het houtgestookte fornuis altijd aan. Door zijn slechte longen zat hij veel op de stoel....
Kerk, knikkeren en kwade zusters
Als kleuter ging mevrouw Lurvink-Boschker (1937) naar de bewaarschool in Lichtenvoorde. Daarna ging ze naar de St.-Jozefschool, die inmiddels afgebroken is. De St.-Jozefschool grensde aan...
Groot huishouden
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Na haar volgden...
Een kind in oorlogstijd
Als kind van drie jaar hebben de laatste oorlogsmaanden een enorme indruk achtergelaten op Jan van Hal (1941). Hij vertelt over de oorlog en wat...
Een nieuwe start
Gelderland werd bevrijd en ook voor Vierakker was de oorlog voorbij. “Het gewone leven ging weer verder,” stelt Dick Groot-Obbink (1936).
Loon afgeven en thuis verder werken
Na de basisschool ging mevrouw A. Lurvink-Boschker (1937) drie jaar naar de naaischool in Aalten. Ze haalde haar diploma voor costumière en coupeuse. Voor ze...
Een passie voor vliegen
Piet Fontein (1932) ging na afloop van de oorlog bij de Luchtmacht, gedreven door een passie voor vliegtuigen.
Ik was zes jaar toen de oorlog uitbrak
Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die...
Nooit vooraan in de trein zitten
Ina Groot Enzerink is in december 1952 in Vorden geboren. Haar ouders waren kosters van de gereformeerde kerk. Ze hadden een rijwielzaak en werkplaats. Ina...
Oorlogsherinneringen uit Lochem
Gerrit Scholten is geboren in het hart van Lochem op zondag 31 oktober 1940. Hij noemt zich ook een zondagskind. Zijn wieg stond boven het...
Uit een socialistisch nest
Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me over haar herinneringen aan...
De Moezeköttel
Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Roomse ringen van een niet-roomse juwelier
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam na haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Dat je als katholiek niet bij een protestants kerkkoor ging, begreep ze wel....
Van zandbak tot voetbalveld
Anton Bernard Ruesink (1946) werd geboren in Ulft. In 1948 verhuisde het gezin naar Oosseld, een nieuwe wijk van Doetinchem, waar zijn vader ging werken...
Visite op de boerderij
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze herinnert zich...
