Wederopbouw in de Achterhoek
Na de Tweede Wereldoorlog werd de Achterhoek weer opgebouwd. Tegelijkertijd deden veel vernieuwingen hun intrede in het dagelijks leven. Hoe beleefden inwoners van de Achterhoek deze periode en wat zijn de belangrijkste herinneringen aan deze tijd? Voor het project ‘Een nieuwe tijd! Wederopbouw in de Achterhoek’ vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in de Achterhoek in de periode 1940-1965. Het project is een initiatief van elf Achterhoekse gemeenten, uitgevoerd door Gelders Genootschap en Erfgoed Gelderland
Betrokken organisaties
‘Dina, now kriegen wi’j et bèter!’
Eduard Riewald (23-06-1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij kijkt terug op de tijd direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met...
Bij ons naast, daar zat de Ortskommandant
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) kan zich geen nare dingen herinneren van de oorlog. Ze was vijf jaar toen de oorlog begon en vertelt over...
Wonen in een voormalig varkenshok
De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
Weer een vader die ook Hunteler heette
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is twee jaar als haar vader overlijdt. Ze vertelt over hoe ze een tweede vader kreeg en over haar jeugd.
Langzamerhand werd het leven iets luxer
Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
"Verdomme, wat is dat toch mooi hè."
Toon Klaver werd in 1933 geboren in Hengeveld. Hij was goed in tekenen en bezocht de ambachtsschool in Enschede. Die carrière bracht hem ver buiten...
Legervoertuigen in de schuur en broers in Indonesië
Mevrouw Lurvink-Boschker (1937) was nog maar een klein meisje in de oorlog. Ze weet er niet meer veel van, maar de bevrijding van Lichtenvoorde staat...
Terugkeer in Vierakker
De oorlog was voorbij, de wederopbouw nog in volle gang. Dick Groot Obbink (1936) ging aanvankelijk in militaire dienst, maar ging daarna studeren en werken....
Kermis, kaarten en breien
Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Een passie voor vliegen
Piet Fontein (1932) ging na afloop van de oorlog bij de Luchtmacht, gedreven door een passie voor vliegtuigen.
‘Ik weet het lijstje nog bijna uit mijn hoofd!’
Mecheline Dijker is geboren in 1944 in ’s-Heerenberg. Ze groeide op in een groot katholiek gezin. Ze heeft één broer en zes zussen. Als oudste...
Een nieuwe tijd, een nieuwe verbinding
Eduard Riewald (1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij herinnert zich de tijd dat er geen vaste verbinding was over de IJssel in Doesburg....
‘Kan die deerne wel koken?’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze wist al...
Visite op de boerderij
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze herinnert zich...
Naar school in de jaren veertig
Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
We hebben je van school gehaald
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is zes jaar als ze naar de lagere school gaat. Ze heeft altijd school gehad, ook in de oorlog. Ze...
Kerk, knikkeren en kwade zusters
Als kleuter ging mevrouw Lurvink-Boschker (1937) naar de bewaarschool in Lichtenvoorde. Daarna ging ze naar de St.-Jozefschool, die inmiddels afgebroken is. De St.-Jozefschool grensde aan...
Opgroeien zonder moeder
Toen de lang verlangde bevrijding daar was moesten de meeste landbouwwerktuigen hun intrede nog doen. Bennie Ankersmit (1945) vertelt over het boerderijleven van na de...
Koffie bij de bakker na de vroegmis
Voor ontspanning hoefde de heer B. Venderbosch (1930) niet ver van huis. Zijn vader was bakker en op zondag kwamen de boeren hun brood ophalen...
Het café ingeruild voor de officiersmess
Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
Nooit meer honger
De vader van de heer Venderbosch (1930) was bakker in Zieuwent. Zijn moeder en zijn tante verzorgden de levensmiddelenwinkel in het voorhuis. Achter de bakkerij...
Mijmeringen over de schouwburg
Maran Olthoff is in 1942 geboren aan de Bosweg in Lochem. De Schouwburg vond ze een magisch gebouw met die grote donkere zaal vol sombere...
Verzet en herdenken
Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me haar herinneringen aan de...
‘In de slaapkamer stond een opklapbed’
Wegens het 1000-jarig bestaan van Lichtenvoorde in 1946 was er een dansavond in Hotel Industrie aan de Dijkstraat. Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam daarvoor vanuit Amsterdam...
Schrale tijden
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
We hadden alle drie pianoles
Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
Een groot gezin
Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt over haar herinneringen aan de...
De Moezeköttel
Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Toen de postbode meer deed dan post bezorgen
Wim Klein Goldewijk is geboren in Zieuwent op 5 augustus 1929. Hij is 10 jaar als de oorlog uitbreekt. Tijdens de oorlog zit hij op...
Voordat de Tommies kwamen
Trude Pleiter is geboren in de Molenstraat in Lochem. Het is een straat met veel middenstand, onder andere twee bakkers, een smederij-hoefsmid en de manufacturenzaak...
Gezelligheid onder mekaar
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
‘Geen hof en ook geen beesten’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze haalt herinneringen...
Een leven lang onderwijzer
Wim Leijzer was net begonnen aan zijn eerste vaste baan als onderwijzer, toen hij werd opgeroepen voor militaire dienst. Meer dan drie jaar verbleef hij...
Geen geld voor luxe
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Honkvast...en...onderweg
Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Niet denken maar doen
Een diploma had ze niet, maar ze voelde zich op haar plek en was goed in wat ze deed. Oud-kleuterleidster Dirkje Wagenvoort (1929) vertelt over...
Wonen in een kippenhok
Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Sportcentrale Pacelli
Na de oorlog had Zieuwent een kapelaan die gek op sport was. Hij heeft de overkoepelende organisatie van de sportverenigingen opgericht: Pacelli. Deze naam wordt...
Dan was je een hele dag in ’n kippenschuur
Anton Metz (1936) is geboren op boerderij Dijkakkers te Olburgen. Hij was dierenarts te Zeddam van 1962 tot 1996 en vertelt over het reilen en...
Meisjes moesten naar de huishoudschool
Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...
Hoe we met weinig tot niets toch veel konden doen
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Wijwater en jassen delen
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
Je moest het maar doen zoals het het beste ging
Ouderwetse houten wc’s, wasbeurten in een zinken teil waar zijn ouders zich ook in wasten, drinkwater uit een open put: de heer B. Venderbosch (1930)...
Een leven lang in Lochem
Wim Elferink is 73 jaar oud en werd geboren aan de Goorseweg 45 in Lochem. Hij groeide op tijdens de wederopbouw. Hij vertelt over het...
Van zandbak tot voetbalveld
Anton Bernard Ruesink (1946) werd geboren in Ulft. In 1948 verhuisde het gezin naar Oosseld, een nieuwe wijk van Doetinchem, waar zijn vader ging werken...
Een vluchtkoffertje stond klaar
Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
‘Iedereen was een hele week druk’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
De Soldoatenkiste
Jan Groot Roessink (1927) liet samen met zijn vrouw Hermien het boerenleven uit Hengelo achter zich om af te reizen naar Nederlands-Indië. Openhartig vertelt hij...
Vijand op de koffie
Tijdens de oorlog waren in veel plaatsen in de omgeving scholen in beslag genomen. Deze werden gebruikt voor Duitsers, die een paar weken weg mochten...
Roomse ringen van een niet-roomse juwelier
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam na haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Dat je als katholiek niet bij een protestants kerkkoor ging, begreep ze wel....
‘Dina, now kriegen wi’j et bèter!’
Eduard Riewald (23-06-1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij kijkt terug op de tijd direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met...
Bij ons naast, daar zat de Ortskommandant
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) kan zich geen nare dingen herinneren van de oorlog. Ze was vijf jaar toen de oorlog begon en vertelt over...
Wonen in een voormalig varkenshok
De heer B. Venderbosch (1930) herinnert zich de volle huizen in Zieuwent, tijdens en na de oorlog, nog goed. Grote boerderijen waar soms wel 20...
Weer een vader die ook Hunteler heette
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is twee jaar als haar vader overlijdt. Ze vertelt over hoe ze een tweede vader kreeg en over haar jeugd.
Langzamerhand werd het leven iets luxer
Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
"Verdomme, wat is dat toch mooi hè."
Toon Klaver werd in 1933 geboren in Hengeveld. Hij was goed in tekenen en bezocht de ambachtsschool in Enschede. Die carrière bracht hem ver buiten...
Legervoertuigen in de schuur en broers in Indonesië
Mevrouw Lurvink-Boschker (1937) was nog maar een klein meisje in de oorlog. Ze weet er niet meer veel van, maar de bevrijding van Lichtenvoorde staat...
Terugkeer in Vierakker
De oorlog was voorbij, de wederopbouw nog in volle gang. Dick Groot Obbink (1936) ging aanvankelijk in militaire dienst, maar ging daarna studeren en werken....
Kermis, kaarten en breien
Lichtenvoorde staat bekend om het prachtige bloemencorso, dat al sinds 1929 bestaat. Het fleurige corso is het startsein voor de driedaagse kermis in het centrum....
Een passie voor vliegen
Piet Fontein (1932) ging na afloop van de oorlog bij de Luchtmacht, gedreven door een passie voor vliegtuigen.
‘Ik weet het lijstje nog bijna uit mijn hoofd!’
Mecheline Dijker is geboren in 1944 in ’s-Heerenberg. Ze groeide op in een groot katholiek gezin. Ze heeft één broer en zes zussen. Als oudste...
Een nieuwe tijd, een nieuwe verbinding
Eduard Riewald (1939) is geboren en getogen in Doesburg. Hij herinnert zich de tijd dat er geen vaste verbinding was over de IJssel in Doesburg....
‘Kan die deerne wel koken?’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze wist al...
Visite op de boerderij
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze herinnert zich...
Naar school in de jaren veertig
Eduard Riewald (1939) kijkt terug op zijn schooltijd in Doesburg direct na de Tweede Wereldoorlog. Het is een tijd met strenge winters en weinig brandstof....
We hebben je van school gehaald
Mevrouw Gerrie De Bie-Hunteler (1937) is zes jaar als ze naar de lagere school gaat. Ze heeft altijd school gehad, ook in de oorlog. Ze...
Kerk, knikkeren en kwade zusters
Als kleuter ging mevrouw Lurvink-Boschker (1937) naar de bewaarschool in Lichtenvoorde. Daarna ging ze naar de St.-Jozefschool, die inmiddels afgebroken is. De St.-Jozefschool grensde aan...
Opgroeien zonder moeder
Toen de lang verlangde bevrijding daar was moesten de meeste landbouwwerktuigen hun intrede nog doen. Bennie Ankersmit (1945) vertelt over het boerderijleven van na de...
Koffie bij de bakker na de vroegmis
Voor ontspanning hoefde de heer B. Venderbosch (1930) niet ver van huis. Zijn vader was bakker en op zondag kwamen de boeren hun brood ophalen...
Het café ingeruild voor de officiersmess
Voor Gerrit Scholten was er nooit twijfel over de toekomst. Hij zou het café van zijn vader overnemen. Van een officiële horeca-opleiding is het niet...
Nooit meer honger
De vader van de heer Venderbosch (1930) was bakker in Zieuwent. Zijn moeder en zijn tante verzorgden de levensmiddelenwinkel in het voorhuis. Achter de bakkerij...
Mijmeringen over de schouwburg
Maran Olthoff is in 1942 geboren aan de Bosweg in Lochem. De Schouwburg vond ze een magisch gebouw met die grote donkere zaal vol sombere...
Verzet en herdenken
Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt me haar herinneringen aan de...
‘In de slaapkamer stond een opklapbed’
Wegens het 1000-jarig bestaan van Lichtenvoorde in 1946 was er een dansavond in Hotel Industrie aan de Dijkstraat. Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam daarvoor vanuit Amsterdam...
Schrale tijden
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942 in de Molenstraat. Haar vader was manufacturier. Hij maakte kleingoed, zoals ondergoed, jurken, korsetten, beha’s, wol...
We hadden alle drie pianoles
Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
Een groot gezin
Op 23 september 2019 zit ik aan tafel bij mevrouw Alie Faas-Tragter (1935), geboren en getogen in Borculo. Ze vertelt over haar herinneringen aan de...
De Moezeköttel
Augustus Johannes Roes (1933), in Megchelen beter bekend als Goes Roes, werd geboren in Gendringen. Hij was het 13e kind uit een gezin van 18....
Toen de postbode meer deed dan post bezorgen
Wim Klein Goldewijk is geboren in Zieuwent op 5 augustus 1929. Hij is 10 jaar als de oorlog uitbreekt. Tijdens de oorlog zit hij op...
Voordat de Tommies kwamen
Trude Pleiter is geboren in de Molenstraat in Lochem. Het is een straat met veel middenstand, onder andere twee bakkers, een smederij-hoefsmid en de manufacturenzaak...
Gezelligheid onder mekaar
Trude Pleiter is geboren op 17 juli in 1942. Zij herinnert zich haar jeugd in de jaren na de oorlog als een gezellige tijd. Boeren...
‘Geen hof en ook geen beesten’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Ze haalt herinneringen...
Een leven lang onderwijzer
Wim Leijzer was net begonnen aan zijn eerste vaste baan als onderwijzer, toen hij werd opgeroepen voor militaire dienst. Meer dan drie jaar verbleef hij...
Geen geld voor luxe
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Honkvast...en...onderweg
Herman Regelink is geboren op 20 december 1944 en overleed plotseling op 2 januari 2020. Hij bleef enig kind en woonde zijn hele leven op...
Niet denken maar doen
Een diploma had ze niet, maar ze voelde zich op haar plek en was goed in wat ze deed. Oud-kleuterleidster Dirkje Wagenvoort (1929) vertelt over...
Wonen in een kippenhok
Jan van Hal (1941) maakte als klein kind de oorlog van zeer dichtbij mee. Met de bevrijding waren de moeilijkheden nog niet voorbij. Hij vertelt...
Sportcentrale Pacelli
Na de oorlog had Zieuwent een kapelaan die gek op sport was. Hij heeft de overkoepelende organisatie van de sportverenigingen opgericht: Pacelli. Deze naam wordt...
Dan was je een hele dag in ’n kippenschuur
Anton Metz (1936) is geboren op boerderij Dijkakkers te Olburgen. Hij was dierenarts te Zeddam van 1962 tot 1996 en vertelt over het reilen en...
Meisjes moesten naar de huishoudschool
Siet Halbersma-Petri (1934) is geboren op de Tusseler in Lochem. Haar officiële naam is Marietje maar haar jongste broertje kon geen Rietje zeggen. Die zei...
Hoe we met weinig tot niets toch veel konden doen
Vlak na de oorlog lagen de steden en dorpen in puin. Geld was er nauwelijks en grondstoffen waren er vaak ook niet. En dan moet...
Wijwater en jassen delen
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
Je moest het maar doen zoals het het beste ging
Ouderwetse houten wc’s, wasbeurten in een zinken teil waar zijn ouders zich ook in wasten, drinkwater uit een open put: de heer B. Venderbosch (1930)...
Een leven lang in Lochem
Wim Elferink is 73 jaar oud en werd geboren aan de Goorseweg 45 in Lochem. Hij groeide op tijdens de wederopbouw. Hij vertelt over het...
Van zandbak tot voetbalveld
Anton Bernard Ruesink (1946) werd geboren in Ulft. In 1948 verhuisde het gezin naar Oosseld, een nieuwe wijk van Doetinchem, waar zijn vader ging werken...
Een vluchtkoffertje stond klaar
Herman Nossent (1934) is geboren op Walsteeg 31 in Lochem. Het gezin bestond uit vader, moeder en drie kinderen. Herman was de middelste en had...
‘Iedereen was een hele week druk’
Ria Olijslager-Ballast is geboren in 1948 in Lintvelde, een buurtschap onder Beltrum. Ze is de oudste in een gezin met zeven kinderen. Haar ouders hadden...
De Soldoatenkiste
Jan Groot Roessink (1927) liet samen met zijn vrouw Hermien het boerenleven uit Hengelo achter zich om af te reizen naar Nederlands-Indië. Openhartig vertelt hij...
Vijand op de koffie
Tijdens de oorlog waren in veel plaatsen in de omgeving scholen in beslag genomen. Deze werden gebruikt voor Duitsers, die een paar weken weg mochten...
Roomse ringen van een niet-roomse juwelier
Mevrouw Wekking-Idskes (1926) kwam na haar huwelijk in 1951 in Lichtenvoorde wonen. Dat je als katholiek niet bij een protestants kerkkoor ging, begreep ze wel....
