Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Het gebedenboek van Maria van Gelre
<p>Op 23 februari 1415 voltooit Helmich die Lewe, in het klooster Mariënborn bij Arnhem de tekst van het gebedenboek van Maria van Gelre. Het boek...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
De Plooierijen
<p>In 1702 ontstond in Nijmegen een strijd om de politieke macht tussen twee groepen regenten (stadsbestuurders): de Oude en de Nieuwe Plooi. Uiteindelijk leidde dit...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
De Geldersen tegen de Habsburgers
<p>In 1473 wordt Karel de Stoute van Bourgondië hertog van Gelre. Als hij in 1477 sterft streven de Gelderse staten opnieuw naar zelfstandigheid. Hertog Adolf...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
Gelderse legers voor de Franse koning
<p>Op 12 juli 1542 verklaart de Franse koning Frans I de oorlog aan de Habsburgse keizer Karel V. Hertog Willem van Kleef en Gulik steunt...
Kasteel te Bronkhorst
<p>De heren van Bronckhorst zetelen vanaf de twaalfde eeuw op de heuvel ten westen van Bronkhorst. Dit stadje ontstaat als nederzetting op de voorburcht van...
De Gelderse bannerheren
<p>De Gelderse bannerheren nemen een bijzondere plaats in de Gelderse adel in. Vanaf de jaren veertig van de vijftiende eeuw wordt er, onder andere op...
Sacramentsprocessie in Lobith
<p>In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
<p>Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
W.H.A.C. Van Heeckeren van Kell
<p>Willem Hendrik Alexander Carel van Heeckeren van Kell werd in 1774 geboren als zoon van Jacob Derk Carel van Heeckeren van Kell. Hij volgde zijn...
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
Het antependium
<p>Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Het maken van een klokbeker
<p>Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
<p>In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
Kasteel Engelenburg bij Herwijnen
<p>Tussen Gelre en Holland ligt in de Middeleeuwen een omstreden grensgebied. Vanaf de elfde eeuw worden er al versterkte huizen en kastelen gebouwd door de...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
Een robuust kasteel
De geschiedenis gaat op deze plaats terug tot het jaar 1076. Dan is er sprake van een goed met de naam 'Broekerhof' of 'Brockerhoeve', een...
Inleiding route Huis Bergh, Kasteel en Land
<p>Ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Jan van Heek: Een kasteelheer en zijn land' in 2012/2013 zijn de verhalen over Kasteel Huis Bergh en de directe...
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Kasteel Keppel in de gemeente Bronckhorst
<p>In de Achterhoek zijn in 2005 zes gemeenten samengevoegd onder de naam Bronckhorst. In de middeleeuwen worden in dat gebied een groot aantal kastelen gesticht...
Tweede bombardement op Doetinchem
<p>Op 21 maart 1945 was er opnieuw een bombardement door geallieerde vliegtuigen op Doetinchem. Ditmaal werd het centrum het zwaarst geraakt.</p>
De Gelderse Oorlogen
<p>Hertog Karel van Gelre werd in 1467 geboren in Grave en overleed in 1538 in Arnhem. Decennia lang voerde hij oorlog tegen de Habsburgers om...
De Burgerzaal van Zutphen
<p>Zutphen ontvangt in 1190 stadsrechten van Otto I, de graaf van Gelre en Zutphen. Deze zogenaamde stadsbrief of handvest maakt het mogelijk een schepenbank in...
Geert Grote
<p>De geestelijke stroming de Moderne Devotie vindt haar oorsprong in de boeteprediker Geert Grote (1340-1384) uit Deventer. Hij streefde, na zijn studie aan onder andere...
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
Graaf Reinoud I, de gekke graaf van Gelre
<p>De Gelderse graaf Reinoud I wordt vaak vooral herinnerd als ‘gekke graaf’. Tijdens de slag bij Woeringen (Duitsland) zou hij een klap op zijn hoofd...
De Spanjaardspoort
<p>Zutphen kon zich rond 1300 aan de noordkant uitbreiden met een bijna vierkant stuk grond dat toepasselijk de Nieuwstad ging heten. De Spanjaardspoort is het...
Huwelijk Willem van Oranje & Anna van Egmond
<p>Burens relatie met het Oranjehuis begint in 1551 als Anna van Egmond trouwt met prins Willem van Oranje. Anna is de schatrijke erfdochter van Maximiliaan...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
<p>Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
Graaf Otto II
<p>Graaf Otto II (1215-1271) was vijftien jaar toen hij begon met regeren over Gelre en Zutphen. Zijn klompvoet bezorgde hem de bijnaam ‘de Lamme’. Later...
Grensoverschrijdend geloof
<p>Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Sloop vestingwerken
<p>Vanaf 1817 werden de buitenste verdedigingswerken van de stad omgetoverd in slingerende wandelpromenades en lommerrijke plantsoenen. Dit alles naar de plannen van de befaamde tuinarchitect...
Het geslacht Batenburg en Bronckhorst
<p>Geslacht Batenburg wordt voor het eerst in de bronnen vermeld in 1076. In de veertiende eeuw trouwde de enige dochter van Dirk van Batenburg (†...
Bourgonjetoren
<p>In de vijftiende-eeuwse Bourgonjetoren stonden vroeger de kanonnen van de stad Zutphen. De toren is gebouwd tijdens Bourgondische dreiging en moest Zutphen beschermen tegen de...
Commanderij en gasthuizen
<p>In de tweede helft van zestiende eeuw tekende Aernout van Buchell (Arnoldus Buchelius) de negen belangrijkste gebouwen van de stad. Op de tekening zijn de...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
De Rijnoversteek van Lodewijk de Veertiende bij Lobith
<p>Op 12 juni 1672 stond één van de grootste vorsten uit de Europese geschiedenis op de Elterberg met uitzicht op Rijn. Het was niemand minder...
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
Klooster Hulsbergen
<p>Van 1407 tot 1578 heeft in Wapenveld (toen nog buurschap Hulsbergen) een klooster van de Moderne Devotie gestaan: klooster Hulsbergen. De fraters woonden daar bij...
Vrije tijd in Ruurlo
<p>Ruurlo heeft een rijk verenigingsleven. Of het nu gaat om sportverenigingen (35), buurtverenigingen (39), muziekverenigingen ( 23), toneelverenigingen (9) of de vrijwillige Brandweer en Oranjevereniging.</p>
De IJssellinie
<p>Kort na de Tweede Wereldoorlog ontstond een verkoeling tussen de westelijke geallieerden en de Sovjet-Unie. De tegenstellingen tussen de vroegere bondgenoten escaleerden snel, met als...
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
Gelre en Kleef
<p>In de elfde eeuw is er veel onrust in Lotharingen. Hierdoor komen volgens de kroniek van Rolduc bezittingen in handen van de graven Gerard en...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
Het gebedenboek van Maria van Gelre
<p>Op 23 februari 1415 voltooit Helmich die Lewe, in het klooster Mariënborn bij Arnhem de tekst van het gebedenboek van Maria van Gelre. Het boek...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
De Plooierijen
<p>In 1702 ontstond in Nijmegen een strijd om de politieke macht tussen twee groepen regenten (stadsbestuurders): de Oude en de Nieuwe Plooi. Uiteindelijk leidde dit...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
De Geldersen tegen de Habsburgers
<p>In 1473 wordt Karel de Stoute van Bourgondië hertog van Gelre. Als hij in 1477 sterft streven de Gelderse staten opnieuw naar zelfstandigheid. Hertog Adolf...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
Gelderse legers voor de Franse koning
<p>Op 12 juli 1542 verklaart de Franse koning Frans I de oorlog aan de Habsburgse keizer Karel V. Hertog Willem van Kleef en Gulik steunt...
Kasteel te Bronkhorst
<p>De heren van Bronckhorst zetelen vanaf de twaalfde eeuw op de heuvel ten westen van Bronkhorst. Dit stadje ontstaat als nederzetting op de voorburcht van...
De Gelderse bannerheren
<p>De Gelderse bannerheren nemen een bijzondere plaats in de Gelderse adel in. Vanaf de jaren veertig van de vijftiende eeuw wordt er, onder andere op...
Sacramentsprocessie in Lobith
<p>In de agenda van Lobith en vele Lobithenaren staat al jaar en dag ingevuld op de zondag na Hemelvaart: Processie, schuttersfeesten en kermis. Op zondag...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
<p>Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
W.H.A.C. Van Heeckeren van Kell
<p>Willem Hendrik Alexander Carel van Heeckeren van Kell werd in 1774 geboren als zoon van Jacob Derk Carel van Heeckeren van Kell. Hij volgde zijn...
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
Het antependium
<p>Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Het maken van een klokbeker
<p>Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
Kerkscheuring in Kootwijk en Voorthuizen
<p>In de negentiende eeuw was een groot deel van de Nederlandse bevolking godsdienstig. Het grootste deel daarvan, zeker op de Veluwe, was aangesloten bij de...
Kasteel Engelenburg bij Herwijnen
<p>Tussen Gelre en Holland ligt in de Middeleeuwen een omstreden grensgebied. Vanaf de elfde eeuw worden er al versterkte huizen en kastelen gebouwd door de...
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
Een robuust kasteel
De geschiedenis gaat op deze plaats terug tot het jaar 1076. Dan is er sprake van een goed met de naam 'Broekerhof' of 'Brockerhoeve', een...
Inleiding route Huis Bergh, Kasteel en Land
<p>Ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Jan van Heek: Een kasteelheer en zijn land' in 2012/2013 zijn de verhalen over Kasteel Huis Bergh en de directe...
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
Tolhuis-Lobith in Rijnwaarden
<p>De grenzen van de gemeente Rijnwaarden zijn in 1985 gevormd door samenvoeging van Herwen, Aerdt en Pannerden. Dit zogenaamde Gelders Eiland wordt al eeuwen omstroomd...
Kasteel Keppel in de gemeente Bronckhorst
<p>In de Achterhoek zijn in 2005 zes gemeenten samengevoegd onder de naam Bronckhorst. In de middeleeuwen worden in dat gebied een groot aantal kastelen gesticht...
Tweede bombardement op Doetinchem
<p>Op 21 maart 1945 was er opnieuw een bombardement door geallieerde vliegtuigen op Doetinchem. Ditmaal werd het centrum het zwaarst geraakt.</p>
De Gelderse Oorlogen
<p>Hertog Karel van Gelre werd in 1467 geboren in Grave en overleed in 1538 in Arnhem. Decennia lang voerde hij oorlog tegen de Habsburgers om...
De Burgerzaal van Zutphen
<p>Zutphen ontvangt in 1190 stadsrechten van Otto I, de graaf van Gelre en Zutphen. Deze zogenaamde stadsbrief of handvest maakt het mogelijk een schepenbank in...
Geert Grote
<p>De geestelijke stroming de Moderne Devotie vindt haar oorsprong in de boeteprediker Geert Grote (1340-1384) uit Deventer. Hij streefde, na zijn studie aan onder andere...
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
Graaf Reinoud I, de gekke graaf van Gelre
<p>De Gelderse graaf Reinoud I wordt vaak vooral herinnerd als ‘gekke graaf’. Tijdens de slag bij Woeringen (Duitsland) zou hij een klap op zijn hoofd...
De Spanjaardspoort
<p>Zutphen kon zich rond 1300 aan de noordkant uitbreiden met een bijna vierkant stuk grond dat toepasselijk de Nieuwstad ging heten. De Spanjaardspoort is het...
Huwelijk Willem van Oranje & Anna van Egmond
<p>Burens relatie met het Oranjehuis begint in 1551 als Anna van Egmond trouwt met prins Willem van Oranje. Anna is de schatrijke erfdochter van Maximiliaan...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
<p>Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
Graaf Otto II
<p>Graaf Otto II (1215-1271) was vijftien jaar toen hij begon met regeren over Gelre en Zutphen. Zijn klompvoet bezorgde hem de bijnaam ‘de Lamme’. Later...
Grensoverschrijdend geloof
<p>Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Sloop vestingwerken
<p>Vanaf 1817 werden de buitenste verdedigingswerken van de stad omgetoverd in slingerende wandelpromenades en lommerrijke plantsoenen. Dit alles naar de plannen van de befaamde tuinarchitect...
Het geslacht Batenburg en Bronckhorst
<p>Geslacht Batenburg wordt voor het eerst in de bronnen vermeld in 1076. In de veertiende eeuw trouwde de enige dochter van Dirk van Batenburg (†...
Bourgonjetoren
<p>In de vijftiende-eeuwse Bourgonjetoren stonden vroeger de kanonnen van de stad Zutphen. De toren is gebouwd tijdens Bourgondische dreiging en moest Zutphen beschermen tegen de...
Commanderij en gasthuizen
<p>In de tweede helft van zestiende eeuw tekende Aernout van Buchell (Arnoldus Buchelius) de negen belangrijkste gebouwen van de stad. Op de tekening zijn de...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
De Rijnoversteek van Lodewijk de Veertiende bij Lobith
<p>Op 12 juni 1672 stond één van de grootste vorsten uit de Europese geschiedenis op de Elterberg met uitzicht op Rijn. Het was niemand minder...
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Hertog Willem I van Gelre-Gulik (1363-1402)
<p>Willem I was hertog van Gelre en van Gulik. Aanvankelijk zijn dit graafschappen in het Duitse keizerrijk, maar ze worden in 1339 (Gelre) en in...
Klooster Hulsbergen
<p>Van 1407 tot 1578 heeft in Wapenveld (toen nog buurschap Hulsbergen) een klooster van de Moderne Devotie gestaan: klooster Hulsbergen. De fraters woonden daar bij...
Vrije tijd in Ruurlo
<p>Ruurlo heeft een rijk verenigingsleven. Of het nu gaat om sportverenigingen (35), buurtverenigingen (39), muziekverenigingen ( 23), toneelverenigingen (9) of de vrijwillige Brandweer en Oranjevereniging.</p>
De IJssellinie
<p>Kort na de Tweede Wereldoorlog ontstond een verkoeling tussen de westelijke geallieerden en de Sovjet-Unie. De tegenstellingen tussen de vroegere bondgenoten escaleerden snel, met als...
Het Badhuis in Laag-Soeren
<p>In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.</p>
Gelre en Kleef
<p>In de elfde eeuw is er veel onrust in Lotharingen. Hierdoor komen volgens de kroniek van Rolduc bezittingen in handen van de graven Gerard en...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
