Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
De Plooierijen
<p>In 1702 ontstond in Nijmegen een strijd om de politieke macht tussen twee groepen regenten (stadsbestuurders): de Oude en de Nieuwe Plooi. Uiteindelijk leidde dit...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
Het maken van een klokbeker
<p>Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
De lisdodden van Slot Doddendael
<p>Slot Doddendael wordt voor het eerst genoemd in 1332. Vaak wordt daarom aangenomen dat het Huis Doddendael werd gebouwd rond 1330 en dat het is...
De weg van de koning
<p>Koning-Stadhouder Willem III (1650-1702) was een kleine man met een kromme neus. Gedurende zijn leven had hij een zwakke gezondheid. Hij leed aan astma, had...
's-Gravenhof in Zutphen
<p>Het 's-Gravenhof is het oudste plein van de hanzestad Zutphen. Zutphen is een van de oudste steden van Nederland en werd rond 800 een grafelijk...
Karels strijd tegen Widukind
<p>Karel de Grote is de grote Frankische vorst die in het jaar 800 door de paus tot keizer werd gekroond. Hij had zijn hoofdzetel in...
Van graafschap tot hertogdom
<p>Gelre behoorde tijdens een groot deel van de middeleeuwen tot één van de voornaamste vorstendommen in de Lage Landen. Voordat Holland vanaf de vijftiende eeuw...
De Gelderse bannerheren
<p>De Gelderse bannerheren nemen een bijzondere plaats in de Gelderse adel in. Vanaf de jaren veertig van de vijftiende eeuw wordt er, onder andere op...
Grafheuvels Ermelo
<p>De historie van Ermelo laat ook sporen achter in de grond. Op de heidevelden en in de bossen liggen kleine heuvels met een ronde vorm....
Veluwse klokbekers
<p>Veluwse klokbekers staan niet op zichzelf, maar zijn het product van een lange ontwikkeling, die in een groot deel van Europa varianten kent. Globaal begint...
Oral history project: de Lourdesgrot
<p>Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een succesvol oral history project afgerond in Gelderland. Het onderwerp is religieus erfgoed in het landschap. Oral history, ofwel mondelinge geschiedenis,...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
De Gelderse adel
<p>Adel speelt van oudsher een overheersende rol in Gelderland. Door het bezit van kastelen, huizen, landgoederen, heerlijkheden en door het uitoefenen van talrijke functies op...
Strijd tussen Gelre en Kleef
<p>Het is 1502. Bijna alle Over-Betuwse dorpen horen bij het hertogdom Gelre, een zelfstandig staatje. Maar Huissen en Hulhuizen horen bij het buurland, het hertogdom...
Katholieke universiteit
<p>In de jaren 1920 waren katholieken en niet-katholieken het oneens over de vraag of er een Katholieke Universiteit in Nijmegen moest komen. In 1923 werd...
De Duivelsberg te Ubbergen
<p>Langs de strategisch gelegen Nijmeegse stuwwal aan de Waal worden rond het jaar 1000 twee mottes (verdedigingsheuvels) aangelegd. In de middeleeuwen vormt Ubbergen een grensgebied...
Fort Pannerden
<p>Het Fort Pannerden in de gemeente Lingewaard is gebouwd tussen 1869 en 1871 op basis van een ontwerp van ingenieur J.C. Ninaber uit 1819.</p>
Rondreizende graven en hertogen
<p>Reinoud I, graaf van Gelre, staat te boek als de stichter van kasteel Rosendael. In 1314 wordt Rosendael voor het eerst vermeld, en wordt vastgelegd...
Gelre en Kleef
<p>In de elfde eeuw is er veel onrust in Lotharingen. Hierdoor komen volgens de kroniek van Rolduc bezittingen in handen van de graven Gerard en...
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
<p>In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
Het antependium
<p>Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Arnold van Egmond opgesloten op het kasteel
<p>Een kenmerkende gebeurtenis is de opsluiting van Arnold van Egmond, hertog van Gelre, door zijn zoon Adolf op het kasteel van Buren in 1465.</p>
Maria van Arkel en Jan met de bellen verloven zich in 1400
<p>Jan met de bellen en Maria van Arkel - allebei tieners - verloven zich op kasteel Ammersoyen. Daarmee zou de Gelders-Gulikse dynastie gered kunnen worden,...
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Een robuust kasteel
De geschiedenis gaat op deze plaats terug tot het jaar 1076. Dan is er sprake van een goed met de naam 'Broekerhof' of 'Brockerhoeve', een...
Gebroeders van Lymborch
<p>In de periode 1380-1390 werkten de Nijmeegse broers Herman en Willem Maelwael als schilders voor de hertog van Gelre. Nijmegen hoorde in die tijd bij...
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Het Elisabeth Weeshuis
<p>In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
De Munsterkerk in Roermond
<p>De Munsterkerk in Roermond is een laat-Romaanse kloosterkerk die rond 1265 voltooid werd. De kerk was een kapel van de Munsterabdij (cistercienserorde ).</p>
Tachtigjarige Oorlog aan de Waal
<p>De rivieren Maas en Waal vormden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) een belangrijke natuurlijke barrière. De versterkingen, die lagen op de plaatsen waar...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
De Slag op de Vrijenberg (1354)
<p>Tijdens de Gelderse Oorlogen in de veertiende eeuw staan hertog Reinald III van Gelre en zijn broer Eduard lijnrecht tegenover elkaar. Reinald weet de horige...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Afsluiting van de Zuiderzee
<p>Harderwijk is vooral bekend geworden als Zuiderzeestad. Harderwijk en de Zuiderzee hoorden als een soort Siamese tweeling bij elkaar. Harderwijker vissers verdienden hun geld op...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Het Overkwartier, voormalig Gelders gebied in Limburg en Duitsland
<p>De huidige grens tussen Limburg en Duitsland loopt dwars door een gebied dat vroeger bij het hertogdom Gelre hoorde. Het stond bekend als het Overkwartier...
Blijde incomste
<p>Bij de ontvangst van nieuwe vorsten, het vieren van overwinningen en lustrums is er een traditie vanuit de middeleeuwen om zogeheten 'Blijde incomste'-optochten te houden....
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Romeinen
<p>De Romeinse Resten op de Veluwe zijn bescheiden. Dat ze er geweest zijn, staat echter vast! Vlakbij Putten, op de Ermelose Heide, was een Romeins...
Maria van Gelre (1380-1429)
<p>Marie d’Harcourt wordt op 24 februari 1380 geboren. Zij is de dochter van graaf Johan VI van Harcourt en Aumale en Catherina van Bourbon.</p>
Limes en castellum
<p>Op de ‘Tabula Peutingeriana’ staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk aan het begin van de vierde eeuw na Christus. Onder de ‘R’ van...
De Plooierijen
<p>In 1702 ontstond in Nijmegen een strijd om de politieke macht tussen twee groepen regenten (stadsbestuurders): de Oude en de Nieuwe Plooi. Uiteindelijk leidde dit...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
Rivierlopen manipuleren
<p>Gedurende de middeleeuwen had de mens weinig invloed op de rivier. De Waal was een brede stroom, soms met eilanden, geulen en ondiepten. Een geul...
Het maken van een klokbeker
<p>Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
De lisdodden van Slot Doddendael
<p>Slot Doddendael wordt voor het eerst genoemd in 1332. Vaak wordt daarom aangenomen dat het Huis Doddendael werd gebouwd rond 1330 en dat het is...
De weg van de koning
<p>Koning-Stadhouder Willem III (1650-1702) was een kleine man met een kromme neus. Gedurende zijn leven had hij een zwakke gezondheid. Hij leed aan astma, had...
's-Gravenhof in Zutphen
<p>Het 's-Gravenhof is het oudste plein van de hanzestad Zutphen. Zutphen is een van de oudste steden van Nederland en werd rond 800 een grafelijk...
Karels strijd tegen Widukind
<p>Karel de Grote is de grote Frankische vorst die in het jaar 800 door de paus tot keizer werd gekroond. Hij had zijn hoofdzetel in...
Van graafschap tot hertogdom
<p>Gelre behoorde tijdens een groot deel van de middeleeuwen tot één van de voornaamste vorstendommen in de Lage Landen. Voordat Holland vanaf de vijftiende eeuw...
De Gelderse bannerheren
<p>De Gelderse bannerheren nemen een bijzondere plaats in de Gelderse adel in. Vanaf de jaren veertig van de vijftiende eeuw wordt er, onder andere op...
Grafheuvels Ermelo
<p>De historie van Ermelo laat ook sporen achter in de grond. Op de heidevelden en in de bossen liggen kleine heuvels met een ronde vorm....
Veluwse klokbekers
<p>Veluwse klokbekers staan niet op zichzelf, maar zijn het product van een lange ontwikkeling, die in een groot deel van Europa varianten kent. Globaal begint...
Oral history project: de Lourdesgrot
<p>Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft een succesvol oral history project afgerond in Gelderland. Het onderwerp is religieus erfgoed in het landschap. Oral history, ofwel mondelinge geschiedenis,...
Rechtspraak op het Herenhul in Engelanderholt
<p>Op het Herenhul, nabij Apeldoorn, vinden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er worden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen...
De Gelderse adel
<p>Adel speelt van oudsher een overheersende rol in Gelderland. Door het bezit van kastelen, huizen, landgoederen, heerlijkheden en door het uitoefenen van talrijke functies op...
Strijd tussen Gelre en Kleef
<p>Het is 1502. Bijna alle Over-Betuwse dorpen horen bij het hertogdom Gelre, een zelfstandig staatje. Maar Huissen en Hulhuizen horen bij het buurland, het hertogdom...
Katholieke universiteit
<p>In de jaren 1920 waren katholieken en niet-katholieken het oneens over de vraag of er een Katholieke Universiteit in Nijmegen moest komen. In 1923 werd...
De Duivelsberg te Ubbergen
<p>Langs de strategisch gelegen Nijmeegse stuwwal aan de Waal worden rond het jaar 1000 twee mottes (verdedigingsheuvels) aangelegd. In de middeleeuwen vormt Ubbergen een grensgebied...
Fort Pannerden
<p>Het Fort Pannerden in de gemeente Lingewaard is gebouwd tussen 1869 en 1871 op basis van een ontwerp van ingenieur J.C. Ninaber uit 1819.</p>
Rondreizende graven en hertogen
<p>Reinoud I, graaf van Gelre, staat te boek als de stichter van kasteel Rosendael. In 1314 wordt Rosendael voor het eerst vermeld, en wordt vastgelegd...
Gelre en Kleef
<p>In de elfde eeuw is er veel onrust in Lotharingen. Hierdoor komen volgens de kroniek van Rolduc bezittingen in handen van de graven Gerard en...
Een praalgraf voor Catherina van Bourbon
<p>In 1512 heeft Karel van Gelre in de St. Stevenskerk in Nijmegen een praalgraf laten plaatsen voor zijn moeder. Maar wie was deze Catherina...
Het antependium
<p>Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Arnold van Egmond opgesloten op het kasteel
<p>Een kenmerkende gebeurtenis is de opsluiting van Arnold van Egmond, hertog van Gelre, door zijn zoon Adolf op het kasteel van Buren in 1465.</p>
Maria van Arkel en Jan met de bellen verloven zich in 1400
<p>Jan met de bellen en Maria van Arkel - allebei tieners - verloven zich op kasteel Ammersoyen. Daarmee zou de Gelders-Gulikse dynastie gered kunnen worden,...
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Een robuust kasteel
De geschiedenis gaat op deze plaats terug tot het jaar 1076. Dan is er sprake van een goed met de naam 'Broekerhof' of 'Brockerhoeve', een...
Gebroeders van Lymborch
<p>In de periode 1380-1390 werkten de Nijmeegse broers Herman en Willem Maelwael als schilders voor de hertog van Gelre. Nijmegen hoorde in die tijd bij...
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Het Elisabeth Weeshuis
<p>In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
De Munsterkerk in Roermond
<p>De Munsterkerk in Roermond is een laat-Romaanse kloosterkerk die rond 1265 voltooid werd. De kerk was een kapel van de Munsterabdij (cistercienserorde ).</p>
Tachtigjarige Oorlog aan de Waal
<p>De rivieren Maas en Waal vormden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) een belangrijke natuurlijke barrière. De versterkingen, die lagen op de plaatsen waar...
De eerste graven
<p>De eerste graaf die zich 'van Gelre' noemde was de in 1129 overleden graaf Gerard I, bijgenaamd 'de Lange'. Volgens een twaalfde eeuwse kroniek waren...
De Slag op de Vrijenberg (1354)
<p>Tijdens de Gelderse Oorlogen in de veertiende eeuw staan hertog Reinald III van Gelre en zijn broer Eduard lijnrecht tegenover elkaar. Reinald weet de horige...
Karel van Gelre
<p>Karel van Gelre vocht zijn hele leven, hij werd 70 jaar, voor een onafhankelijke positie van hemzelf en Gelre tussen de koning van Frankrijk en...
Grafheuvels in Epe
<p>In de gemeente Epe liggen zo'n 150 grafheuvels. Ongeveer 50 daarvan liggen in één rechte lijn tussen Niersen en Epe. Vanaf de Nieuwe Steentijd (±...
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Afsluiting van de Zuiderzee
<p>Harderwijk is vooral bekend geworden als Zuiderzeestad. Harderwijk en de Zuiderzee hoorden als een soort Siamese tweeling bij elkaar. Harderwijker vissers verdienden hun geld op...
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Groningen onder de hertog van Gelre
<p>In de zestiende eeuw is het in de stad Groningen regelmatig onrustig doordat zowel Georg van Saksen als Edzard I van Oost-Friesland proberen de stad...
Het Overkwartier, voormalig Gelders gebied in Limburg en Duitsland
<p>De huidige grens tussen Limburg en Duitsland loopt dwars door een gebied dat vroeger bij het hertogdom Gelre hoorde. Het stond bekend als het Overkwartier...
Blijde incomste
<p>Bij de ontvangst van nieuwe vorsten, het vieren van overwinningen en lustrums is er een traditie vanuit de middeleeuwen om zogeheten 'Blijde incomste'-optochten te houden....
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Romeinen
<p>De Romeinse Resten op de Veluwe zijn bescheiden. Dat ze er geweest zijn, staat echter vast! Vlakbij Putten, op de Ermelose Heide, was een Romeins...
Maria van Gelre (1380-1429)
<p>Marie d’Harcourt wordt op 24 februari 1380 geboren. Zij is de dochter van graaf Johan VI van Harcourt en Aumale en Catherina van Bourbon.</p>
Limes en castellum
<p>Op de ‘Tabula Peutingeriana’ staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk aan het begin van de vierde eeuw na Christus. Onder de ‘R’ van...
