Kastelen

Ben jij een echte kasteelliefhebber? Van ruïnes tot trekpleisters, kom van alles te weten over de kastelen in Gelderland!

Lees intro

148 verhalen
Bekijk volledige kaart

Of je nu gefascineerd bent door imposante ruïnes of bestaande trekpleisters, deze route neemt je mee op een boeiende reis langs diverse kastelen in de regio. Verdiep je in de verhalen die deze majestueuze bouwwerken omringen en vergaar kennis over de intrigerende geschiedenis van kastelen en landhuizen in Gelderland.

Overzicht van de ruïne van kasteel De Nijenbeek, 2008. © Galen, P. (Paul) van, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC-BY-SA.
Ruïne De Nijenbeek
<p>Het kasteel 'De Nijenbeke', een verdedigingsburcht aan de IJssel, komt al 1296 in geschriften voor. Destijds werd het bewoond door ridder Theodericus, ook Dirk genoemd,...
Zijaanzicht huis Spijk in Spijk © Roelant Roghman, 1646-1647
Huis Spijk te Spijk
<p>Geografisch behoort Spijk bij de Gelderse Tielerwaard. Bestuurlijk ligt het ingewikkelder. Vóór 1800 bestaat de grensplaats Spijk uit de heerlijkheid Nedereinde die onder Holland valt,...
Kasteelterrein van De Oudenborch, Rhenoy © CC0
Kasteel Oudenborgh in Rhenoy
<p>De ligging van een kasteel is verbonden met het landschap. In het Gelderse rivierengebied betekent 'ooij' een 'lage plek bij een rivier (bocht)'. Deze betekenis...
'T huis te 'Seventer' door Jan de Beijer, 1745 © Via Wikipedia, Publiek Domein
Huis Sevenaer in Zevenaar
<p>In 1414 krijgt Derick II Smullinck toestemming van de heer van Kleef om dichtbij het kasteel Sevenaer iets te ‘timmeren’. Waarschijnlijk betreft het de...
Beek en waterwerken bij de Gelderse Toren. Foto Marianne Poorthuis
Waterpartijen op het landgoed van De Geldersche Toren
<p>In de jaren 1844-46 toen Hendrik van Lunteren, samen met zijn zoon Samuel, ontwerpen maakte voor de tuinaanleg bij de Gelderse Toren namen ze de...
Huis Scherpenzeel in 1749 getekend door Pieter Jan van Liender. De woontoren uit de veertiende eeuw is in het midden nog duidelijk te herkennen aan de hoger geplaatst kap en de torentjes. © Rijksmuseum
Huis Scherpenzeel
<p>De plaatsnaam ‘Scarpenzele’ komt voor in een oorkonde uit 1254, waarbij ‘zeel’ in dit geval ‘huis’ kan betekenen. Gelegen in het grensgebied van de bisschoppen...
Het huis Wisch te Terburg, 1879-1937, door Anton Lodewijk Koster. © Gelders Archief, publiek domein.
Kasteel Oud-Wisch en kasteel Wisch in Terborg
<p>In de middeleeuwen liggen er langs de Oude IJssel veel versterkte huizen en kastelen. Bij de rivier zijn de gronden vruchtbaar. Het geslacht Wisch komt...
Maarten van Rossem in vergulde lijst. A.F.van Goelst Meijer, 1956 Naar het orgineel in de Cannenburg te Vaassen. Collectie Stadskasteel Zaltbommel
Eigenaren van Kasteel De Cannenburgh of Cannenburch
<p>De vroegste vermelding van de Cannenburch dateert uit 1365 en sedert 1402 was het een leengoed van de Gelderse hertogen. In 1543 kocht de legendarische...
Potloodtekening huis 't Oye © via CollectieGelderland Stedelijk museum Zutphen
Huis ’t Oye bij Zutphen
<p>De Sint-Walburgiskerk in Zutphen bezit in de veertiende eeuw in de voormalige buurtschap Eme verschillende goederen waaronder ’t Oye. Op een kleine heuvel wordt later...
Vue de Wildenborch prov. de Gueldres, 1827-1829 © Gelders Archief PD
Kasteel Wildenborch bij Vorden
<p>De Wildenborch is in vroeger tijden een geduchte burcht van waaruit roofridders de strijd aangaan met het wettige gezag om hen heen. Het is nu...
Het huidige Huis de Beerenclaauw na 1899 gebouwd op middeleeuwse fundamenten. © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC BY-SA 4.0
Huis de Beerenclaauw in Groessen
<p>Bij de herkomst van de streeknaam ‘Liemers’ wordt getwijfeld tussen een verwijzing naar de Romeinse grensnaam ‘limes’ of de afwatering van de beek ‘Ly’ via...
De Antoniuskapel in Sinderen
Voormalig kasteel Sinderen
<p>Kasteel Sinderen is waarschijnlijk in de dertiende eeuw gesticht. In 1251 treedt Rudolf van Sinderen op als 'advocatus' van Sinderen. Mogelijk is hij de bouwheer...
Het Huis te Dort, bij Gorssel, Abraham de Haen (II), 1724. © Publiek domein
Huis Dorth in Lochem
<p>Op de grens met Overijssel ligt in het noorden van de Achterhoek de gemeente Lochem. Rond 900 bevindt zich daar al een nederzetting met een...
Havezate Zwanenburg bij Vorchten zijaanzicht © Gelders Archief
Huis Zwanenburg in Vorchten bij Heerde
<p>Bij de IJssel aan de rand van de Veluwe brengen eerst kloosterbroeders de vruchtbare gronden in cultuur. Daarna ontstaan er ook enkele versterkte huizen met...
Huis de Hees, door Jacobus Stellingwerf naar Maximiliaan de Raedt (1721) © PD
Havezate de Hees bij Zevenaar
<p>Dideric van Ulft koopt in 1370 van de heer van Bergh landerijen die in de buurschap Waverlo liggen, tussen Zevenaar en Didam. Daar hoort de...
Huis Boetselaersborg in 's-Heerenberg © Pieter Delicaat
Huis Boetselaersborg in Montferland
<p>Sinds 2015 zijn de grenzen van de gemeenten Bergh en Didam omgevormd tot de gemeente Montferland. Tot aan de Franse tijd behoort dit gebied bij...
Huis Old Putten te Elburg met geheel rechts de wagenschuur, 2010. Het negentiende-eeuwse huis is gebouwd op de fundamenten van het veertiende-eeuwse kasteel van het geslacht Van Putten. © Kasteelbeer via Wikimedia CC-BY-SA
Huis Old Putten bij Elburg
<p>Herbern van Putten wordt berucht omdat hij vele conflicten uitvecht met de bisschop van Utrecht en met de steden rond de Zuiderzee. In de veertiende...
Kasteel Hernen (Bron: Michiel Verbeek) ©
De bijzondere bouwstijl van kasteel Hernen
<p>In de omgeving van Wijchen ligt Hernen: een dorpje met een afwisselend en waterrijk buitengebied. Er ligt ook een middeleeuwse burcht, die met een gids...
Kasteel Wijchen door C.Pronk, 1732. Bron: RKD
Een kasteel voor een paarlen halssnoer
<p>De beroemdste bewoners van het kasteel te Wijchen zijn Emilia van Oranje-Nassau, dochter van Willem van Oranje, en haar echtgenoot Emanuel van Portugal. Emilia's broer...
Kasteel Ter Horst bij Loenen
Kasteel Ter Horst
Wijnand Hackfort, burgemeester van Arnhem, liet nabij het dorp Loenen in 1557 een kasteel bouwen. De neo-classicistische gevel aan de ingangszijde werd eind 18e eeuw...
De vermoedelijke muurrestant van het oude kasteel Kell in detail © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed CC-BY-SA 3.0
Kell en Oud-Kell in Angerlo
<p>Door de splitsing van het bezit van Gerrit de Rode van Kell ontstaan in 1399 de huizen Oud-Kell en Kell, later Groot-Kell genoemd. De namen...
Huis Duistervoorde vóór de verbouwing te zien vanaf de visvijver © Via Collectie Gelderland Gelderland in Beeld
Huis Duistervoorde in Twello
<p>Tussen de wegen naar Zutphen en Deventer ligt Huis Duistervoorde. Het dorp Voorst langs de westoever van de IJssel wordt in 893 voor de eerste...
De ruïne van kasteel Brakel (Bron: Peter van der Wielen)
De overblijfselen van kasteel Brakel
<p>Het dorp Brakel is oorspronkelijk een esdorp met verspreide bebouwing rond een groot aantal brinken. In de loop van de tijd concentreerde het dorp zich...
Huis te Lathum getekend door Jan de Beijer in 1742 © Particuliere collectie Rijksdienst voor Kunsthistorische Documentatie
Huis te Lathum
<p>In het gebied de Liemers is Zevenaar vanaf de middeleeuwen belangrijk voor de heren van Kleef. Het blijft zelfs Kleefs gebied tot het Congres van...
Wapenschild van de familie Van Haersolte tot Yrst met als wapenspreuk: Omnia tempus habet – De tijd omvat alles © Wikimedia CC-BY-SA 3.0
Huis Yrst bij Hattem
<p>Hattem bestaat als nederzetting al rond 800. Hattem ligt strategisch aan de IJssel ligt en krijgt in 1299 stadsrechten van Reinald I van Gelre. In...
't Huys en havezaat Medler, 15 augustus 1766 © Gelders Archief PD
Huis Medler in Vorden
<p>De regionale elite rond Vorden bouwt in de middeleeuwen edelmanswoningen. Ze profiteren van de vruchtbare gronden langs de IJssel en Oude IJssel en de...
Huis de Lathmer voor 1860 © via Collectie Gelderland Gelderland in Beeld
Huis de Lathmer in Wilp
<p>Ridders met de naam Van den Latmer duiken al in de dertiende eeuw op, maar in 1414 wordt ook het tiendgoed Lathmer voor het eerst...
Huis Aerdt © Omroep Gelderland CCO
Huis Aerdt
<p>Ten noordoosten van het dorp Herwen in de gemeente Rijnwaarden wordt in het rivierenlandschap van de oude Rijn rond 1300 het middeleeuws slot Ter Cluse...
Hoofdgebouw van Huis de Parckelaer © Kasteelbeer CC-BY-SA
Huis de Parckelaer in Voorst
<p>In een ontginningsgebied van broeklanden ligt ten noordoosten van Twello het huis De Parckelaer. Het eerste huis is waarschijnlijk in de tweede helft van de...
Huis Landfort bij Megchelen, Oude IJsselstreek, 2010 © Ziko van Dijk cc-by-sa
Kasteel Landfort in de Oude IJsselstreek
<p>Uit de gemeenten Wisch en Gendringen ontstaat in 2005 de gemeente Oude IJsselstreek. In dit gebied langs de Oude IJssel worden in de middeleeuwen veel...
Het Huis Rooderloo bij Ruurlo door Jan de Beijer (1743) © Rijksmuseum, PD
Kasteel Ruurlo in Berkelland
<p>De oorspronkelijke naam ‘Roderlo’ is opgebouwd uit ‘rode’ dat gerooid bos en ‘lo’ dat open parkbos betekent. De naam Ruurlo voor kasteel en dorp...
Fantasietekening van het slot Hulkestein bij Nijkerk, 1854. © Gelders Archief, publiek domein.
Kasteel Hulkestein in Nijkerk
<p>Het grensstadje Nijkerk ligt in de vijftiende eeuw strategisch aan de Zuiderzee, maar ook op de grens met het Sticht, waar de Utrechtse bisschop zijn...
De geometrische tuin van Huis Vierakker op een kaart van omstreeks 1800. © Gelders Archief, 0509 - 562-0001, PD
Huis Vierakker
<p>In het gebied rond Bronkhorst is in de middeleeuwen een groot aantal kastelen gesticht. De vruchtbare gronden langs de IJssel, de Oude IJssel en de...
Tekening van Cornelis Pronk van de achterzijde van het renaissanceslot De Marsch in 1730 © via Collectie Gelderland Stedelijk Museum Zutphen
Huis De Marsch
<p>Huis De Marsch was in de late middeleeuwen een verblijf van een familie van lage adel (zogenaamde dienstadel of ministerialen). Het was een ‘dienstleen’ van...
Op dit schilderij wordt het verhaal van Fulco van Berne in 1132 afgebeeld. © Museum voor Religieuze Kunst, PD
Kasteel Bern
<p>In het westen van Gelderland ligt de Bommelerwaard in de huidige gemeenten Zaltbommel en Maasdriel. Door de ligging bij Holland en Brabant worden in dit...
Kasteel Waardenburg © Bert Kaufmann cc-by
Faust op kasteel Waardenburg
<p>Kasteel Waardenburg werd gesticht op 2 augustus 1265. Graaf Otto van Gelre gaf toen Rudolf de Cocq toestemming om op deze plaats een toren te...
Luchtfoto kasteel Leyenburg in Vuren, 1964 © collectie KLM Aerocarto, Nederlandse Kastelenstichting, CC-BY-SA
Kasteel Leyenburg in de Lingewaal
<p>De in 1986 gevormde gemeente Lingewaal bestaat uit een in de middeleeuwen omstreden grensgebied tussen Gelre en Holland. Verschillende takken van de familie Van Arkel...
Huis 't Meyerink 27 dec 2010 © Wikimedia CC-BY-SA 3.0
Huis ’t Meyerink in Zutphen
<p>Conrad van Leesten is in 1378 volgens leenakten de oudst bekende eigenaar van een landgoed met een spieker, een graanopslagplaats, die later tot huis met...
Huis Bemmel © Gelders Archief PD
Huis Bemmel in Lingewaard
<p>De gemeente Lingewaard ligt in de Overbetuwe, tussen Arnhem en Nijmegen, in het stroomgebied van de Waal, de Nederrijn en de Linge. In de middeleeuwen...
De ruïne van huis Nettelhorst in 2010 © Kasteelbeer CC-BY-SA 3.0, Wikimedia
Huis Nettelhorst bij Lochem
<p>Ten oosten van Lochem ligt huis Nettelhorst, een versterkt huis uit de middeleeuwen dat in 1379 voor eerst vermeld wordt. In de vijftiende eeuw komt...
Ansichtkaart Huis Suideras bij Vierakker © Gelderland in Beeld
Huis Suideras bij Vierakker
<p>Het goed Suideras aan de Baakse Beek wordt in het leenregister van 1326 al vermeld als bezit van Hendrik van Suderas. Een balk met vermelding...
Huis Schaffelaar © GLK – Ton Rothengatter, cc-by
Huis Schaffelaar
<p>Het kasteelachtige huis Schaffelaar dateert uit 1852 en valt meteen op door zijn afwijkende vormgeving. Het is een zeldzaam voorbeeld is van een buitenhuis in...
Huis Loenen en oprijlaan
Huis te Loenen
<p>Het huis te Loenen, of Loinen, zoals de archaïsche schrijfwijze luidt, dankt zijn naam waarschijnlijk aan zijn positie. Het woord Loenen, dat 'waterloop' betekent, wijst...
Voorzijde van huis 't Velde © Wikimedia
Huis het Velde
<p>'t Velde is te vinden bij de splitsing van de wegen naar Lochem en Vorden. Het huis zelf ligt binnen de oude grachten, die verder...
Barlham door Jan de Beijer in 1743 ©
Kasteel Barlham in Doetinchem
<p>Graaf Otto II van Gelre verleent de negende-eeuwse nederzetting Doetinchem in 1236 stadsrechten. Dat levert ook stemrecht op als een van de vijf steden in...
Kasteel Engelenburg in de achttiende eeuw (Bron: Historische Vereniging Den Ouden Dijk) ©
Kasteel Engelenburg bij Herwijnen
<p>Tussen Gelre en Holland ligt in de Middeleeuwen een omstreden grensgebied. Vanaf de elfde eeuw worden er al versterkte huizen en kastelen gebouwd door de...
Het begin van kasteel Heumen rond 1200. © René Reijnen, 2016
Kasteel Heumen, 1188-1585
<p>Even ten zuiden van Nijmegen in de heerlijkheid Heumen lag aan de Maas een imposante waterburcht. Door zijn strategische ligging op de grens van Gelderland...
Huis Empe bij Brummen, in of ná 1718 door Jacobus Stelllingwerff mogelijk naar Frans Berkhuys © Bron: RKD (PDM)
Geschiedenis van 't Huis Empe
<p>Dicht bij de weg van Voorst naar Zutphen wordt omstreeks 1550 het adellijk huis Empe gebouwd. Bijna drie eeuwen later, rond 1825, verbouwt men het...
Huis de Ulenpas (Chateau d'Ulenpas, Province de Gueldre) 1827-1829 © Gelders Archief PD
Huis de Ulenpas in Hoog-Keppel
<p>In de veertiende eeuw bezit Diederik van Bake de Ulenpas als leen van het in de nabijheid gelegen kasteel Keppel. In de naam Ulenpas betekent...
Zicht op de stad Wageningen met links het kasteel. Tekening uit 1730 © Het Gelders Archief PDM
Kasteel Wageningen
<p>Op de Veluwezoom langs de Rijn en grenzend aan Het Sticht van de bisschop van Utrecht ligt Wageningen. Deze plek is zo strategisch dat Karel...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl