Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Zaltbommel op een ongedateerde pentekening © Collectie Gelderland Stadskasteel Zaltbommel, maker onbekend
Steden aan de Waal
<p>Nederlands oudste steden liggen aan de Waal: Nijmegen, met zijn Romeinse verleden, en Tiel, al een stad in de vroege middeleeuwen. De steden Nijmegen, Tiel...
Vloeddeur in theater De Fransche School
Watersnood
<p>In de strenge winter van 1855 vriest de Lek dicht. Als de dooi inzet, ligt de rivier vol ijsschotsen. Die dreigen de doorgang te blokkeren...
Johannes Vingboons, Gezicht op de Tafelbaai, 1655 © Nationaal Archief, PD
Gelderlanders en de vroege Kaapse bezettingsperiode
<p>In 1651 krijgt de in het Gelderse Culemborg geboren Jan van Riebeeck opdracht van de bewindhebbers van de VOC om een verversingspost te vestigen aan...
Stoomtram Maas en Waal, schema © Uit de publicatie van Adriaan Maters
De stoomtram legt een link met de buitenwereld
<p>In het Land tussen Maas en Waal wordt in 1902 een tramweg aangelegd van 32 km van Nijmegen naar Wamel. Hierover rijdt zes keer per...
De Martinuskerk in Rijswijk © Stichting Oude Gelderse Kerken
Martinuskerk in Rijswijk
<p>Rijswijk is een rustiek dijkdorp met uitzicht over de Lek. De torenspits van de Martinuskerk ziet u al van verre staan. De Martinuskerk wordt nog...
Enspijk dorp
De brink van Enspijk
<p>'Enspike' wordt al genoemd in oude aktes uit het jaar 1129. De middeleeuwse dorpskerk van Enspijk is deels wit gepleisterd en ligt midden in het...
1995 hoe hoog komt het water
Hoe hoog komt het water
<p>Eind januari 1995 stijgt het water in de Waal tot een angstig hoog peil. Enkele dijken dreigen te bezwijken.</p>
1811 Tiel krijgt een rechtbank
Tiel krijgt een rechtbank
<p>Eeuwenlang hoorde Tiel bij het Kwartier van Nijmegen. Maar nadat Nijmegen en Tiel in 1810 Frans zijn geworden, gaan ze bij verschillende departementen horen.</p>
Paus Pius IX, paus van 1846 tot en met 1878
Een Tielenaar in dienst van de paus
<p>Lambertus van Haaf wordt in 1840 in Tiel geboren als zoon van een eenvoudige kleermaker. In 1863 verhuist hij naar Arnhem om handelsreiziger in lakens...
Voor de ‘uitlandige’ Jacoba verkoopt haar zwager in 1830 in Suriname zeven tot slaaf gemaakten. © Nationaal Archief CC0
Jacoba Maurina Spiering (Suriname 1806 - Zaltbommel 1865) - Deel 2
<p>Jacoba Maurina Spiering werd in 1806 in Suriname geboren als jongste dochter van Johanna Elisabeth Philippina Thomas en Frederik Hendrik Spiering. Toen Jacoba Maurina op...
Voormalige proosdij, hoeve Munnickenwoerd vanaf de oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Proosdij van de Norbertinessen
Aan de Woerdsestraat nr. 34 in Altforst staat de hoeve Munnickenwoerd. Deze staat ongeveer op de plek van een proosdij die ...
896 koning Swentibold
Koning Zwentibold
<p>In de achtste eeuw is Dorestad (nu: Wijk bij Duurstede) de belangrijkste haven in het huidige Nederland. Die plaats wordt rond 850 veel geplunderd door...
Het Nederlandse leger blaast in 1940 de brug over het kanaal in Weurt op © Collectie Paul Smits
De oorlogsjaren
<p>Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er weinig gevechtshandelingen in Maas en Waal, maar de impact op het dagelijkse leven is groot. Het verenigingsleven ligt stil....
Band Kinkobra Appelpop 2011 © Jette Janssen, Erfgoed Gelderland CC-BY-SA
Het is het sfeertje wat 't em doet
<p>Appelpop is uitgegroeid tot het grootste popfestival in zijn soort. Appelpop is inmiddels een festival met nationale en zelfs internationale bekendheid. In 2001 bezochten naar...
De Binnenpoort vanaf de markt gezien
De Binnenpoort
<p>De grachten en restanten van de stadsmuur in de binnenstad van Culemborg zijn uit de veertiende eeuw. Net als de monumentale Binnenpoort, de laatste stadspoort....
Sint Pietersgasthuis
Sint-Pietersgasthuis
<p>Aan de Achterstraat staat een fraai, oud pand met trapgevels. Eens was het deel van het Sint-Pietersgasthuis, een omvangrijk complex begrensd door Goilberdingerstraat, Achterstraat en...
Oliebollen
Oud en Nieuw in Ingen
"En ik heb ook wel eens horen zeggen, dat ze in Lienden met oudjaarsavond liepen ze met de rommelspot. Op andere plekken, zoals in de...
Arrondisementsrechtbank in Tiel © Rijksvastgoed
Rechters Rink en Spiering
<p>Vanaf 1838 was er een arrondissementsrechtbank in Tiel, dit gebouw dateert van rond 1880. Bij de afschaffing van de slavernij in 1863 kregen meer dan...
Belegering van de stad Nijmegen door Prins Maurits 1591, die voor zijn troepen gebruik maakt van een schipbrug (linksboven) over de Waal. © Regionaal Archief Nijmegen PD
Schipbruggen
<p>Eeuwenlang was de Waal te breed voor vaste bruggen. Maar als er een militaire noodzaak was, dan was de oplossing: schipbruggen over de Waal</p>
Verhuizing naar het nieuwe archiefgebouw, 1982. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Openbaar stadsarchief
<p>'Ook het raadhuis vertoont zich niet onaanzienlijk, maar iets bijzonders wordt er niet bewaard. Het rijke archief, dat er had kunnen zijn, is reeds sedert...
Bij de toren van de Hervormde Kerk staat de bakstenen pomp (Foto: John Scholte)
De stadspomp in Buren
<p>Goede watervoorziening is voor de stad Buren in de achttiende eeuw van levensbelang.</p>
Zalmvangst op onbekende plek in de Waal in 1918. Het 300 meter lange vangnet wordt met een paardenmolen aan wal getrokken. © Foto: C.J. Hofker, fotocollectie Het Leven (1906-1941), Spaarnestad Photo CC-by
Ondergang van de riviervisserij
<p>Trekvissen als steur en zalm voelden zich in de loop van de afgelopen eeuwen steeds minder thuis in de Waal. De aanleg van sluizen en...
De Burensche Kistenfabriek, ca. 1912. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Begin van de moderne tijd
<p>Afgezien van de steenfabriek die een oude geschiedenis kent, heeft Buren in de 19e eeuw maar weinig industrie. Op de valreep komen enkele initiatieven tot...
1905 SDAP opgericht
SDAP-afdeling Tiel opgericht
<p>Op zondag 3 september 1905 komen zo'n 150 belangstellenden bijeen in de coöperatieve bakkerij 'Vooruitgang zij ons doel' aan de Kijkuit te Tiel.</p>
Steenfabriek Vogelensangh in Deest © Onbekend
Industrie in het Rivierengebied
<p>Na de Tweede Wereldoorlog waren de verwachtingen ten aanzien van de sociaaleconomische ontwikkeling van het Rivierengebied hoog gespannen. De regio zou door een goede infrastructuur...
Kopie van het Lingenrecht uit 1330. Collectie Regionaal Archief Rivierenland, Tiel
Dijken ouder dan de stad
<p>De graaf van Gelre gaat in het begin van de 14e eeuw meer waterstaatszaken regelen. Ook in Buren willen de regionale heersers hun gebied beschermen...
Keltisch schip met mast en riemen © J.Wood, De Kelten, Kerkdriel 2004
De Zouthandel via Rijn(Waal) en Maas
<p>Hoewel het zout eerst dichtbij Halstatt bij Dürnberg in Oostenrijk op driehonderd meter diepte wordt gewonnen, halen de Kelten het later in grote hoeveelheden uit...
Fort Asperen
De oorlog aan de Linge
<p>Op 10 mei 1940 bereikte het officiële bericht de forten dat Nederland in oorlog was met Duitsland. Nederland was verrast door de aanval en door...
Onderkomens op de plantage Berg en Dal, waarvan Jacoba Marina deeleigenaar was © PD
Jacoba Maurina Spiering (Suriname 1806 - Zaltbommel 1865) - Deel 1
<p>Jacoba Maurina Spiering werd in 1806 in Suriname geboren als jongste dochter van Johanna Elisabeth Philippina Thomas en Frederik Hendrik Spiering. Toen Jacoba Maurina op...
Grasland waarin zich in de bodem de resten bevinden van kasteel Wadestein (Bron: Geldersch Landschap en Kasteelen)
Hofstad Wadenstein
<p>Herwijnen, een eeuwenoud dorp gelegen aan de Waal tussen de steden Tiel en Gorinchem, heeft een oppervlakte van 2393 ha.</p>
Rumpt en omgeving op een kaart uit 1692 ©
Johan Bouwensch verslaat de Fransen in de Slag bij Rumpt
<p>Het jaar 1672 wordt ook wel het Rampjaar genoemd. Op 12 juni 1672 waren de troepen van de Franse koning Lodewijk XIV bij Lobith de...
Cor en Koos op een vissersboot © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
De ondergang van de riviervisserij
<p>Heerewaarden, strak omsloten door 's lands grootste rivieren en omarmd door de Maas- en Waaldijken. Nergens komen die twee waterdragers dichter bij elkaar. Hier wonen...
Een Tielse weesjongen. Metalen pop gegoten door Gijsbert Stout, negentiende eeuw.
Tiel krijgt een weeshuis
<p>Sociale voorzieningen waren er in de zestiende eeuw nauwelijks.</p>
Het wapen van de familie van Arkel en het Land van Arkel © PD
Huis Vuren of de Tumelenburg te Vuren
<p>Op een westelijke punt van de Vijfheerenlanden ontstaat langs de Waal rond 900 de vesting Vuren. Het betekent ‘vooraangelegen’, zoals de plaatsen Voorne en Veurne....
Culemborg in 1750. © Jan de Beijer, collectie Gelders Archief, PD.
Tolerant en gastvrij Gelderland
<p>Asiel zoeken is al een eeuwenoud fenomeen. Gelderland heeft een bijzondere geschiedenis als het gaat om de opvang van asielzoekers.</p>
De Achterste molen van Hellouw © Dirk Hak, CC-BY-NC
De molens van Hellouw
<p>In Hellouw staan twee molens van het type wipwatermolen-grondzeiler, ook wel Hooglandse molen genoemd. Beide molens zijn een Rijksmonument. Het zijn de enige overgebleven molens...
Toekijken bij de gezwollen Maas in Maasbommel © Foto: Jan Rikken
Op de vlucht voor het water
<p>Het zal toch niet weer gebeuren? Dat is wat oudere inwoners in het Land tussen Maas en Waal denken eind 1993 en begin 1995. Het...
Jan Ekels, 1728. Bron: Rijksmuseum, Amsterdam
De Sint Lambertuskerk
<p>De Sint Lambertuskerk in het centrum van Buren is ouder dan de stad zelf. Vermoedelijk staat in de tweede helft van de 13e eeuw op...
Fort Asperen
De strenge mobilisatiewinter
<p>Hoewel de regering in Den Haag regelmatig verontruste boodschappen van de attaché uit Berlijn kreeg, merkten de soldaten in Asperen nauwelijks iets van de oorlogsdreiging.</p>
De Voorn en (oud) Fort Sint-Andries rond 1600 (Bron: Wikimedia)
Het dorp Heerwaarden
Het kleine dorp Heerewaarden ligt op een unieke locatie: op een smalle strook land tussen de Waal en de Maas. Beide rivieren...
Schilderij 'Nachtelijke brand in een dorp' van Adam Colonia (1685)
Dorpsbranden in de Bommelerwaard
<p>Dorpsbranden kwamen in vroeger tijden vele malen vaker voor dan tegenwoordig. Oorzaken waren de noodzaak van het veelvuldig gebruik van vuur in huis én het...
Resten van kasteel Brakel na de aanval van Franse troepen in 1672. © Gelders Archief, 1551 - 3432, PD
Een ruïne, een steenoven en een neergestort vliegtuig
<p>Landgoed Brakel ligt in de gemeente Zaltbommel aan de oostkant van het dorpje Brakel. Het is een rijksmonumentaal landgoed met een zeer hoge archeologische verwachting....
Portret van Jacob Mom, door Crispijn van de Passe (1574 - 1637) © Rijksmuseum/CC 1.0
Jacob Mom als landverrader?
<p>Jacob Mom werd in 1569 geboren in Puiflijk. In 1588 werd hij op negentienjarige leeftijd Ambtman van Maas en Waal. Met zijn benoeming trad...
Kaart van Tiel, gemaakt door Jacob van Deventer in 1557. Het onderzoeksgebied is met stippellijnen weergegeven. © Bewerking VUhbs CC-BY-NC
Middeleeuwse nederzetting Zandwijk
<p>In 2014 zijn bij een archeologische opgraving resten van het middeleeuwse dorp Zandwijk aangetroffen. Het onderzoeksgebied ligt op een steenworp afstand ten noordoosten van het...
Grenspaal tussen Hellouw en Haaften © Rien de Schipper, Overzicht Grenspalen in Nederland, Gelderland 1
Van dorpspolder naar waterschap
<p>Na het vertrek van de Romeinen is er waarschijnlijk eeuwen lang weinig aan rivierbeheer gedaan. Totdat in de loop van de Middeleeuwen het rivierengebied dichter...
St. Martinuskerk in Velddriel
De Gemeente Gods
<p>Sipke Vrieswijk is jarenlang de charismatische leider van een religieuze beweging, de Gemeente Gods. Wat begint als een religieuze gemeenschap groeit onder zijn leiding uit...
Ton Jansen © Donald Schalk, alle rechten voorbehouden
Gelderse PvdA maakte korte metten met discriminatie
<p>Van betrokken en mondig PvdA-lid tot burgemeester van de gemeente Neerijnen. Ton Jansen blikt met voldoening terug op zijn politieke carrière. Al was de start...
Bouw van de kerncentrale Dodewaard. © Alle rechten voorbehouden.
Bouw centrale 1964-1968
<p>De KCD was op 2 februari 1965 door de samenwerkende elektriciteitsproducenten (NV Sep) in Nederland opgericht. De producenten wilden bedrijfservaring opdoen met kernenergie om elektriciteit...
Kasteel Nederhemert (Bron: kasteel Nederhemert)
De bewoners van kasteel Nederhemert
<p>De oudste delen van kasteel Nederhemert dateren uit het begin van de veertiende eeuw. Vanaf toen heeft het veel veranderingen ondergaan: het kasteel ontwikkelde zich...
Een straat in Heukelum (Bron: Wikimedia, foto: 'Michiel1972')
Een wandeling door Heukelum
Het is tussen voorjaar en zomer. De bloesem heeft plaats gemaakt voor tientallen appeltjes. Ze glimmen als de wangetjes van een peuter bij moeder achterop...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl