Het terrein van Waardenburg en Neerijnen

Vanaf de steentijd is het rivierengebied regelmatig bewoond geweest. Dankzij overstromingen was de grond rijk en de rivier was een goede handelsroute. In de 3de eeuw trad er echter een klimaatsverslechtering op, die met veel overstromingen gepaard ging. Het rivierengebied werd toen grotendeels verlaten. Pas rond het jaar 1000 was er weer sprake van bewoning, allereerst op de hoger gelegen stroomruggen.

Een Nederlandse zeldzaamheid

De dorpen Waardenburg en Neerijnen worden al in 997 genoemd. Het terrein Waardenburg en Neerijnen omvat het grootste deel van de gronden die van oudsher behoorden bij de kastelen Neerijnen en Waardenburg. Er zijn weinig kastelen waarbij de stichtingsdatum tot op de dag nauwkeurig vastligt, zoals bij kasteel Waardenburg. Op 2 augustus 1265 gaf graaf Otto van Gelre toestemming aan Rudolf de Cocq om op deze plaats een toren te bouwen. Daarna volgde de bouw van een groot, veelhoekig complex met twee vierkante, een veelhoekige en twee halfronde torens. Veelhoekige kastelen op de schaal van kasteel Waardenburg zijn in ons land een zeldzaamheid.

Bezoek van de duivel

In kasteel Waardenburg zijn enkele opvallende interieurelementen te vinden. In de ronde toren die in de ringmuur is uitgebouwd, bevindt zich de oorspronkelijke keuken. Andere bewaard gebleven delen zijn verschillende schouwpartijen, bedsteedeuren en papieren behangsels. Het meest tot de verbeelding spreekt de zogenoemde Faustkamer, waar de herinnering levend wordt gehouden aan de legendarische dr. Faust, die zijn ziel aan de duivel verkocht en hier zijn laatste jaren zou hebben gesleten. Meer over dit verhaal is elders op mijnGelderland te lezen.

Formele stijl

Rond het huis Neerijnen werd omstreeks 1600 een park in formele stijl aangelegd, waarvan de hoofdstructuren nog steeds aanwezig zijn. Deze stijl wordt gekenmerkt door rechte lijnen. In 1922 heeft de bekende landschapsarchitect Leonard Springer voor het parkgebied tussen de beide kastelen een plan ontworpen in landschapsstijl, dat toen slechts ten dele is uitgevoerd. In 1980 en 1981 is dit plan alsnog voltooid, waarbij een nieuw padenstramien en een drietal zichtassen zijn aangebracht. Sindsdien is vanuit het centrum van het park zowel kasteel Waardenburg als huis Neerijnen zichtbaar.