De dikke toren in Varik

Een baken voor de scheepvaart uit begin 14e eeuw

Het zicht op Varik wordt sinds mensenheugenis bepaald door de oude, dikke en stompe toren. Omstreeks 970 wordt in geschreven bronnen voor het eerst melding gemaakt van een kerk in Varik. In een Latijnse oorkonde schenkt Keizer Otto I aan graaf Widergeld een hof te Varik (Feldrike) met onder andere een kerk.

Op een kaart uit 1599 is de belegering van Zaltbommel door Spaanse troepen afgebeeld. Op de kaart staat alleen de toren met een plat dak. De dikke toren van Varik is al eeuwenlang een baken voor de scheepvaart op de Waal. De Duitse scheepvaart herkent 'der Alte' nog altijd.

Een gelaagde toren

De huidige toren is in fasen gebouwd vanaf ongeveer 1300. De toren bestaat uit drie geledingen. De onderste is opgetrokken uit tufsteen. Het is niet meer op de oorspronkelijke hoogte te zien vanwege het ophogen van de begraafplaats eromheen. De tweede geleding is van baksteen met banden van tufsteen en de derde is geheel van baksteen. In de achttiende eeuw is te zien dat de toren een helm had met een eenvoudig tentdak dat met rode pannen bedekt is. In 1844 is de torenspits vernieuwd en is er een achtzijdige helm aangebracht, met leien bedekt. Misschien is in die tijd ook het hek aangebracht, wat het beklimmen van de toren veiliger maakte. De derde geleding is in 1889 gerestaureerd en in 1938 en 1942 weer hersteld.

Op het nippertje gered

De gemeente Varik, later Neerijnen, heeft langere tijd geprobeerd geld te krijgen voor een restauratie van de toren. Dat lukte niet. In 1996 bood de gemeente ten einde raad de toren met restauratieverplichting te koop aan. Als de verkoop niet zou lukken, zou de toren gesloopt worden. Het zorgde voor heel wat publiciteit, en dit had effect. De financiering kwam rond en in 1997 begon de restauratie. Op 11 september 1999 vond de feestelijke heropening plaats. De Stichting Vrienden van de Oude Toren bracht toen het geld bijeen om de toren letterlijk in de schijnwerpers te zetten. In de zomerperiode is de toren geopend voor het publiek en hij is dan ook te beklimmen. Kijk voor openingstijden op de website van de dikke toren.

Rondleidingen voor groepen zijn te reserveren per mail: info@dikketorenvarik.nl.

Bronnen:

Meer informatie over de geschiedenis van de Dikke Toren van Varik vindt u in het boekje “De Dikke Toren van Varik, een geschiedenis” dat in het voorjaar van 2015 is verschenen.  Het boekje is voor € 7,50 te koop in de toren.  ISBN 978-94-90329-16-7

Dit is een venster uit de Canon van West Betuwe

Vorige vensterVolgende venster

 


Rechten

Ria Mink-Gijzen, CC-BY-NC

  • West Betuwe

  • Landschap

  • 1000-1500

  • West Betuwe

  • Archieven

  • Rivierengebied

Verwante verhalen

Lees meer

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl